Konya'nın tanınmış tefsir hocalarından Abdullah Parlıyan'ın 69 yaşında hayatını kaybetti.

Abdullah Parlıyan'ın cenazesi yarın saat 11'de Haciveyis Camii'nden kılınacak cenaze namazının ardından Üçler Mezarlığı'na defnedilecek.

Memleket.com.tr olarak merhum Abdullah Parlıyan hocaefendiye Allah'tan rahmet, ailesi ve sevenlerine başsağlığı dileriz.

Abdullah Parlıyan kimdir?

Abdullah Parlıyan, 1951 yılında Konya’da doğdu. İlkokulu, İmam Hatip Lisesini ve Yüksek İslam Enstitüsünü Konya’da okudu ve 1974 yılında mezun oldu.
1970’li yıllarda çıkan “İslamın ilk emri oku” dergisinde çalışıp dergicilik yaptı. Daha sonraları Hayra Hizmet Vakfı’nda çalıştı. Son olarak Konya Kitapçılık adında yayınevinde kitap neşretmekteydi.

Kendisiyle yapılan eski bir söyleşiyi yayımlıyoruz

İLK ÇIKARDIĞINIZ ESER HANGİSİDİR?

- Sadeleştirilmesi 1970'li yıllarda olan fakat basımı 1998 yılında yapılan “Şemâil-i Şerîf” tercemesidir. Bu kitabın ismini: Hadislerle Peygamber (s.a.v)’in özel hayatı ve güzel ahlakı diye koyduk; bu eserde Peygamber (s.a.v)’i tanıtan pek çok özelliği ortaya konmuştur. ve bu konuda kaleme alınan en meşhur eserdir. Güzel bir dizayn yapılarak küçük ebatta tüm hadisleri tam olarak ve bazı açıklamalar da yapılarak Osmanlı döneminde Muhammed Raif efendi tarafından terceme edilen nüshadan sadeleştirerek bu günkü Türkçemize aktarılmıştır. 224 sahife karton kapak ve orta boyda basılan bu kitabımız gerekli ilgiyi görmüş ve ikinci baskısı roman boyuna indirilerek tekrar yapılmıştır.

Bu kitaptan, Peygamber (s.a.v)’in şekli ve görüntüsü, sırtındaki peygamberlik mührü, saçı sakalı, yaşama şekli, giyim tarzı, resmi evraklarda kullandığı mührü, savaş aletleri sarıkları, giydiği elbiseler, yürüyüş ve oturma şekilleri, yediği ekmek ve katıkları, içtiği meşrubatlar, gülmesi şaka yapması, ibadeti ve uykusu, kıldığı namazı ve kuran okuması gibi pek çok konulara yer verilmiş ve İslam ülkelerinde de pek çok basılan ve okunan meşhur bir eserdir.

OKUDUĞUNUZ OKULLAR DIŞINDA MEDRESE USULÜ BİR OKUMA DA YAPTINIZ MI? 

- Hayır sadece şahsî gayretim ve son yirmi beş yıllık özel Kur’an ve hadis üzerine yaptığım çalışmalarla bu eserler ortaya çıkmış oldu.

DİĞER ÇALIŞMALARINIZ NELERDİR?

- Kur’an-ı Kerim’in konularına göre detaylı ve her an konunun bulunabileceği bir sözlük veya “Konularına göre Kur’an” diyebileceğimiz bir çalışma yaptım ve bu çalışma için hangi meali kaynak alalım dedik ve piyasadaki değişik meallelerin, değişik özelliklerinden dolayı yeniden bir meal hazırlama ihtiyacını duyduk ve “El Mushaf-ül Müfesser” Özlü tefsir veya tefsirlerin özü diyebileceğimiz mealimizi hazırladık ki bu mealde piyasadaki meallerden farklı olarak şu özellikler bulunmaktadır:

Kur’an meali, Kur’an-ı anlamak için okunur, bugün toplum öyle bir kültür tahribatıyla; dedesinin ve babasının dilini anlamaz hale gelmiş olup meallerimizi okurken sözlüğe bakma ihtiyacı duymaktadır. İslam bu kültüründen uzaklaşma ve dolayısıyla Arapça-Farsça = Osmanlıca denilen sözcük ve ifadelerden de bu günün insanı bir şey anlamamaktadır. Mesela, fazilet ve infak sözcüklerini bugün 7 den 70’e pek çok kimse ne anlama geldiğini bilmemektedir. Bu sebeble sözlüğe bakmaksızın dipnot ve parantez sıkıntısı çekmeksizin ve değişik karakterlerdeki yazılarla dikkatleri dağıtmaksızın, tahsil ve kültür seviyesi ne olursa olsun her kesim ve her yaşta kimsenin anlayabileceği bir meal meydana getirilmiştir. İçersinde diğer meallerimizde olmayan, sadece bizim “Özlü tefsir” de bulunan haritalar, çizelgeler, cetveller sayesinde Kur’an hakkında teknik bilgiler verilmekte ve okuyucunun Kur’an coğrafyasında gezinti yapması da hedeflenmiş olmaktadır. Bu kitabımızın cep boyu Müslüman kardeşlerimiz tarafından bastırılıp dağıtılmaktadır.

