ADANA (AA) - ERDİNÇ AKSOY - Elazığ'ın Sivrice ilçesi merkezli 24 Ocak 20.55'te meydana gelen 41 kişinin hayatını kaybettiği, 45 kişinin enkaz altından sağ çıkarıldığı, 1631 kişinin hastanelere başvurduğu 6,8 büyüklüğündeki depremde, Türkiye depremzedeler için "tek yürek" oldu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, ilgili kurum ve kuruluşların teyakkuz haline geçerek AFAD organizasyonunda kurtarma çalışmalarına katıldığı Elazığ ve çevre kentlerden hissedilen depremin üzerinden 12 gün geçti.

Depremin ilk anından itibaren AFAD koordinasyonunda farklı illerden çok sayıda arama kurtarma ve sağlık ekibi bölgeye yönlendirildi.

Haberleşmede sıkıntı yaşanmaması için cep telefonu operatörleri Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom, Elazığ merkezli yaşanan deprem sonrasında bölgede yaşayan vatandaşlara ücretsiz internet ve konuşma tanımladıklarını duyurdu.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, depremin üzerinden henüz birkaç saat geçmişken Elazığ'a ulaşarak kriz merkezinde validen ilk bilgileri alıp çalışmaları yönlendirdi.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve bazı bakanlar ile 25 Ocak'ta Elazığ'a gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü bölgede yetkililerden bilgi aldı, enkaz alanlarında incelemelerde bulundu, depremde yaşamını yitiren Ayşegül Civelek ile oğlu Muhammet Salih Civelek'in cenaze törenine katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Elazığ'daki incelemelerinin ardından, depremden etkilenen Malatya'ya da geçti.

AFAD koordinasyonunda Türk Kızılay, UMKE ve TSK'den 6 bin 932 personel ve sivil toplum kuruluşları gönüllüleri, bini aşkın araç ve 24 arama köpeği kurtarma çalışmalarında görev aldı.

Milli insansız hava araçları (İHA), yürütülen çalışmalara destek verdi. İHA'lar yıkılan, çöken binalar başta olmak üzere hasar tespiti ve arama-kurtarma çalışmaları için anlık görüntüler temin ederek yerdeki ekipleri ve Ankara'daki merkezleri bilgilendirdi. Emniyet Genel Müdürlüğü Havacılık Dairesi Başkanlığı tarafından bölgeye gönderilen gece görüş sistemli hava araçları da aldığı görselleri merkeze aktardı.

Elazığ'ın merkez Sürsürü Mahallesi'ndeki yıkılan binada kalan son kişinin 27 Ocak'ta cesedinin bulunmasıyla arama çalışmaları tamamlandı.

Depremde Elazığ'da 37, Malatya'da 4 olmak üzere 41 kişi hayatını kaybetti, 45 kişi enkaz altından sağ çıkarıldı, 1631 kişi hastanelere başvurdu. Tedavisi tamamlananların 1595'i taburcu edildi.

Bölgede, 4 Şubat'a kadar büyüklüğü 4,0'ın üzerinde 25, toplamda 2 bin 31 artçı deprem meydana geldi.

- Saatler sonra enkazdan kurtarıldılar

Depremin ardından çalışmalarının yoğunlaştığı mahallelerde saatlerce yığınların arasında kalanlar mucizevi şekilde enkazdan çıkarıldı.

Enkaz altında kalanlardan Azize Çelik, UMKE'nin sağlık personeli Emine Kuştepe'nin yönlendirmesiyle 17 saat sonra kurtarıldı. Azize'yi diğer enkaz altında kalan kişilere moral vermesi için telefonda Kürtçe yönlendiren Kuştepe, çabasıyla herkesin gönlünü kazandı.

Depremden 24 saat sonra kurtarılan Yüsra bebek ile ondan 4 saat sonra enkazdan çıkarılan annesi Ayşe Yıldız da ekiplerin dayanışma ve özverisi sayesinde hayata tutundu. Anne ve bebeğin kurtarılmasında çaba sarf eden Jandarma Arama Kurtarma Bölük Komutanı Yüzbaşı Yusuf Mataracı, Ayşe Yıldız ile arasındaki duygulandıran diyalogla akıllara kazındı.

Elazığ'da depremzede Dürdane Aydın ve eşini tek başına verdiği mücadeleyle kurtaran Suriyeli üniversite öğrencisi Mahmud el Osman da depremin kahramanı oldu.

- Barınma ve temel ihtiyaçlar anında karşılandı

Elazığ ve Malatya'daki depremzedelere ağır hasarlı ve yıkılacak yerler için 30 bin lira, acil kira ödeneği olarak da yaklaşık 11 bin lira olmak üzere toplam 41 bin lira destek aktarıldı.

Evlerine giremeyen ailelerin büyük bölümü kriz merkezince arasında otel, okul, cami, cemevi ile spor salonlarının yer aldığı 43 mekana yerleştirildi.

