Fatih Sultan Mehmet Döneminden Günümüze Ulaşan Miras

1468 yılında Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesinden 15 yıl sonra Bursa’da inşa edilen Hoca İlyas Ortaokulu, Osmanlı’nın yükseliş döneminden Cumhuriyet’in kuruluşuna kadar birçok tarihi olaya tanıklık etti. Okul, 1855 Bursa Depremi’nde tamamen yıkılmasına rağmen, 1910 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yeniden inşa edilerek eğitime devam etti.

Milli Mücadele döneminde Yunan işgaline uğrayan okul, işgal güçleri tarafından karargah olarak kullanıldı. Geri çekilen Yunan askerlerinin tahribatına uğrayan bina, dönemin parasıyla bin 50 kuruş harcanarak onarıldı ve tekrar eğitime açıldı. Bugün hala aynı binada ders zili çalmaya devam eden okul, 2 devlet, 30 padişah ve 12 cumhurbaşkanına tanıklık etti.

Kurucusu: Hoca Mehmet Çelebi'nin Vakfiyesi

Okulun, Fatih Sultan Mehmet döneminin tüccarlarından Hoca Mehmet Çelebi tarafından babası Hoca İlyas adına yaptırıldığı ve vakfedildiği biliniyor. Hoca İlyas Ortaokulu Müdür Yardımcısı Ömer Kadri Bozali, okulun kesintisiz eğitim verdiği sürede ismini koruyan nadir kurumlardan biri olduğunu belirtiyor. "Hoca İlyaszade Vakıf Mektebi" olarak başlayan isim, farklı dönemlerde küçük değişiklikler gösterse de özünü korumayı başardı.

Depremden İşgale, Tarihi Direnişin Simgesi

Okulun üçüncü binası olarak kullanılan mevcut yapı, 1910 yılında inşa edilmiştir. Müdür Yardımcısı Bozali, okulun depremden işgale kadar birçok zorluğa göğüs gerdiğini vurguladı. Özellikle Yunan işgali sırasında Milli Mücadele’ye destek veren ilk müdürlerden Ömer Fevzi Güven’in Malta Adası’na sürgüne gönderildiği bilgisini paylaştı.

Onlarca Ünlü İsmi Yetiştiren Eğitim Ocağı

Hoca İlyas Ortaokulu, 5 asır boyunca pek çok ünlü isme eğitim yuvası oldu. Tiyatro sanatçısı ve karikatürist Altan Erbulak, Milli Eğitim Bakanı Orhan Cemal Fersoy, Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin ve karikatürist Cemal Nadir gibi isimler, bu köklü okuldan mezun olanlardan sadece birkaçı.

Bozali, okulun eğitim geçmişinin detaylı kayıtlarının mevcut olduğunu belirterek, "Cumhuriyet’in ilk dönemlerinden bugüne kadar öğretmen ve öğrenci kayıtlarımız elimizde. Bu okul, sadece bir eğitim yuvası değil, aynı zamanda Türkiye’nin hafızasıdır" dedi.

Mezunlar: "Bu Okuldan Mezun Olmak Gurur Verici"

Hoca İlyas Ortaokulu’ndan mezun olanlar, okulun tarihi mirasına sahip çıkıyor. 1967 mezunu Muhsin Özyıldırım, ailesinin tüm fertlerinin bu okulda eğitim aldığını vurgularken, 1966 mezunu Hüseyin Özler, "Bu okulun bahçesindeki anılarım hala taze. Eğitimin burada devam ettiğini görmek mutluluk verici" ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin Eğitim Tarihine Işık Tutan Bir Çınar

Hoca İlyas Ortaokulu, 556 yıllık köklü geçmişiyle hem Bursa’nın hem de Türkiye’nin gurur kaynağı olmaya devam ediyor. Tarihi boyunca savaşlara, işgallere ve doğal afetlere rağmen ayakta kalan bu köklü eğitim kurumu, geleceğe ışık tutmaya devam ediyor.