Konya fayının tüm olarak kırılması halinde 6 veya 6,5 büyüklüğünde deprem üretebileceğine işaret eden Prof. Dr. Arık, “Deprem olacak mı? Hangi büyüklükte olacak?' tahminlerini yapmaktansa en az 6,5 büyüklüğünde depreme dayanacak yapılar yapılması gerekiyor” uyarısında bulundu.

Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki asrın deprem felaketi 11 ilde ağır yıkım ve can kayıplarına, milyonlarca vatandaşın evinden olmasına neden oldu. Tüm Türkiye depremle sarsılırken vatandaş 'deprem olacak mı?', 'zemin sağlam mı?', 'evim depreme dayanıklı mı?' sorularına cevap aramaya başladı.

Ülke genelinde depreme karşı en güvenli illerden olarak görülen Konya'ya yerleşmek isteyenlerin sayısı her geçen gün artarken, Kahramanmaraş ve Hatay'daki son depremlerle sarsılan kentteki fay hatları da merak konusu oldu.

Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, Konya fayının tüm olarak kırılması halinde 6 veya 6,5 büyüklüğünde deprem üretebileceğine işaret etti. Prof. Dr. Arık, “Deprem olacak mı? Hangi büyüklükte olacak?' tahminlerini yapmaktansa en az 6,5 büyüklüğünde depreme dayanacak yapılar yapılması gerekiyor” dedi.

KONYA FAYI NEREDEN GEÇİOR?
Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, deprem riski az olan Konya ve çevresindeki fay zonları hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Fetullah Arık, Konya fay zonunun Ardıçlı bölgesinden başlayıp güneye doğru ardından da Hatıp bölgesine kadar devam ettiğini söyledi.

“KONYA FAYININ BİR BÜTÜN HALİNDE KIRILMASI GERÇEKLEŞİRSE 6 BUÇUK BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM ÜRETEBİLİR”
Konya'nın kendine özgü bir deprem sistemi olduğunu aktaran Prof. Dr. Arık, "Diğer faylardan bağımsız Konya kent merkezini dikkate alırsak hemen kentin batısında dağlarla ovayı ayıran sınır aslında Konya fay zonu. Bu Selçuklu Üniversitesi Kampüsü ve Ardıçlı bölgesinden başlayıp güneye doğru devam ediyor ve Hatıp bölgesine kadar uzanıyor. 50 kilometre uzunluğunda bir fay zonu bu. Bazı yerlerde fayın genişliği yüzeydeki izlerine göre 4 kilometreden daha fazla izlenebiliyor. Faya paralel ya da biraz daha dik gelen konumda daha küçük faylarla birlikte, Konya fayının bir bütün halinde kırılması gerçekleşirse ki bu da ihtimal dahilinde, 6 veya 6,5 büyüklüğünde deprem üretebilir. 6 veya 6,5 büyüklüğündeki depremin neticesini merak edenler için söylemek lazım, Konya'daki yerel zemin şartlarını ve yapı stokumuzla karşılaştırdığımız zaman ciddi bir hasar oluşturur. Çünkü yapılarımızın önemli bir bölümü 1999 öncesi yapılmış olan, mühendislik hizmeti görmemiş olan yapılar. Sonrasında yapılan yapılarda ise zeminle ilgili çalışmalar yeterince yapılmış mıdır? Bunların yeniden değerlendirilmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

"KONYA DAHA GÜVENLİ AMA! 6,5 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREME DAYANACAK YAPILAR YAPILMASI GEREKİYOR”
Konya bölgesinin Türkiye’deki diğer illere göre daha güvenli olduğunun altını çizen Fetullah Arık, “Konya’ya baktığımız zaman Türkiye'nin diğer bölgelerine göre daha güvenli. Ancak tamamıyla deprem riski yoktur diyemeyiz. Yani Konya'da deprem olabilir. O nedenle biz deprem olacak mı? Hangi büyüklükte olacak? Nerede olacak? Tahminlerini yapmaktansa en az 6,5 büyüklüğünde depreme dayanacak yapılar yapılması gerekiyor. Mutlaka sağlıklı ve güvenli bölgelerde yer seçimi planlanan her yapı için zemin kontrollerini yapıp onun üzerine statik projelerimiz yapılmalı. Projenin her aşamada ve bitimine kadar kontrol edip, denetimlerini yapıp ruhsatlarımızı ona göre almalıyız” ifadelerini kullandı.