AFAD ve Türk Kızılay lojistik depolarından bölgeye 30 bin 453 aile çadırı, 400 genel maksatlı çadır, 46 bin 84 yatak, 102 bin 083 battaniye, 3 bin 244 uyku seti, 11 bin 730 ısıtıcı ve 111 bin 858 hijyen malzemesi sevk edildi.

Elazığ'da 311 bin 513 öğün, Malatya'da 89 bin 450 öğün olmak üzere toplam 400 bin 963 öğün yemek dağıtıldı.

Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda Elazığ'da 4 konteyner kentin kurulmasına karar verilerek toplam konteyner sayısı 2 bin 490 olarak belirlendi.

Psikososyal destek çalışmaları kapsamında Elazığ'da 2 bin 672 hane ziyareti gerçekleştirilerek 8 bin 558 kişiyle, Malatya'da ise 764 hanede 2 bin 321 kişiyle destek görüşmesi yapıldı.

- Devlet gücünü gösterdi

Depremin ardından her konuda önemli bir koordinasyon sağlanarak vatandaşların yaralarının sarılacağı adımlar atıldı.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, depremden etkilenen Elazığ ve Malatya'daki vatandaşların prim borçlarına bakılmaksızın, katılım payı ödemeksizin sağlık hizmetine ulaşabileceklerini duyurdu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, deprem nedeniyle Elazığ ve Malatya'da vergi kanunlarının uygulaması bakımından 3 ay süreyle "mücbir sebep" hali ilan edildiğini bildirdi.

Deprem bölgesinde vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılamak için ilk etapta Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca 8 milyon lira kaynak aktarıldı. Buna ek olarak 5 milyon lira kaynak daha gönderilmesi kararlaştırıldı.

Elazığ ve Malatya'da zarar gördüğü tespit edilen esnaf ve sanatkarın, kredi ve kefalet kooperatifleri üzerinden Halkbank aracılığıyla kullandığı kredilerin 1 yıllık taksit ve faizlerinin, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliğince ödeneceği açıklandı. SGK prim ödeme süresi 30 Nisan 2020'ye kadar uzatıldı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca İLBANK aracılığıyla gönderilen hibenin 10,5 milyon lirası, Elazığ ve Malatya valilikleri ile Sivrice Kaymakamlığına, 10 milyon lirası ise depremden etkilenen belediyelere verildi.

Elazığ ve Malatya'ya 27 Ocak'ta gönderilen ödenek miktarı 44 milyon liraya ulaştı.

Valiliklerin belirlediği, yıkılan ve hasar gören binalarla ilgili olarak ocak ayındaki elektrik faturalarının tahsilatı 90 gün süreyle ertelendi.

KOSGEB'in Acil Destek Kredisini uygulamaya alarak depremden zarar gören işletmelere 100 bin liraya kadar faizsiz ve 1 yıl geri ödemesiz kredi vermesi kararlaştırıldı.

- Yardım için hayırseverler seferber oldu

Depremin ardından yurt içi ve yurt dışından çok sayıda hayırsever, sporcu ve kulüpler depremzedelerin yaralarının sarılması için imkanları dahilinde destekler verdi.

Başlatılan kampanya kapsamında Kızılay 43 milyon, AFAD 89 milyon lira olmak üzere 132 milyon lira bağış toplandı.

Mersin'de Anadolu'nun bin yıllık konargöçer yaşam tarzının son temsilcisi Sarıkeçili Yörükleri, geçim kaynakları keçilerinden yaklaşık 100'ünü Elazığ ve Malatya'daki depremzedeler için bağışladı.

Türkiye'nin dört bir yanında yaşayan çocuklar, Elazığ depreminden etkilenen yaşıtlarının yüzlerini güldürebilmek için yaptıkları örnek davranışla gönüllerde taht kurdu.

FETÖ'nün darbe girişimi sırasında Özel Harekat Daire Başkanlığına düzenlenen saldırıda şehit olan komiser yardımcısı Cennet Yiğit'in ailesi, devletten aldıkları daireyi, Elazığ'daki depremin ardından halkın yardımına koşan Türk Kızılay'a verdi.

Konya'nın Kadınhanı ilçesinde yaşayan 73 yaşındaki Fatma Yıldız, eşinin 3 ay önce kendisine hediye ettiği evlilik yüzüğünü, Elazığ ve Malatya'daki depremzedelere ulaştırılması için ilçe belediye başkanı Mehmet Badem'e teslim etti.

- Hasar tespit çalışmaları sürüyor

Sürdürülen hasar tespit çalışmalarına göre, 100 bin kişinin bu depremden etkilendiği hesaplandı.

Hasar tespit çalışmalarında yüzde 85 seviyesine gelinen Elazığ'da 150 yıkık bina, 4 bin 552 ağır hasarlı, 1779 orta hasarlı bina tespit edildi, Malatya'da ise 5 bin 231 konutun ağır, 3 bin 757 binanın da az hasarlı olduğu belirlendi.

Hasar tespiti yapılan Elazığ'da 32, Malatya'da 27 okulun yıkılmasına karar verildi.