ANTALYA (AA) - Dünya Etnospor Konfederasyonunca, Antalya'nın Serik ilçesi Belek Turizm Bölgesi'nde bulunan Calista Luxury Resort Hotel'de 56 ülkeden100'ün üzerinde kurum ve 200'ü aşkın delegenin katılımıyla 2 gündür devam eden "Geleneksel Sporların İhyası Forumu", sonuç bildirgesinin okunmasıyla sona erdi.

Bildirgede, forumda gerçekleştirilen oturumlarda, geleneksel sporların yaygınlaşarak popülerleşmesi ve küreselleşmesi, geleneksel sporlarda aidiyet, kulüpleşme ve kulüplerin sorunları, etnosporların kuşaklar ve kültürler arasındaki rolü, yerel yönetimler ve geleneksel sporlar, okul sporları konularına odaklanıldığı ifade edildi.

Forumun, geleneksel sporların sorunlarının tespiti, kişisel ve kurumsal tecrübelerden hareketle çözüm önerilerinin sunulması, farklı coğrafyalara özgü deneyimlerin aktarılması, dünyanın çeşitli noktalarında geleneksel sporlara emek veren kişilerin bir tanışma ve buluşma noktası oluşturulması açısından büyük öneme sahip olduğu belirtilen bildirgede, etkinliğin sürekli hale getirilerek bu alandaki kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerin gerçekleştirilmesi adına bir dayanışma, ortak akıl ve hareket platformu vazifesi göreceği ifade edildi.

- Öneriler

Bildirgenin öneriler kısmında, geleneksel sporlardan bahsederken bunun sadece bir spor değil, bir gelenek, kimlik ve kültür meselesi üzerinde durulması gerektiği vurgulandı.

Bu tarz forumların yarattığı fırsatın iyi değerlendirilerek ülkeler arasındaki işbirliğinin artırılması gerektiği ifade edilen bildirgede, şu önerilerde bulunuldu:

"Geleneksel sporlardan hangilerinin yaygınlaşarak küresel bir tanıma ve kurallara sahip olacağı, söze dahil olan ülkelerin işbirliği ile belirlenmelidir. Geleneksel sporların bilimsel ve akademik altyapısını güçlendirecek çeşitli çalışmaların yürütüleceği araştırma ve uygulama merkezleri kurulmalıdır. Geleneksel sporların eğitim ve icrası için uygun mekanlar tesis edilmeli. Geleneksel sporlara kadınların ilgisi çekilmeli ve iştirakleri sağlanmalıdır. Yılda bir gün geleneksel sporlar günü ilan edilmeli ve gündem oluşturulmalıdır. Geleneksel sporlara ilişkin ortak bir arşiv oluşturulmalıdır. Bu arşivdeki kitaplar dosyalar ve belgeler dijital olarak çevrim içi ulaşılabilecek şekilde düzenlenmelidir. Bazı geleneksel sporlar milliyet veya cinsiyet noktasında bazı engellemeleri de beraberinde getirmektedir. Bu noktada meseleye kapsayıcılık, hakkaniyet, adalet gibi kavramlar üzerinden yeniden yaklaşmak gerekmektedir. Geleneksel sporlar için prestijli bir ödül belirlenmeli ve etkin bir PR çalışmasıyla bu ödülün bilinirliği artırılmalıdır. Kulüpleşmede öncü kulüplere ihtiyaç vardır. Öncü kulüplerin tecrübeleri yeni kurulacak olanlara kurumsallaşma noktasında model olacaktır. Geleneksel oyunlar için standart kurallar belirlenmelidir. En azından her bir ülke ya da bölge içerisinde kural bütünlüğü sağlanmalıdır. Kulüplerin sürdürülebilirliği için kamusal destek alınarak ligler oluşturulmalıdır. Geleneksel sporlar haksız rekabet, şike, doping gibi olumsuzluklar karşısında spor ahlakının inşa edilmesi adına rol ve model vazifesi görebilir. Geleneksel sporların sorunlarının çözülmesinde uzmanlaşmaya gerek vardır. Alanında uzman kişilerin bir araya gelmesini sağlayan bu tarz forum ve çalışmaların sayısı artırılmalı ve bu etkinlikler devamlı hale getirilmelidir."

- Bölgesel forumlar

Bölgesel forumlara derhal başlanması önerilen bildirgede, geleneksel sporların aktarımında kuşaklar arası ilişkiler ve duygusal bağların öneminin göz ardı edilmemesi gerektiği aktarıldı.

Bildirgede, çocuk parklarının geleneksel sporların icra edilmesinde, kuşaklar arasında bu ilişkinin kurulmasına uygun bir şekilde tekrar düzenlenmesi gerektiği vurgulandı.

Geleneksel aktarımda bayram ve festivallerin önemli işleve sahip olduğuna işaret edilen bildirgede, bu tür etkinliklere sahip çıkılması gerektiği kaydedildi. Bildirgede, 2003 Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi kapsamında UNESCO'nun 470 unsurdan oluşan bir liste meydana getirdiği, bu listenin yaklaşık 15'ini geleneksel sporlar oluşturduğu anlatılarak bu sayının artırılması için sivil toplumdan girişimlerde bulunması tavsiye edildi.

21'inci yüzyılda artan mültecilik sorununun somut olmayan kültürel mirasın yok olması tehlikesini doğurduğuna işaret edilen bildirgede, "Hafızanın yitirilmemesi, yerel çeşitliliğin muhafazası adına mültecilere yönelik bir envanter çalışması yürütülmelidir. Gençlerin dikkatini çekmek adına filmler, diziler, belgeseller çekilmelidir. Bu yapımlarda bu oyunlara yer verilmelidir." denildi.

- Yerel idarelerin önemi

Bildirgede, geleneksel sporların yerel yönetimlerle ilişkisinin kişilerden bağımsız, rasyonel, sistemli ve kurumsal bir yapılanmayla gerçekleştirilmesi gerektiğine dikkat çekilerek şu önerilerde bulunuldu:

"UNESCO'nun yerel yönetimlerle ilgili yaratıcı şehirler ağı, öğreten şehirler ağı gibi başlıklarından faydalanarak destek sağlanabilir. Geleneksel sporların entegrasyonu, icrası açısından yerel yönetimlerin festival kültürlerine eklenmesi, hatta bu etkinliklerin önemli bir parçası haline gelmesi sağlanmalıdır. Yerel yönetimler bölgelerine has geleneksel oyun kültürünün sergilendiği müzeler ve interaktif sergiler kurmalı. Geleneksel sporlarda yerel kulüplere vergi muafiyetleri getirilmelidir. Başka ülkelerde başarı kazanmış uygulamalar örnek olarak değerlendirilmelidir. Geleneksel spor ödülleri ihdas edilmeli ve en iyi sporcu ve antrenörün yanında en iyi yerel yönetim de mükafatlandırılmalıdır. Yerel yönetimlerin geleneksel sporlara katkıları üzerinden kısa tanıtım filmleri çekilmeli ve sosyal medyada gündem oluşturulmalıdır. Yerel yönetimlere geleneksel sporların halk sağlığına faydası anlatılmalı, günümüzde gençler arasında büyük bir sorun olan uyuşturucu madde kullanımı veya artan suç oranlarına karşı panzehir işlevi görmesi sağlanmalıdır."

Bildirgede, geleneksel sporlarla uğraşan gençlere üniversiteye girişte kolaylık sağlanması, eğitimlerinin çeşitli burslarla desteklenmesi, üniversite sonrası da iş imkanları yaratılması gerektiği de kaydedildi.

AA