BU ÖZLÜ TEFSİR DIŞINDA HADİS KONUSUNDA DA ÇALIŞMANIZ OLDU MU?

- Evet ilk hadis kitabımız cep kitapçığı şeklinde Nevevi tarafından yedi asır önce kaleme alınmış “Ebeûn en Neveviyye” ismi verilen kırk hadis kitabıdır. Bu kitab 40 hadis adı altında kaleme alınan tüm kitaplardan en çok basılan ve okunanıdır ki İslam’ın özü denilebilecek kırk hadis bu kitapçıkta bir araya getirilmiştir. Bu kitapta da daha iyi anlaşılması için parantez kullanılmamış bu kitabın şerhi ve açıklaması olarak yapılan “Cami-ul ulüm vel hikem” isimli kitabın açıklamalarından istifade edilerek terceme kelime kelime olmayıp özlü tefsirde yapıldığı gibi tefsirî terceme yoluna gidilmiştir.

HADİS DALINDA SADECE KIRK HADİS Mİ TERCEME ETTİNİZ?

- Hayır hadis konusunda yeryüzünde Kur’an’dan sonra en çok okunan hadis kitabı olan Riyaz-üs Salihîn isimli kitap Türkiye’de pek çok şekilde basılmış olup, biz de bu kitabı aynen 1900 hadisiyle birlikte kısaltmaksızın tercüme ettik. gereken hadislere değişik puntolarla açıklamalar verdik ve çoğu okuyucunun dikkatini dağıtan Arapça metinleri kitabın en arkasında verdik. Tek cilt olarak basıp, ismini: “MÜSLÜMANCA YAŞAMA REHBERİ” koyduk ayrıca içersindeki hadislerin diğer hadis kitaplarımızda da bulunup bulunmadığını gösterdik yani tahricini de yaptık. İslamî bir konuda birkaç ayet ve birkaç hadisten oluşan bir bilgi sahibi mi olmak istiyorsunuz mutlaka bu kitabı okumalısınız.

BAŞKA HADİS ÇALIŞMALARINIZ DA VAR MI?

- Evet az önce açıkladığımız Şemail-i Şerif kitabımızın yazarı Tirmizî tarafından kaleme alınan Sünen-i Tirmizî veya Sahih-i Tirmizî diye bilinen muteber altı hadis kitabımızdan üçüncü bazı, sıralamaya göre dördüncü sırada yer verilen “SÜNEN-İ TİRMİZÎ" isimli hadis kitabını da neşretmiş bulunmaktayız. Bu kitap ta önceden başka bir yayınevi tarafından altı cilt halinde basılmıştı. Bu bizim üç ciltlik baskımız tüm kitaplarımızda olduğu gibi Türkiye’deki baskı tekniğinin, kağıdın ve cildin en kaliteli ve güzel olanı kullanılarak meydana getirilmiştir.

HOCAM TÜM KİTAPLARININ HEM BİRİNCİ HAMUR HEM DE KALİTELİ BASKI VE CİLD OLMASININ SEBEBİ NEDİR?

- İslamî eserler dediğimiz Tefsir, Hadis, Fıkıh vb. tüm kitaplar malzeme ve işçiliğin en iyisine layık olduğu için kitabın yıpranmaması için okuyucunun güzelce okuması ve bıkmaması için ayrıca nesillerden nesillere yıpranmadan ulaşması için böyle güzel kağıt, güzel baskı ve güzel bir ciltle sunuyoruz.

PEKİ BÖYLE OLUNCA FİATLAR PAHALI OLUP OKUYUCU ZORLANMAZ MI?

- Hayır tüm kitaplarımızın kağıdı, baskısı ve cildi kaliteli olmasına rağmen fiyatlarımız piyasa şartlarının üçte bir nispetindedir. Okuyucu bizim kitapları üç tane almak suretiyle birini evinde bırakır. Diğer ikisini de kardeşlerine hediye eder bu yönden de Türkiye’de bir ilk’e imza atmış durumdayız. Tüm kitaplarımızın fiatları çok düşük ve ucuz olduğundan kardeşlerimiz çokça alarak dağıtmaktadırlar.

TİRMİZÎ İLE ALAKALI SÖZLERİNİZİ BİTİRMEMİŞTİNİZ

- Evet Tirmizi de aynen birinci sınıf malzeme ve birinci sınıf işçilikle ortaya konmuş olup değişik bir dizayn ile basılmıştır; Arapça hadis metinleri ve Tirmizî’nin hadis hakkındaki sözleri kitabın sol tarafına güzel ve okunaklı bir yazı olarak konulmuş tercemesi de aynen karşı (sağ) sayfada verilmiştir. Kitabın orijinalinde bulunan ve bu konuda yazılanların ilki olan hadis teknik bilgileri veya hadislerde görülen gizli kusur ve hastalıklar anlamına gelen “KİTAB-ÜL İLEL” bölümü de terceme edilmiştir. Kitabın üç cilde inmesi ve fiyatının da ucuz olması eseri tercih ettiren sebeplerden olmaktadır.

