ANKARA (AA) - BARIŞ GÜNDOĞAN - CHP'de parti politikalarına yön vermek amacıyla ve Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun talimatıyla Suriyelilerle ilgili Kilis'te bir araştırma yapıldı. Suriyelilerin büyük bölümünün "ev ve maaş" umuduyla Avrupa'ya gitmek istediği tespit edilen araştırmada, "düşük ücretle" çalıştırılan sığınmacıların, bu durumdan şikayetçi olduğu belirlendi.

Eğitim ve bilgi teknolojilerinden sorumlu CHP Genel Başkan Başdanışmanı Doç. Dr. Fatih Gürsul, AA muhabirine yaptığı açıklamada, araştırmanın Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun talimatı üzerine, 15-27 Mart'ta, Kilis'te Arapça çevirmen eşliğinde gerçekleştirildiğini ifade etti.

Çoğu sığınmacının "Esed'ın adamları bizi takip ediyor" korkusuyla görüşmek istememesi üzerine araştırmayı zor şartlarda yaptıklarını aktaran Gürsul, çok sayıda sığınmacıyla yüz yüze görüşmeler gerçekleştirildiğini bildirdi.

LRC araştırma şirketine yaptırdıkları araştırmada ilginç verilere ulaştıklarını anlatan Gürsul, Suriye'de iç savaşın çıkmasından sonra yoğun göç dalgası alan Türkiye'de, Suriye sınırındaki şehirlerin bu krizden ilk etkilenen yerleşim yerleri olduğunu kaydetti.

2011'de şehir merkezindeki nüfusu, adrese dayalı nüfus sayım verilerine göre, 84 bin 184 kişi olan Kilis'in, 2015'in sonu itibarıyla nüfusunun 93 bin 266 kişiye ulaştığını vurgulayan Gürsul, "Buna karşın şehirde kurulan Öncüpınar ve Elbeyli konaklama merkezleri ve şehir merkezine yerleşen Suriyeliler, AFAD ve yerel kaynakların belirttiğine göre, 127 bin kişiye ulaşmıştır." dedi.

Gürsul, araştırma sonuçlarına göre, aynı evi paylaşan ve ortalama nüfusu 5-6 kişi olan Suriyelilerin oranının yüzde 30 olduğunu belirtirken, yüzde 68'inin ise Türkiye'de bir işte çalışmadığının tespit edildiğini anlattı.

- "Neden Avrupa?"

Araştırmada, Suriyelilere "neden Avrupa'ya gitmek istedikleri"nin de sorulduğunu bildiren Gürsul, bu soruya sığınmacıların yüzde 37'sinin "ev ve maaş" umuduyla Avrupa'ya gitmek yanıtını verdiğini, bu soruda eğitimin yüzde 16 düzeyinde kaldığını, "güvenlik", "çocukların geleceği", "dil eğitimi" gibi başlıkların yüzde 5'ler düzeyinde bulunduğunu aktardı.

Suriyelilerin yüzde 16'sının "para ve iş", yüzde 14'ünün "yüksek kira", yüzde 10'unun da "sağlık" sorunlarından şikayet ettikleri belirlendi.

Araştırmada, Türkçe bilmemelerinin sorun yarattığını ifade eden Suriyeliler, Türkçe kurslarının ise yetersiz olduğunu, kendilerine vatandaşlık verilmesi, iş ve maaş sağlanması ile kiraların kontrol altında tutulmasının gerekliliğini de kaydetti.

Türklerle resmi evliliğin kolaylaştırılmasını isteyen Suriyelilerin bir diğer isteği ise internet ve medya olanaklarının iyileştirilmesi oldu.

Fatih Gürsul, araştırmaya katılan Suriyelilerin yarıya yakınının savaşın bitmesi durumunda ülkelerine dönmek istediğini belirtirken, yüzde 19'unun ise Türkiye'de kalmayı tercih edeceğini vurguladı.

Suriyelilerin genellikle muavin, tercüman, garson, berber, temizlik gibi alanlarda çalıştığını ve yüzde 57'sinin kirada oturduğunun ortaya çıktığını anlatan Gürsul, şu bilgileri verdi:

"En fazla dikkat çeken konu, Türklerle aynı iş yapmalarına rağmen, üçte hatta dörtte bir maaş almaları. Aynı evi Türkler düşük fiyata kiralarken, Suriyelilere geldiğinde bu rakam iki, üç katına çıkıyor. Tuvaleti dahi bulunmayan depoları Suriyelilere kiralıyorlar. Araştırmamızda bir başka sorun ise dil eğitimi. Gelen kişilerin eğitim ve dil alanında desteklenmesi lazım, Türkçeyi de öğretemiyoruz, dil kurslarından şikayetçiler. Kamplarda su sıkıntılarından tutun da internet, telefon gibi sıkıntılar bulunuyor. Suriyeliler gazete okuyamıyor, internet olmadığı için dünyadan habersiz bir kitle var, bunların eğitimi, adaptasyonu konusunda ciddi adımlar atılması gerekiyor. Araştırmamızla gördük ki Suriyelilerle ilgili önlemler ve iyileştirmeler hayata geçirilmediği takdirde önümüzdeki 7-10 yıl içinde Türkiye Kürt sorununun katbekat üstünde bir Arap sorunu ile karşı karşıya kalabilir."

Araştırma sonuçlarının parti politikası haline getirileceğini kaydeden Gürsul, "Asıl burada önemli olan şey şu, bizim komşu ülkelerle barışı sağlayarak, bir an önce bu kişilerin tekrar Suriye'ye dönmelerine imkan vermek." diye konuştu.

AA