ANKARA (AA) - Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Rusya'nın Türkiye'ye ve bazı Türk ürünlerine yönelik yasaklarına ilişkin, "Domates dışında bazı sebzelerde de engellerin, yasakların devam etmesi nedeniyle bize yoğun baskı geliyor. Bu baskı karşısında biz de karşıt önlemleri alırız, daha fazla dayanamayız." uyarısında bulundu.

Zeybekci, Bakanlıkta, MÜSİAD Yönetim Kurulu üyelerini kabulünün ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Cezayir'in bazı Türk ürünlerine ithalat engeli getirmesine ilişkin soruyu yanıtlayan Zeybekci, bu ülkenin Avrupa Birliği ile Serbest Ticaret Anlaşması bulunması nedeniyle Gümrük Birliği Anlaşması kapsamında Türkiye ile dış ticaret yürüttüğünü söyledi.

Bu durumun Gümrük Birliği Anlaşması'nın Türkiye açısından en olumsuz sonuçlarından biri olduğuna işaret eden Zeybekci, bunları oturup görüşme imkanına sahip olmadıklarını anlattı.

Zeybekci, şöyle devam etti:

"Ben o kadar olumsuz ve ümitsiz değilim, gerek Avrupa Birliği ile gerekse kendi imkanlarımızla temaslar sonunda olumlu bazı sonuçlar alacağımızı düşünüyorum. Bizim onlara böyle bir uygulama yapmamamıza, böyle bir önlem almamamıza, Türkiye'ye serbestçe girme imkanına sahip olmalarına rağmen böyle bir şeyin ortaya çıkması üzücü. Detaylarına bakıyoruz, gerekli önlemleri de alacağız. Bu, Türkiye'ye yönelik değil, Serbest Ticaret Anlaşması (STA) olmayan ülkelerin tamamına yönelik bir karar. Biz AB ile ilişkisinden dolayı kendileriyle arkadaşlarımız vasıtasıyla temasa geçiyoruz. Gümrük Birliğinin güncellenmesindeki en önemli sebeplerden bir tanesi de buydu. Türkiye'nin, Avrupa Birliğinin STA imzaladığı ülkelerle otomatik olarak aynı anlaşmaya sahip olmasını, bunun sağlanmasını talep ettik. Güncellemelerdeki en önemli maddelerden biri de bu. Ne kadar haklı olduğumuz ortaya çıktı."

- "Kılıçdaroğlu ile ilgili Türk siyaseti adına üzülüyorum"

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Almanya'da bir basın yayın kuruluşuna verdiği demecinde "Türkiye'de can ve mal güvenliği yok." şeklinde açıklamada bulunduğu ifade edilerek, bu sözlerin turizme yönelik etkisinin sorulmasına karşılık Zeybekci, "Kılıçdaroğlu ile ilgili Türk siyaseti adına üzülüyorum. Tamamen şahsi görüşüm, Nihat Zeybekci olarak görüşümdür, popüler olmak, prim yapmak, gündemde olmak için elinden geleni yapacak insan tipleri vardır. Bunlar başlarına kötü şeylerin gelmesini beklerler, bunun için de ortalıkta dolanırlar. Türkiye ile ilgili bu sözleri bir anamuhalefet liderinin söylemiş olmasını, milletim ve Türk siyaseti adına üzülerek seyrediyorum, üzülerek bunlara şahit oluyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Zeybekci, şair Necip Fazıl Kısakürek'in 1956 yılında "Bugün bizdeki muhalefet, iktidarı düşürme hırsıyla vatanı düşürmeye bile razıdır." dediğini anımsatarak, "60 sene sonra bugün ben siyasete duyduğum saygıdan dolayı bunu CHP'ye mal etmiyorum ama Kemal Kılıçdaroğlu Türk siyaseti, Türkiye adına üzücü bir vakıadır. Türkiye olarak 15 Temmuz gibi dünya demokrasi tarihinde 'Türk demokrasi devrimi' olarak geçecek bir destanın sebebi olan ihanet girişimi karşısında ülke olarak duruşumuzun arkasında bile duramadan, bundan kendine siyasi bir prim ve rant çıkarma adına vatanı bile bu şekilde yerlere düşürecek girişimler içinde olmasını esefle karşılıyorum. Kendisine yakışanı, kendisinden bekleneni yapıyor. Popülist olmak, gündemde ve basında yer almak için bazı tipler var ki ellerinden gelse kendilerini sokak köpeklerine filan ısırtacaklar ki haber olsunlar. Bence böyle girişimden başka bir şey değildir." diye konuştu.

- "Kredi Garanti Fonunun sağladığı kredi 207 milyar liraya yaklaştı"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bankaların faiz oranlarına yönelik eleştirileri anımsatılarak, faiz oranlarına yönelik beklentisinin sorulması üzerine Zeybekci, "Türkiye'nin büyümesi, daha çok üretmek için, istihdamın, ihracatın, yatırımların artması için finansmanın bol, ucuz ve kolay ulaşılabilir olması lazım. Bu olmadığı zaman, barut yok gibi en başka temel maddenin olmaması, baştan kaybetmek gibi bir şey. Geldiğimiz noktada da bankacılık sisteminin karlarının, çok daha fazla fedakarlık yapabilir bir marjın ellerinde olduğunu görüyoruz. Onun için pastayı büyütmek adına bu bir ülke meselesidir. Pastayı büyütürsek herkesin karı artar." ifadelerini kullandı.

Zeybekci, Kredi Garanti Fonunun sağladığı kredi miktarının 207 milyar liraya yaklaştığının altını çizerek, Türkiye'nin finansman maliyetlerinin aşağı çekilmesi, ulaşım imkanlarının kolaylaştırılması gerektiğini vurguladı.

