İSTANBUL (AA) - Rusya'dan Türkiye'ye yılda 15,75 milyar metreküp doğalgaz taşıyacak TürkAkım projesi kapsamında ilk gazın 2019'da geleceği, Avrupa'ya gaz taşıyacak ikinci hattın rotası konusunda ise müzakerelerin sürdüğü bildirildi.

TürkAkım Sözcüsü Sander van Rootselaar, TürkAkım Deniz Kesimi Proje Müdürü Jay Chaudhuri, İzinlerden Sorumlu Müdür Matteo Veronesi, iletişim yetkilisi Aslı Esen ve projenin ÇED Raporu sürecini yürüten ELD Group Çevre Grubu Direktörü Arzu Firidin'in katılımıyla projeye ilişkin bilgilendirme toplantısı düzenlendi.

Yetkililerin toplantıda paylaştığı bilgilere göre, projenin deniz kısmını (off-shore) Gazprom'un iştiraki South Stream şirketi inşa ederken, 940'ar kilometre uzunluğundaki çift boru hattı (toplamda bin 860 kilometre) Rusya'nın Anapa kıyısından çıkarak Türkiye'de Kıyıköy'e uzanacak.

South Stream şirketi sorumluluğunda iki deniz hattı ve Kıyıköy'de bir alım terminali inşa edilecek. Boru hattı Kıyıköy'e ulaştıktan sonra buradan Lüleburgaz'a kadar olan kara kısmı Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) tarafından yapılacak.

Projenin Türkiye sonrasında Avrupa'ya uzanacak kısmı ise BOTAŞ ve Gazprom'un ortaklaşa kuracağı bir şirket tarafından inşa edilecek.

- Denizaltında günde ortalama 4 kilometre döşeniyor

Projenin deniz kısmındaki ve 15,75'er milyar metreküp (toplamda 31,5 milyar metreküp) kapasiteli iki boru hattından birisinde 224 kilometrelik ilerleme sağlanırken, bu hat Rusya-Türkiye münhasır ekonomik sınırına kadar ilerledi.

Bu arada, diğer hattın mevcut durumda 207 kilometresi tamamlanırken, bu hat da gelecek hafta içinde Rusya-Türkiye münhasır ekonomik bölge sınırına ulaşacak.

TürkAkım, 2 kilometreyi aşan derinlikte döşenecek 81 santimetre çapındaki ilk boru hattı sistemi olarak, son teknolojiyle uygulanan "çığır açıcı bir proje" olarak nitelendiriliyor.

TürkAkım'ın, inşaat gemisinde kaynaklanarak birleştirilip deniz tabanına bırakılan, yaklaşık 4 santimetre kalınlığında özel bir çelikten üretilen, her biri 12 metre uzunluğunda ve 9 ton ağırlığındaki deniz altı borularını dünyanın en büyük inşaat gemisi Pioneering Spirit döşüyor.

Günde ortalama 4 kilometre boru hattı döşeyebilen geminin ilerlemesine paralel olarak, Türkiye'ye ilk gaz 2019'da gelecek. Türkiye'de gelinen Kıyıköy'deki Selves Plajı ve Kıyıköy Limanı'nın açık kalması için denizden gelen hat kuzeyden karaya doğru çıkarak alım terminaline ilerleyecek.

BOTAŞ- Gazprom ortaklığında kurulacak şirketin yapacağı Avrupa kısmının rotası için ise müzakereler sürüyor. Gazprom'un yürüttüğü müzakereler kapsamında projenin Bulgaristan üzerinden Sırbistan ve Macaristan'a ilerlemesi, Yunanistan üzerinden İtalya'ya ilerlemesi veya hattın hem Bulgaristan hem Yunanistan üzerinden Avrupa'ya girişi değerlendiriliyor.

- "Türkiye'ye doğrudan yabancı yatırım olacak"

Türkiye'ye mevcut durumda Rus gazını taşıyan Batı Hattı projesinin transit sözleşmelerinin 2019'da sonlanması sonrasında daha kritik bir öneme sahip olacağı belirtilen TürkAkım Projesi'nin Sözcüsü Rootselaar, "Bu proje çok milyar avroluk bir bütün olacak. Biz sadece deniz kısmından sorumluyuz, Türkiye tarafında BOTAŞ ve Avrupa kısmında da BOTAŞ-Gazprom ortaklığında kurulacak şirket bu yatırımları yapacak." dedi.

Projede farklı kesimlerin, bütünün farklı parçaları üzerinde çalıştıklarını ifade eden Rootselaar, "TürkAkım için (deniz kısmı) konuşursak, Gazprom tek yatırımcı konumunda ve Türkiye'ye yapılacak doğrudan bir yabancı yatırım söz konusu. Gazprom, projenin bu kısmının tamamını kendisi finanse ediyor. Şimdilik herhangi bir kredi ihtiyacı söz konusu değil." diye konuştu.

Rootselaar ayrıca Gazprom'un Avrupa Birliği (AB) tarafıyla da Üçüncü Enerji Paketi'ne uygun olması için müzakereleri sürdürdüğünü ve Avrupa'da doğalgaz talebi artışının projeyi önemli kılan nedenlerin başında geldiğini kaydetti.

- Çevresel ve sosyal etkiler değerlendiriliyor

Asgari ömrü 50 yıl olarak planlanan TürkAkım Projesi'nin ÇED raporu alınırken, çevre ve güvenlik konusunda bazı çalışmalar ise halen sürüyor.

Toplantıda, sivil toplum örgütlerinden gelen itirazlar dikkate alınarak, kara ve denizde de çalışmaların yapıldığı bildirildi. Deniz biyologları ve 9 Eylül Üniversitesinden uzmanların katıldığı çalışmalar kapsamında, deniz biyolojisi raporu ve kimyasal analizlerin gerçekleştirildiği ifade edildi.

Toplamda 31,5 milyar metreküp kapasitesi olan TürkAkım Projesi sayesinde, 15 milyon hanenin yıllık tüketimini karşılamanın mümkün olduğu belirtiliyor. Söz konusu kapasite ayrıca 370 LNG tankerinin taşıyabileceği büyüklüğe sahip bulunuyor.

AA