İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Konut kredi faizlerinde kamu bankaları öncülüğünde başlayan düşüş, ağustos ve eylül aylarında konut kredi hacminde ve konut satışlarında artışı beraberinde getirdi.

Ekonomideki dengelenme süreci, enflasyonun uzun bir aradan sonra tek haneye düşmesi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) temmuz ve eylül toplantısında politika faizini 750 baz puan indirmesi, mevduat ve kredi faizlerinde de düşüşü beraberinde getirdi. İhtiyaç, konut, taşıt ve ticari kredilerde de faiz oranları ağustos ayından bu yana 500, yılbaşından itibaren 750 baz puan arasında düşüşler yaşandı.

Kamu bankalarının ekonomideki olumlu gelişmeler, faiz ve enflasyon oranlarındaki düşüş trendi doğrultusunda ağustos başında konut kredi faiz oranlarını yüzde 1'in altına çekmesi, hem sıfır hem de ikinci el konut satışlarında canlanma sağladı. Kamu bankaları faiz indiriminin yanı sıra vade üst sınırını da 120 aydan 180 aya çıkardı.

Özel bankalar da kamu bankaların ardından konut kredi faiz oranlarını yüzde 1,10-1,25 aralığına düşürdü. Bu dönemde katılım bankaları da konut finansman oranlarını düşürdü.

Bankaların konut kredi faiz oranlarını indirmesi, hem ertelenen konut talebinin öne çekilmesini hem de inşaat sektöründeki stokların azalmasını sağladı.

- Konut kredi stoku 189 milyar TL'ye yükseldi

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre temmuz ayı sonunda 178,7 milyar TL düzeyinde bulunan konut kredi stoku, faizlerdeki düşüşle birlikte ağustos sonunda 181 milyar TL'nin üzerine çıktı. Bir aylık dönemde kredi stokunda 2,3 milyar TL'lik artış yaşandı.

Özel bankaların da konut kredi faiz oranlarını indirmesiyle eylül ayında konut kredi stoku 186,6 milyar TL düzeyine yükseldi. Konut kredi stoku ekim ayının ikinci haftasında artışını sürdürerek 189 milyar TL'ye ulaştı.

Konut kredi stoku son iki ayda 11,3 milyar TL yükselerek yüzde 6,3'lük artışa işaret etti. Yılbaşında konut kredi stoku 188,1 milyar TL düzeyinde bulunuyordu.

- Kamu bankalarının konut kredi stoku iki ayda yaklaşık 14 milyar arttı

Yıl başında kamu bankaların 93,3 milyar TL seviyesinde olan konut kredi stoku, 11 Ekim haftasında 107,3 milyar TL'ye yükseldi. Yaklaşık 9,5 aylık dönemde konut kredi stoku 14 milyar TL artışla yüzde 15'lik yükselişe işaret etti.

Ağustos başında 93,5 milyar TL düzeyinde bulunan kamu bankalarının konut stoku, iki aylık dönemde yaklaşık 14 milyar arttı.

- Konut satışlarında artış sürüyor

Konut satışları 2019 genelinde geçen yılın gerisinde kalsa da faiz indirimlerinin etkisiyle ağustos ve eylül aylarında konut satışları 2018'in aynı aylarına göre artış gösterdi.

Ağustos ayında konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,1 artışla 110 bin 538 adet satış gerçekleşti. Satışlar eylül ayında da arttı. Geçen yılın eylül ayında kıyasla yüzde 15,4 artan konut satışları 146 bin 903 oldu.

İpotekli ve ikinci el konut satışları da ağustos ve eylül aylarında arttı. İpotekli konut satışları ağustos ve eylül aylarında sırasıyla geçen yılın aynı aylarına göre yüzde 168 ve yüzde 410,2 yükseldi. İkinci el satışları ağustosta yüzde 25,3, eylülde yüzde 42,3 arttı.

Sektör temsilcileri, konut kredi faizlerindeki düşüle birlikte konut satışlarındaki artışın son çeyrekte devam ederek toplam satışların 1 milyon adede ulaşabileceğini, 2020 yılı için de sektörün umutlandığını dile getirdi.