ANKARA (AA) - Bilim adamları, küresel ısınma etkilerinin, atmosferdeki sıcaklık ve yağış oranlarını değiştirmeye yönelik "jeo-mühendislik" müdahalelerle dengelenebileceğini ortaya koydu.

ABD'deki Carnegie Bilim Enstitüsü, Çin'deki Zhejiang Teknoloji Üniversitesi ve Hindistan Bilim Enstitüsünden bilim adamlarının yer aldığı uluslararası araştırma ekibi, yaptıkları iklim modellemesiyle, iki ayrı jeo-mühendislik yönteminin aynı anda uygulanmasıyla sera etkisi yaratan gazların atmosferde meydana getirdiği ısınmanın etkisinin azaltılabileceğini gösterdi.

Araştırmacılar, atmosferde sıcaklığı ve yağışı dengelemek için önerilen iki temel jeo-mühendislik müdahalesini ele aldı.

Üzerinde durulan ilk jeo-mühendislik müdahalesi, atmosferin üst tabakalarına güneş ışınlarını dağıtan partikülleri yaymak oldu.

Bilim adamları, bunun tıpkı büyük yanardağ patlamalarında olduğu gibi atmosferde serinleme etkisi yaratacağını öngörürken yöntemin beraberinde yağışı da belirgin şekilde azalttığını gözledi.

İkinci müdahale seçeneği olarak ise atmosferdeki sıcaklığın dış uzaya yayılmasını engelleyen sirüs bulutlarının çeşitli yöntemlerle seyreltilmesi olasılığı ele alındı.

Bu yöntemle de atmosferdeki ısınmayla artan çökelme yağışlarının azaltılamayacağı anlaşıldı.

Bilim adamları sonunda iki yöntemin beraber uygulandığı başka bir model geliştirdi.

Yeni modelde, iki yöntemin aynı anda uygulanması halinde, küresel ortalama sıcaklık değerlerinin endüstri öncesi seviyelere indiği ve yağış miktarının da endüstri öncesi seviyelerdeki istikrarına kavuştuğu görüldü.

Bilim adamları söz konusunu müdahaleler sayesinde sıcaklığın ve yağış miktarının dengelendiği ancak, dağılımlarının dengeli olmadığını, bazı bölgelerde aşırı sıcaklıklar görülürken, bazı bölgelerin ise eskisinden daha çok yağış aldığını gözledi.

Bilim adamları bu sebeple, sera etkisi yaratan gazların salımının azaltılmasının küresel ısınmaya karşı hala en etkili yöntem olduğunu vurguladı.

Araştırmanın sonuçları Amerikan Jeofizik Birliği yayını "Geophysical Research Letters" dergisinde yayınlandı.

AA