Etyen Mahçupyan: Zaman okurlarına öteki tarafa bak diyorum
Zaman yazarı Etyen Mahçupyan, Habertürk gazetesinden Kübra Par'a konuştu. Mahçupyan yine çarpıcı açıklamalarda bulundu
İşe o röpotajdan bölümler:
ZAMAN YÖNETİCİLERİ FİKİRLERİMİ BİLİYOR
Cemaat ve hükümet arasındaki ilişkinin en gergin olduğu dönemde Zaman'da gazetenin çizgisine uymayan yazılar yazıyorsunuz. İçeriden eleştiri alıyor musunuz?
Yayın politikasına uymayan bir yazar her zaman huzursuzluk yaratır ama orada 13 yıldır yazıyorum. Fikirlerimi biliyorlardı, bir sürprizle karşılaşmıyorlar.
AK PARTİ DIŞINDAKİLER TOPLUMLA BAĞ KURAMIYOR
AK Parti'yi eleştirmekten kaçındığınız söyleniyor...
Ben sosyolojinin tarafındayım. Ak partiyi denetleyen şey toplumsal dönüşüm ve sosyolojik yapı. Başka hiçbir parti o toplumsal dönüşümle bağ kuramıyor. Türkiye'nin geleceğinin daha iyi olmasını istiyorsak mecburen bunun AK Parti içinde olmasını bekliyoruz. Örneğin neden insanlar Abdullah Gül diyor da başka bir aday üretemiyorlar? Çünkü geleceği temsil eden parti AK Parti. Böyle bir durumda AK Partiye karşıt bir pozisyon aldığınız zaman zaten marjinalsiniz ve Türkiye siyasetinin dışındasınız. Keşke AK Parti başka türlü bir parti olsaydı da bir seçim yapabilseydik ama öyle bir şey yok. Ayrıca benim tüm yazılarımda AK Parti'nin yaptığı yanlışlar üç beş satır geçer. Onlar veridir. Ama bütün Türkiye başka şeyler yazmaya doğru gidiyorsa ve ben de bu gazetede bu yönde yazan tek kişiysem tabii ki diğerini yazarım. Şu anda Star'da ya da Yeni Şafak'ta olsaydım hükümete karşı çok daha eleştirel yazardım. Zaman'da yazıyorum ve okuyucuma "öteki tarafa bak" diyorum.
Aydın bulunduğu yere göre fikir değiştirir mi?
Her aydın yazısını kaleme alırken muhatabını düşünmek zorundadır. İlle de tutarlı bir şekilde aynı şeyleri tekrarlamak uğruna okuyucumla bağımı koparmak istemem. Bir uçtan öteki uca savrulup bambaşka şeyler yazmazsınız zaten. Üslup farkı, denge farkı, ağırlık farkı vesairedir...
O halde sanki Star'da yazıyormuşsunuz gibi AK Parti'yi eleştirmenizi istesem...
Her şeyden önce bir üslup sorunu var. Başbakan daha kontrollü bir üslup kullanabilse kendi tabanı başta olmak üzere herkes memnun olacak. Yargıyla ilişkisinde de çok net bir durum var. HSYK düzenlemesinin bizzat yargıya müdahale olduğu çok açık. Yasayı yapanlar bile çok doğru olmadığını söylüyor. Türkiye şartlarında oldukça uzun süre iktidarda kaldığı için, "ben her şeye hâkimim" demeyi seviyor ama her şeye hakim değil. Devleti yönetmek konusundaki zaaflarını itiraf etmek zor geliyor. Kendi yaptığı reformları bozan işler yapıyor.
İnternet ve HSYK düzenlemesi, MİT yasası... Gidişat güven veriyor mu size?
Evet bunlar demokratik değildi ama bu AK Parti'nin hep yaptığı bir şey. Maksimalist yaklaşıyor sonra halktan eleştiri gelince geri adımlar atarak bir yerde duruyor.
CHP LAİK BURJUVAZİYİ TEMSİL EDİYOR
Bu demokrasi açısından ne kadar sağlıklı bir durum?
Halk dediğimiz zaman gidip de referandum yapmıyor. Esas olay Meclis'te oluyor. Özgül ağırlığı yüksek olan bir CHP var. Laik burjuvaziyi temsil ediyor, Batı dünyasına çok daha yakın bir parti. Arkasına Kürt desteğini almış BDP de mecliste.
Peki, siz aydın olarak bu yaklaşımı nasıl benimsiyorsunuz?
AK Parti bir siyasi aktör. Benim yapacağım ilk şey neyi niçin yaptığını anlamak. Ondan sonra eleştirebilirim. Türkiye'de artık aydınların yüzde doksan dokuzu kendi beğendiklerini ve beğenmediklerini söylüyorlar. Bunun hiçbir yararı yok çünkü toplum bunları zaten biliyor.
Peki, paralel devlet iddiasına siz ne diyorsunuz?
Paralel devlet pek anlamlı bir laf değil ama bu tür klişeler akılda kalır ve tekrarlanır. Cemaatin yüzde doksanı bu olayları gazetelerden öğreniyor. Yatay bir ağ var ve onlar gerçek anlamda hizmetle uğraşıyorlar. Bir de bürokrasi içindeki karmaşık yapılanma var. İçinde gerçek cemaat üyeleri var, kendini cemaat üyesi gibi gösterenler var, bir de şu andaki kavgada cemaate yaklaşarak kariyer yapanlar var. Bunların nerede başlayıp nerede bittiğini bilmek mümkün değil. Hizipçilerin bunu Cemaat adına mı başka bir grup adına mı yoksa kendi kariyeri için mi yaptığını bilemiyoruz. Ayıklamak gerçekten çok zor.
Ya 17 Aralık sürecindeki iddialar?
Birinci dosya eninde sonunda doğru dürüst bir yargılama sürecinden geçecek ve bakanlar ve çocukları muhakkak yargılanacaklar. O dava toplumsal vicdanı tatmin edecek şekilde bitmek zorunda. Öte yandan bu üç dosyanın bir araya getirilmesi normal bir durum değil. Bütün o tepelerin bekletilip aynı anda ortaya çıkması bir iradenin olduğunu gösteriyor.
Planlı olduğunu kabul etseniz bile dosyaların içeriği vahim değil mi? Sağlıklı bir hukuksal süreç yürütülebildi mi?
Yürütülmedi ama bu bir kavga dönemi. Türkiye'deki muhafazakâr kesim ve Kürtler esas olarak bu gerçekliğin bütününe baktı. AK Parti'ye şu anda zımnen destek veriyorlar ama yolsuzluk olduğunu da kabul ediyorlar.
‘HAŞİM KILIÇ'IN SÖZLERİ ERDOĞAN'A YARAR'
Haşim Kılıç yargıya sahip çıkmaya ve yargının hareket alanını genişletmeye çalışıyor. Söylediği doğru, Türkiye'de yargıya zaten güven yoktu, şimdi daha büyük bir güvensizlik ortamı var. Yargının siyasi kararlar aldığı söylemi, demokrasinin hakemi olması gereken yargıyı işlevsizliğe doğru sürüklüyor. Fakat usulen çok yanlış bir şey yaptı. Tek başına kürsüye çıkıp oraya misafir ettiği insanlara karşı çok sert bir üslupla, siyaseti belirleyen bir edayla konuştu. Bu şu anki ortamda siyaset dışı yorumlanmaya müsait değil. Bilerek yapmış olması lazım. Böyle olunca söyledikleri güme gitmiş oldu. Kimse kızmasın ama çatışma ortamında bu açıklama da Erdoğan'a yarar.