ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN/DUYGU YENER - Sağlık Bakanlığınca, yılbaşından itibaren mamografi görüntülerini yapay zeka destekli robotların okuması planlanıyor. Bu kapsamda 2020 Haziran ayında yapay zeka destekli robotlar MR, BT ve mamografide tetkik kontrolü yapacak.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri tamamlanan 2020 Merkezi Yönetim Bütçesi'nde Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 59 milyon 278 bin lira ayrıldı.

Komisyonda yapılan sunumlarla Bakanlığın 2019'daki çalışmaları ve yeni dönem hedefleri aktarıldı.

Ekim 2019 verilerine göre, genişletilmiş bağışıklama programı kapsamında aşı oranları yüzde 96'dan 98'e çıkarıldı.

Sağlık hizmetlerinin ve hizmet birimlerinin sayısının artırılması için yürütülen çalışmalar kapsamında 928 hastane, 132 ağız ve diş sağlığı merkezi, 511 diyaliz merkezi, 15 üremeye yardımcı tedavi merkezi, 2 bin 840 acil yardım istasyonu, 7 bin 991 aile sağlığı merkezi, 973 ilçe sağlık müdürlüğü ve toplum sağlığı merkezi ile 172 toplum ruh sağlığı merkezinde vatandaşlara hizmet verildi.

2016'dan itibaren 10 şehir hastanesi faaliyete geçti ve bu hastane kampüsleri ile üniversitelerin iş birliği ile oluşturulacak mükemmeliyet merkezlerinin altyapıları hazırlandı.

2002'den itibaren sağlık göstergelerinde önemli ilerlemeler kaydedildi. Sağlıkta gelişmişlik endekslerinden olan anne ölüm oranı yüz bin canlı doğumda 64'ten 13,6'ya ve bebek ölüm hızı bin canlı doğumda 31,5'ten 6,8'e düştü. Doğumda beklenen yaşam süresi 2002'de 72,5 yıl iken bugün itibarıyla 78,3 yıla çıktı.

Genel Sağlık Sigortası'nın devreye girmesi ve vatandaşların tamamına yakınının sağlık güvencesi altına alınmasıyla bu oran yüzde 17'ler seviyesine indi.

Özel hastanelerde kanser vakalarında fark alınması uygulamasına son verildi. Bebek dostu hastane sayısı bin 300'e ulaştı. 2019 yılında doğumların yüzde 98'i hastanelerde gerçekleştirildi.

Erken teşhis ve tedavi ile kalıcı sakatlığın önüne geçmek için bebeklerde yapılan tarama programlarında başarı oranı yüzde 99 seviyesine ulaştı. Anne adaylarına ve bebeklere ücretsiz demir ve bebeklere ücretsiz D vitamini desteği sürdürüldü.

- "Aşı oranları yüzde 98'e ulaştı"

Genişletilmiş bağışıklama programı kapsamında aşı oranları yüzde 96'dan 98'e çıkarıldı. Yürütülen çalışmalarla, BCG aşısında oran yüzde 93'ten 96'ya, 5'li karma aşıda ise yüzde 96'dan 98'e yükseltildi.

Bu yılın başından itibaren yaş, meslek ve altta yatan hastalığa bağlı riskler ile riskli temas nedeniyle risk grubu erişkinleri aşılandı. Bu kapsamda, 24 binden fazla aile hekimi ve yine aynı sayıda aile sağlığı çalışanı ile Türkiye genelinde her vatandaşın sağlığını korumak ve geliştirmek için hizmet verildi.

Dört ilde obezite, diyabet, kalp damar hastalıkları ve hipertansiyon takibinde pilot uygulamaya başlandı.

Tuz tüketiminin azalabilmesi amacıyla gıda firmaları ve lokantacılarla yürütülen iş birliğine devam edildi.

Tütün kontrolüyle mücadele kapsamında ise ALO 171 Sigara Danışma Hattınında kesintisiz hizmete devam edildi.

2015-2019 yıllarında 746 bin 206 kişi, sigara bırakma polikliniklerinden hizmet aldı. Bir yıllık sigara bıraktırma oranı ortalama yüzde 33,5 olarak kayıtlara geçti.