BU ESERDE ŞERH VE AÇIKLAMA YAPTINIZ MI?

- Hayır eserde Tirmizî’nin kendi açıklamaları ve hadis hakkındaki söylediklerine bir ilave yapmadık okuyucu ile Tirmizî’yi baş başa bıraktık. Zaten Tirmizî bu kitabı hakkında bizzat kendisi şu açıklamayı yapar: Bu kitabı telif edince Hicaz, Irak ve Horasan alimlerine takdim ettim. Hepsi de kitabı beğendiler ve: “KİMİN EVİNDE BU KİTAP BULUNURSA SANKİ O EVDE KONUŞAN BİR PEYGAMBER VARDIR” dediler. Fakat kitabın başına şöyle bir ilave yaptık; bu ilave: Kur’an ve hadis okuyucuları için çok önemli olup okuyucularımız bundan da çok istifade edeceklerdir.”ÖZLÜ USÜLÜ HADİS BİLGİLERİ” dediğimiz bu ilavede okuyucu hadis çeşitlerini ve değişik hadis literatürünü yani hadis konusunda gerekli teknik bilgileri “USULÜ HADİS İLMİNİ” buradan öğrenmiş olacaktır.

Yine kitabın baş tarafına şöyle bir ilave daha yaptık ki bu da bizce çok önemli olduğu için konulmuştur, “AYET VE HADİSLERDE GEÇEN ÖLÇÜ BİRİMLERİNİN ÇAĞDAŞ ÖLÇÜLER CİNSİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ” başlığıyla verdiğimiz bu ilave de Kabza, Zira’, Sa’, Kulaç, Mil, Fersah, Rıtıl, Müd vb. pek çok ölçü birimleri yani uzunluk ağırlık ve hacim ölçüleri çizelge halinde verilmiştir ki okuyucu bir hadiste Rasûlullah (s.a.v), bir müd su ile, bir sa’ su ile şöyle yapardı böyle yapardı gibi bir ifade gördüğünde veya uzunluk ölçüsü olarak bir ifadeye rastladığında eserimizin başındaki bu çizelgelere bakarak o ölçünün bu günkü değerini birim olarak öğrenmiş olacaktır.

HADİS KONUSUNDA BAŞKA ÇALIŞMALAR DA YAPACAK MISINIZ?

- İnşaallah, Allah sıhhatli bir ömür verirse Kütüb-ü Site dediğimiz altı kitabın bir kısmını daha bu Tirmizî, Nesâî, Ebu Davud, İbn Mace, Buhari, Müslim gibi cild sayısını azaltarak çıkarmayı düşünüyoruz. Böylece okuyucu hem fazla para ödemeden hemde fazla cild okumadan bu eserleri elde etmiş ve okumuş olacaktır.

DİĞER ESER VE ÇALIŞMALARINIZDAN DA BAHSEDER MİSİNİZ?

- Cep kitapları şeklinde genç ve ihtiyar herkesin okuyup istifade edeceği birkaç kitabımız daha var ki onlarda kullanışlı sağlam kaynaklara dayanılarak hazırlanmış kitaplarımızdır;

1- “Allah’ın 99 ismi ve kitap, sünnete göre Rasûlullah (s.a.v)’in öğrettiği dualar yani Müslüman’ın 24 saati” (Bu kitapçık sağlam kaynaklarımızdan derlenip herkesin kolayca ezberleyebileceği kısa dualardan oluşan bir cep kitabı olup özlü duaları içerir. 64 sayfadır.

2- “Ayet ve Hadisler ışığında niçin namaz kılıyoruz? Ve namazda okuduğumuz sûre ve duaların Türkçe açıklaması” bu kitapta da namazın niçin kılındığı, kılmayanın ne olacağı gibi konulara değinilmekte ve namazda okuduğumuz tüm dualarla on iki sûrenin genişçe meali verilmektedir.

3- Ayrıca “Kur’an-ı nasıl ve niçin okumalıyız?” Bu kitapta da birkaç hadis ve pek çok ayetlerle Kur’an’ın niçin ve nasıl okunması gerektiği açıklanmıştır. Diğer ciltli kitaplarımızın yanı sıra bu cep kitaplarımızı da pek çok kardeşimiz alıp öğrencilere ve okuyacak herkese bayramlarda ve toplantılarda dağıtmaktadır. Bizim tüm tüm kitaplarımızın başında şu ifade yer almaktadır:

“Bu kitabın hiçbir hakkı MAHFUZ OLMAYIP, İSTEYEN ŞAHIS VE KURUMLAR TARAFINDAN ÜCRETSİZ DAĞITILMAK ŞARTIYLA BASTIRILIP ÇOĞALTILABİLİR.”

4- Ayrıca Hac ve Umre yapacak kardeşlerimiz için Kitap ve sünnete göre, “Özet hac rehberi” kitapçığımız da da hac yapacak kardeşlerimiz hac ve Umrede yapacakları şeyleri Kur’an ve hadisten kaynağını bilerek yapacaklar ve Mekke, Medine mescitlerinin krokilerini de görmüş olacaklardır.