KOCAELİ (AA) - Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Marmara Teknokent (MARTEK) ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA) işbirliği ile kurulacak olan Kişiye Özgü Tedavi ve Moleküler Onkoloji Merkezi'nde, kanser hastalarının genetik mutasyon analizleri yapılacak.

TÜBİTAK MARTEK Gebze yerleşkesinde, merkezin tanıtım toplantısında konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Arif Ergin, projenin gerçekleşmesinde MARKA'nın finansal desteği olduğunu ifade ederek, Kişiye Özgü Tedavi ve Moleküler Onkoloji Merkezi hizmete girdiğinde maddi ve manevi olarak dışa bağımlılığın ciddi oranda azalacağını söyledi.

Kanserin on yıllardır insanlığın ana problemlerinden bir tanesini olduğuna dikkati çeken Ergin, "Geldiğimiz noktada görüyoruz ki kanser öyle genel kimlikli bir yapıda değil. Kişiye özel boyutları olan, kişi bazında irdelenmesi gereken bir hastalık. Sadece hastalığın kendisi değil, bu hastalıkla nelere karşı, kişisel tepkiler nasıl gelişiyor. Kemoterapi olsun, diğer ilaç işlemleri olsun kişisellik ön plana çıkıyor. Burada kişiye özel ilaç, kişiye özel tedavilerle ilgili bir çalışma yapılacak. Sektörün gelecekteki ana kaynak noktasının burası olduğuna inanıyoruz." diye konuştu.

Bu verilerin Türkiye'de analiz edilmesinin ülkeye kazandıracağı katma değerinin bulunduğunu anlatan Ergin, "O da bizim gen haritamızın, Türk insanının yapısının, Türk nesline özel ya da Türkiye'dekilere özel kanser hastalıkları ve değişik hastalıkların tedavi yöntemlerinin de burada öbeklenmesini istiyoruz. Bu çok büyük bir bilgi birikimi ve bize has bir bilgi birikimi." ifadelerini kullandı.

- "Kendi genetik mutasyon haritalarımızı kendimiz çıkartacağız"

Proje Koordinatörü Prof. Dr. Mutlu Demiray ise projenin kişiye özel kanser tedavisinin yapılabilmesinde Türkiye'de yeni ufuklar açacağını dile getirdi.

Her yıl Türkiye'de kanser hastalarına 200-250 bin kişinin katıldığını, kanser tedavisindeki gelişmelerden bir tanesinin de akıllı ilaçlar olduğunu kaydeden Demiray, şöyle devam etti:

"Bu akıllı ilaçları hastaya uyguladığınızda bunun bir hedefinin olması gerekiyor ve bu hedefi de doğru belirlemeniz gerekir. Bunu belirlememiz için bu kanser nasıl büyüyor, nasıl ürüyor ve nasıl büyüyor gibi bunun beslenme ve ana yayılma kanallarını hangi genetik yapılar üzerinden yaptığını bilmeniz lazım. Bundan sonra hangi yolları tıkamanız, hangi yolları bloke etmeniz, bunları nasıl önleyeceğinizi bilmeniz gerekiyor. Bunun en güzel yanı da bütün kanserdeki bu genetik mutasyonları ortaya koyarak, kanserin şurasından eksiklik var, buradan büyüyor ve şu yolu kullanıyor diye, aynı navigasyonlar gibi, ben şuraya bu ilacı verirsem daha faydalı olur mantığıyla hareket ediyorsunuz."

Piyasada çok sayıda onkoloji ilacı olduğunu anlatan Demiray, bu ilaçların önemli bir kısmının hedefe yönelik olduğunu aktardı.

Demiray, "Bir bozukluk bulacaksın ve tamir edeceksiniz, durduracaksınız. İşte bunun da en güzel bulma yolu yeni jenerasyon dizileme yöntemleridir. Bugün Türkiye'de en iyi cihaz ve en iyi teknoloji TÜBİTAK'ta. Bizde dedik ki biz bunları niye yurt dışına gönderiyoruz, Niye yurt dışındaki insanlar bizim bilgilerimizi alıyor. Biz kendi insanımıza hizmetimizi burada verelim, kendi genetik mutasyon haritalarımızı kendimiz çıkartalım ve böylece alttan yetişen bilim insanları bunları okuyarak, ek öneriler sunacak. Hastaların hangi tedaviye ihtiyacı varsa o şekilde tedavileri yapılacak." şeklinde konuştu.

- Kişiye özel kanser tedavisi

TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Şaban Tekin de her hasta numunesinin yaklaşık 3 - 6 bin 500 dolara mal olduğunu anlattı. Tekin, "Bu merkezimizde bunu ciddi olarak düşürdük. Kişiye özel kanser tedavisinin yapılabilmesini sağlayacak hangi ilaç kullanılması gerekiyorsa o ilaç kullanılacak. Boşa ilaç kullanılması önlenmiş olacak. Dolayısıyla yine bir ekonomik kazanç sağlamış olacağız. Kişilerin kanserleri aynı olsa bile tedavi şekilleri farklı olabiliyor." dedi.

Projenin 2 ay önce başladığını ve yaklaşık 1 yıl içinde tamamlanmasının planlandığını kaydeden Tekin, yurt dışında uyulanan işlemlerin tamamının bu merkezde yapılacağını dile getirdi.

Tekin, TÜBİTAK MAM Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Enstitüsünde bu alt yapının ve cihazların bulunduğunu belirterek, burada Türk bilim insanlarının çalışacağını vurguladı.

Konuşmaların ardından, Gebze'de kurulması planlanan Kişiye Özgü Tedavi ve Moleküler Onkoloji Merkezinin protokolü, TÜBİTAK Başkanı Ergin, TÜBİTAK Marmara Teknokent Genel Müdürü Dr. Orhan Çömlek ve MARKA İzlem ve Değerlendirme Birim Başkanı Devrim Şavlı tarafından imzalandı.

AA