Zeybekci, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Önümüzdeki dönem herkes safını belirlesin. Herkes üretimin, büyümenin, istihdamı artırmanın, ihracatın yanında mı, yoksa günübirlik karların yanında mı olacak, bunlarla ilgili net tercihini yapsın. Ekonomi Bakanlığına bağlı olan ve yaklaşık 40 milyar doların üzerinde bir finansman imkanı yaratan Eximbank ile ilgili de bu süreçte hiçbir şekilde kredi faizlerinde artış yaşanmadı. Gerek TL gerek dövizde hep ihracatçımızın yanında yer aldık. Döviz kredilerinde hemen hemen piyasalarda geçerli olan faizlerin dörtte bir oranında, TL'de de yüzde 50'sinden çok daha aşağıda, belki üçte biri seviyesinde faiz oranıyla ihracatçılarımızın yanında yer aldık, yer almaya da devam edeceğiz. Eximbank'ın kredi hacmi içinde bazı ürünler için faiz indirimine gidilecek. Bu piyasaya daha önemli mesaj vermek adına böyle bir adımı attığını da ilan edeceğiz."

- "Tatilden çok çalışmaya, üretmeye ve ihracata ihtiyacımız var"

Kurban Bayramı tatilinin uzatılmasına yönelik talepler anımsatılarak, buna yönelik değerlendirmesi sorulan Zeybekci, "Direkt üretimi, ihracatı düşürür, turizmi destekler. Onun için buradaki bölümde susma hakkımı kullanıyorum. Türkiye olarak tatilden daha çok çalışmaya, üretmeye ve ihracat yapmaya ihtiyacımızın olduğunu düşünüyorum ama bununla ilgili alınacak kararlara da saygı duyarız." diye konuştu.

- "Rusya ile bazı alanlarda uçak krizinin öncesine dönemedik"

Zeybekci, Rusya ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik adımlar atılmasına rağmen domates ihracatındaki engellerin hala kaldırılmadığının hatırlatılması üzerine, Kasım 2015'teki uçak krizinin öncesine bazı alanlarda dönülemediğini söyledi. Domates dışındaki bazı ürünlerde de sıkıntıların devam ettiğini dile getiren Zeybekci, şunları kaydetti:

"Vizelerle ilgili rahatlamayı sağlayamadık. Taşımacılıkla ilgili, her ne kadar Türk taşımacılara, tırlara izin verilse de yasak kalksa da vize ücretlerinin yüksekliğinden dolayı onu kullanılamaz hale getiriyorsunuz ki bu da bir anlam ifade etmiyor. Yaş sebze ve meyvede, domates sembol oldu. Sadece o değil, bazı ürünlerde de sıkıntılar devam ediyor. Kendileriyle meslektaşlarımızla görüşmelerde Rusya tarafına 'Yasak yasağı doğurur.' dedik. Negatif anlamda bir adım attığınızda, siyaset yapıyoruz, Türkiye'de de bu konuyla ilgili taraflar üzerimize baskı kurarlar, 'Siz de negatif adım atın' derler. Domates dışında bazı sebzelerde de engellerin, yasakların devam etmesi nedeniyle bize yoğun baskı geliyor. Bu baskı karşısında biz de karşıt önlemleri alırız, daha fazla dayanamayız."

Türkiye'nin Rusya ile ilerleme kaydetmek ve olumlu adımlar atmak istediğini vurgulayan Zeybekci, "Onun için 17-18-19 Ağustos'ta İzmir'de yapacağımız görüşmelerin önemli olduğunu düşünüyorum. Domatesle ilgili zaten beklentimiz yoktu, onların iki Bakanlığının farklı açıklamalarından kaynaklanan bir durum bu. Domates ve benzeri, et ve süt ürünleriyle ilgili yasak kelimesini duymak istemiyoruz. Ülkelerin hakkı vardır şu konuda; hassas ürünlerde bazı sezonlarda gümrük vergilerini yükselterek veya düşürerek tedbir almasını anlayışla karşılarız, onlar da bunu yapsın, biz de bunu yapalım, bir çözüm bulalım." dedi.

Zeybekci, Kurumlar Vergisi şampiyonlarına yönelik bir soruya da "Zenginin malı, züğürdün çenesini yorarmış. Beni ilgilendiren bir alan değil, ilgili yere sormak lazım. Çok vergi ödeyenin olması, rekor, bunlar sevindirici, güzel şeyler." yanıtını verdi.

- "İran ile Katar konusunda sözlü mutabakatımız var"

Zeybekci, Katar ile ticaret konusunda bir soru üzerine, bu ülkeyle ticarette karayolu olarak İran'ın bazı liman şehirlerinin kullanılmasına yönelik görüşmede bulunduğunu söyledi.

Katar'ın tüm ihtiyaçlarının Türkiye tarafından karşılanması için İzmir'in ardından Katar'da da iş forumunu düzenleyeceklerini belirten Zeybekci, Katarlı mevkidaşı ile İran'da görüşmeler yaptıklarını bildirdi. Türkiye'den tırların İran'ın limanlarına ulaşarak oradan Ro-Ro ile Katar'a 5-6 günde gitmesine ilişkin değerlendirmelerde bulunduklarını ve sözlü mutabakat sağlandığını ifade eden Zeybekci, "İran tarafıyla bunları görüştük, karşılıklı olarak sözlü mutabakatımız var. Geçişlerde beklenmemesi, ürünlerle ilgili gereksiz bürokrasinin Katar'a transit geçişlerde sorulmamasına yönelik mutabakatımız oldu. Önümüzdeki günlerde bu yazılı metin haline dönüşecek. Belki bu hafta üçlü teknik arkadaşlarımızın bir araya gelmesi değerlendirilecek. Olumlu ve güzel bir görüşme oldu." diye konuştu.

AA