Ayrıca, Türkiye genelinde tüm il ve ilçelerde "Bağımlılıkla Mücadele Koordinasyon Kurulu" kuruldu. 7 gün 24 saat esasına göre ALO 191 Uyuşturucuyla Mücadele Danışma ve Destek Hattı bugüne kadar 220 bin kişiye hizmet verdi.

Kanserle mücadele çalışmaları doğrultusunda, bu yıl 7 milyon kişiye erişilerek 18 bin kanser vakasının erken teşhis edilmesi sağlandı.

- 4 yeni Yüksek Güvenlikli Adli Psikiyatri Birimi hizmete açıldı

Halk sağlığı hizmetleri kapsamında bu yıl içerisinde 2 bin 250 akut halk sağlığı olayına müdehale edildi. 2019-2024 yıllarını kapsayan Türkiye HIV/AIDS Kontrol Programı yayımlandı.

Sığınma durumunda kalmış geçici koruma altındakilere yönelik 29 ilde, 182 Göçmen Sağlığı Merkezinde 773 sağlık ekibi ile hizmet verildi.

Hastane hizmetleri kapsamında, Adana, Kayseri, Elazığ ve Eskişehir Şehir Hastaneleri bünyesinde hastaların dünya standartında tedavi ve rehabilitasyon hizmeti alabilecekleri 4 yeni Yüksek Güvenlikli Adli Psikiyatri Birimi hizmete açıldı.

Yatağa bağımlı hastalara evde tıbbi bakım hizmeti kapsamında bu yıl 425 bin hastaya ulaşıldı.

Sağlık tesislerinde MR, BT ve Mamografi işlemleri için 2 Eylül 2019'da hastanın geçmiş görüntülerine bakılması zorunlu hale getirildi.

TÜRKÖK sayesinde şimdiye kadar bin 576 hastaya nakil yapıldı.

- Yeni dönem hedefleri

Sağlık Bakanlığınca gelecek dönemde yapılacak faaliyetlere ilişkin de hedefler konuldu. Buna göre obezite merkezi sayısı, 2020'de 120'ye çıkartılacak.

Türkiye'de 2017'de 9,9 gram olan kişi başı tuz tüketimi oranının 2020'de 8,9 grama düşürülmesi hedefleniyor.

Ekim 2019'da 253 olan KETEM sayısının 2020'de 285'e çıkarılması planlanıyor. Ayrıca, 2 milyon 500 bin kişiye mobil sağlık hizmeti verilmesi amaçlanıyor.

Kanserde erken teşhis ve tedavinin yapılabilmesi amacıyla gerçekleştirilen taramaların artırılması, 2020'de 8 milyon kişiye ulaşılması hedefleniyor.

Geçici koruma altındaki misafirlere verilen hizmetler kapsamında 2020'de 30 ilde 185 Göçmen Sağlığı Merkezi'nde 840 birim ile hizmet verilmesi hedefler arasında yer alıyor.

Hastane hizmetleri kapsamında yoğun bakım yatak sayıları da artırılacak. Bu yıl 16 bin 887 olan yoğun bakım yatak sayısının gelecek yıl 17 bin 350'ye çıkarılması planlanıyor.

Hastaların son ana kadar mümkün olduğunca aktif bir yaşam sürmelerine destek sağlamak amacıyla palyatif bakım yatak sayısının 2020'de 5 bin 500'e çıkarılması öngörülüyor.

Yatağa bağımlı hastalara evde tıbbi bakım hizmeti kapsamında 2020'de 450 bin hastaya ulaşılması hedefleniyor.

- "Neyim Var?" uygulaması"

Robotik, onkoloji, üremeye yardımcı tedavi gibi özellikli sağlık hizmetleri verilen merkez sayısı artırılacak.

Organ ve doku bağışı kapsamında özellikle kadavradan yapılan organ ve doku bağışı oranları artırılacak.

Randevu talebinde bulunan vatandaşların doğru polikliniklere yönlendirilmesi amacıyla "Neyim Var?" uygulaması devreye girecek.

Gelecek yıl ocak ayı başında mamografi görüntülerini yapay zeka destekli robotların okuması planlanıyor. Bu kapsamda 2020 Haziran ayında ise yapay zeka destekli robotlar MR, BT ve mamografide tetkik kontrolü yapacak.

Sağlık yatırımları kapsamında, 2020'de planlanan şehir hastanelerinin yapım giderleri genel bütçeden karşılanacak.