SAMSUN (AA) - Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İlyas Edip Sevinç, Türkiye'den 110 ülkeye fındık ihraç edildiğini belirterek, "Hala daha yüzde 40-45 işlenmiş fındık ihraç edebiliyoruz. Bunu yüzde 70'lere ulaştırdığımız takdirde hem iç tüketimimizde hem ihracatımızda fındığı önemli bir katma değer sağlayacak ürün olarak göreceğiz" dedi.

Dünyada dört yılda bir yapılan "Uluslararası Fındık Kongresi"nin dokuzuncusu Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümünün ev sahipliğinde Samsun'da başladı.

OMÜ Atatürk Kültür Merkezi'nde 19 Ağustos tarihine kadar sürecek kongreye Amerika, İtalya, Çin, Gürcistan, Şili, Ukrayna, Fransa, İngiltere gibi fındık üretimi yapan 15 ülkeden 97 akademisyen katıldı.

Kongrenin açılışında konuşan Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sevinç, Türkiye'nin geleneksel ihraç ürünleri arasında fındığın en ön sırayı aldığını söyledi.

Fındığın diğer tarım ürünlerine göre en fazla ihracat girdisi sağlayan ürün olduğuna işaret eden Sevinç, "Türkiye'de toplam 400 bin aile, dolaylı olarak 3 milyon insanın gelir sağladığı üründür fındık. Hiçbir ithal girdisi olmayan tamamen milli ürünümüz olması, ihracatıyla ilgili gelirinin tamamının ülkemizde kaldığı çok değerli bir ürünümüz." diye konuştu.

Türkiye'de üretilen fındığın özellikle Avrupa başta olmak üzere dünyanın her tarafına gönderildiğini ifade eden Sevinç, şöyle devam etti:

"Türkiye'den 110 ülkeye fındık ihracatı gerçekleştiriliyor. Fındık bizim bildiğimizin dışında yani sadece çerezlik değil dünyada sanayi ürünü olarak da değerlendiriliyor. Bizim üzerinde durduğumuz iki önemli konu var. Bunlardan birisi yüksek katma değerli ürün fındık ihraç edebilmemiz. Yani işlenmiş fındık ihracat oranımızın, kırılmış naturel fındık ihracatımızı aşması. Ama hala daha yüzde 40-45 oranında işlenmiş fındık ihraç edebiliyoruz. Bunu yüzde 70'lere ulaştırdığımız takdirde hem iç tüketimimizde hem ihracatımızda fındığı önemli bir katma değer sağlayacak bir ürün olarak göreceğiz."

Karadeniz Bölgesi'nde istihdam sorununun çözümünde fındığın çok önemli bir yeri olduğunun altını çizen Sevinç, "Bunun yanında dünya fındık tüketiminde istediğimiz artışı 2000 yılından beri göremiyoruz. Bizim hedefimiz 2023 projeksiyonunda Türkiye'nin en az 350 bin ton civarında iç fındık ihraç edebilmesi. Bu rakamı yakalayabilmek o kadar zor değil. Çünkü iyi bir rekoltenin olduğu 2012 yılında Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en büyük rekorunu kırdı ve 301 bin ton fındık ihraç etti. Bu yıl iyi bir rekolte bekliyoruz. Bizim rekolte tahminimiz 750 bin ton civarındadır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı daha rekolte tahmini açıklamadı, onu bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

- "Devrim niteliğinde karar"

Türkiye'de fındık fiyatlarının düşük rekolteler nedeniyle yükselmesini fırsat bilip, kendi üretim alanlarını artıran Gürcistan, Şili, ABD ve İtalya gibi ülkelerin ekim alanlarının durdurulması gerektiğini dile getiren Sevinç, şunları kaydetti:

"Bu ancak serbest piyasa rejimi ile gerçekleşebilecek bir durumdur. Sayın Cumhurbaşkanımız 2009 yılında devrim niteliğinde bir karar alarak fındığı serbest piyasaya bırakmıştır. Devlet destekleme alımlarında çekilmiştir. Ümit ediyorum bu karar bundan sonra da devam ettirilecektir. Üreticinin sosyal devlet politikaları içinde, gözden ırak tutulmaması, desteklenmesi ve gelir kayıplarının önlenmesi de önemlidir. Bunun için zaten devletimiz alan bazlı destek modeline geçmiştir. En azından yüksek rekoltenin olduğu dönemlerde bu alan bazlı desteğin bir miktar daha artırılabilmesi ve üretim maliyetlerinin daha yüksek oranda karşılanabilmesi sağlanırsa fındık fiyatlarındaki istikrar sonucunda çok başarılı bir ihracat sezonu geçireceğimizi düşünüyorum."

Samsun Valisi Osman Kaymak ise fındığın 2 bin 500 yıllık tarihi olan bir ürün olduğuna işaret ederek, "Dünyadaki fındığın yüzde 70'i Türkiye'de üretiliyor. Türkiye fındık konusunda söz sahibi olan ülkelerden birisidir. Samsun'da 95 bin kişi geçimini sağlıyor ve yılda ortalama 90 bin ton da fındık üretimi yapılıyor." dedi.

Fındığın stratejik bir ürün olduğunu anlatan Vali Kaymak, "Bunun için bu kongrenin fındığın en çok üretimin olduğu Karadeniz Bölgesi'nde yapılmasını çok önemsiyorum. Bilim adamlarından bir şey rica ediyorum. Lütfen yeni ürünler üretilirken bu ürünler uzun ömürlü olsun diye içine katkı malzemeleri konuluyor. Bunlar da insan sağlığına zararlı. Lütfen insan sağlığını buna mahkum etmeyelim." ifadesini kullandı.

Beş gün sürecek kongre boyunca akademisyenler fındıkla ilgili bilimsel verileri paylaşacak ve sorunları ele alacak.

AA