ERZURUM (AA) - Tarih boyunca Anadolu'nun önemli bir kalesi konumunda bulunan Erzurum'da, yarın genç, yaşlı ve çocukların da aralarında bulunduğu binlerce kişiyle, 139 yıl önce Osmanlı-Rus Savaşı'nın yaşandığı Aziziye Tabyaları'na saygı yürüyüşü düzenlenecek.

Tarihte "93 Harbi" olarak anılan 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın en çetin muharebelerinin geçtiği Erzurum'da, Valilik ve Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde bu yıl dördüncüsü düzenlenecek etkinlikte binlerce kişi, ellerindeki Türk bayraklarıyla tabyalara "ecdada saygı" için yürüyecek.

Kent merkezinden yarın 4 kilometre uzaklıktaki Aziziye Tabyaları'na apılacak yürüyüş öncesi, sabah ezanının ardından tarihteki gibi cami hoparlörlerinden "Ey Erzurumlular. Ey ahali. Moskof, Aziziye'yi bastı. Allah'ını seven, eli silah tutan herkes, askerlerimizin yardımına koşsun. Vatanını seven yetişsin." çağrıları yapılacak.

Ezan ve çağrılarla kentteki camilerde buluşacak vatandaşlar, sabah namaz sonrası okunacak selalar eşliğinde Karskapı Şehitliği'ne yürüyüp bir araya gelecek.

Çocukların da aralarında bulunacağı Erzurumlular, ellerindeki Türk bayrakları ile 4 kilometre uzaktaki Top Dağı'nda yer alan ve "93 Harbi" sırasında düşmek üzere iken camilerden yapılan çağrıyla askerlerin yardımına koşan Erzurumluların destekleri ile düşmanın bozguna uğratıldığı Aziziye Tabyaları'na kadar yürüyüş yapacak.

Erzurum Teknik Üniversitesi (ETÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de tabyaların Erzurum, Kars ve Çanakkele'de yoğun olarak görüldüğünü söyledi.

Tabyaların, Ortaçağ'ın klasik kalelerinin düşmanı durdurmaya yetmediği, yetersiz kaldığı sürede ortaya çıktığını ifade eden Küçükuğurlu, şunları belirtti:

"Tespitlerimize göre Erzurum'da 16. yüzyıldan, 20. yüzyıla kadar, 100'den fazla tabya yapılmış. Günümüze kadar 23'ü ayakta kalmış. Diğerleri de yıkılmış. Tabyalar, 16. yüzyılda İran tehlikesine karşı, 19. yüzyıldan sonra da Rus tehlikesine karşı yapılmıştır. O dönem Rus savaşları Erzurum'u tehdit ediyordu. Meydana gelen üç Rus savaşında da kahramanlık hikayeleri vardır. 1828-1829 Osmanlı-Rus savaşı, "93 Harbi" olarak bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı ve sonuncusu olan 1. Dünya savaşı. Bu üç büyük savaşta da tabyalarda kahramanlık destanları yazılmıştır."

- Eli silah tutan herkes dağa yürüyüp askerine yardım etti

Bu savaşların en önemlisinin "93 Harbi" olduğunu aktaran Küçükuğurlu, savaşta Rusların hızlı ilerleyişi karşısında şiddetli bir mağlubiyet yaşanmasına rağmen Erzurum'daki Aziziye'de Rus ordusunun durdurulduğunu ve buradaki üç tabyanın Ruslardan alındığını belirtti.

Halkın desteğiyle tarihe geçen bu kahramanlık destanıyla Erzurum'un Rus işgaline düşmekten kurtarıldığını dile getiren Küçükuğurlu, şu değerlendirmede bulundu:

"Aziziye savaşının öncesinde, Aziziye Tabyası'nın doğu kısmındaki Deveboynu'nda çok büyük bir mağlubiyet yaşanmış ve Türk ordusu dağılmış olmasına rağmen bir kaç gün sonra Aziziye'de şanlı bir direniş gerçekleştirilmiştir. Burada savaşın kazanılmasındaki önemli şey ise orduyla halkın da bizzat savaşa girmiş olmasıdır. Çoluk çocuk, yaşlı genç, kadın erkek eline her hangi bir alet veya silah alan herkes dağa yürümüş ve askere yardım etmiştir."

Küçükuğurlu, 93 Harbi'nde halkın 'herkes, her vatandaş milletin her ferdi üzerine düşeni yaptığı müddetçe ülkenin her türlü sıkıntıdan kurtulması mümkündür' mesajı verdiğini anlatarak, "Erzurum asırlarca devletin bekçiliğini yapmış ve bu süreçte çok büyük yaralar almıştır. Geçmişte Erzurum'da her hangi bir yatırım için harcanması gereken paralar, tabyaların yapımı için sarf edilmiştir. Yani Erzurum üzerine düşeni yapmıştır. Bu noktada öncelikli ve özellikli bir vilayet olması gerektiği de unutulmamalıdır." dedi.

AA