“HEMEN 6,5 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM OLARAK ALGILAMAMAK LAZIM”
Geçtiğimiz günlerde Konya merkezli meydana gelen depremin çok sığ, 1 kilometre derinlikte bir hareket olduğunu ifade eden Prof. Dr. Arık, “Bu oluş yeri dikkate alındığı zaman Tatlıcak fayı olarak isimlendirmiş olduğumuz yer bilimsel çalışmalarla tespit edilen örtülü bir fay üzerine ve bu 3 büyüklüğünde de bizi hiç endişelendirmemesi bir depremken ciddi bir şekilde hissettik. Çünkü çok sığ, 1 kilometre derinlikte hareket meydana gelmiş oldu. O nedenle bir hissetme oldu. Vatandaşlarımızın çok paniklemesine gerek yok. Şu aşamada hemen 6,5 büyüklüğünde deprem olarak algılamamak lazım. Ama yapılaşmalarımızı mutlaka projesinden tavanına kadar hem gerekli mühendislik hizmetlerini almasını sağlamalıyız hem de imalat esnasında titizlikle kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü bu depremlerin bize öğrettiği en önemli sonuç bu” diye konuştu.

KONYA OVASINDAKİ OBRUKLARIN SAYISINDA ARTIŞ OLABİLİR

Depremlerin ardından Konya Ovasında sayısı 2 bin 500’ü geçen obrukların sayısında artış olabileceğini anlatan Arık, “Obrukların oluşumu için birçok mekanizma var. Yeraltı sularının seviyelerinin değişmesiyle, üstteki örtü kalınlığının azalmasıyla, üstteki örtü kalınlığı azaldıktan sonra, yoğun yağışlı dönemden sonra ağırlaşmadan dolayı da çökmeler meydana gelebiliyor. Çökmelerin bir sebebi de sarsıntılar. Yapay ya da doğal sarsıntılar ki deprem bunlardan bir tanesi. Bu depremlerden sonra çökmeye yaklaşmış olan bazı yerlerde obruk sayısında artışlar gözlemleyebiliriz. Ancak şu anda sahada yapmış olduğumuz kât'i bir gözlem olmadığı için 'bu şekildedir' demek oldukça erken. Sahada bunu daha net bir şekilde söyleyeceğiz. Ama dünyada kabul edilen, deprem oluşturacağı çökme anında kontrol eden faktörlerden bir tanesi de depremlerdir” diye konuştu.

KONYA KAÇINCI DERECEDE RİSKLİ?

Öte yandan Konya, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) diri fay haritasına göre deprem riski bulunan illerin arasında yer alıyor. Deprem fay hatları haritasına göre 3. derece riskli iller arasında yer alan Konya'da fay hattından geçen ilçeler merak konusu.

Kandilli Rasathanesi tarafından yayınlanan verilerine göre Akşehir Fay zonunun içindeki bölgede 1900-2016 yılları arasında 5 ve üzeri büyüklükteki 9 deprem meydana geldi. Konya; Akşehir ve Doğanhisar, Sultandağı ve Çay doğrudan bu fay zonları üzerinde yer almakta

Konya çöküntüsü; Batıda Konya fay zonu, Doğuda Divanlar Fayı, Kuzeyde ise Karaömerler fayı ile sınırlıdır. Konya İl merkezinin batı kesimi Konya Fay zonu üzerinde bulunmakta.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı AFAD tarafından hazırlanan fay hatları haritasına göre Konya en az riskli ve 3 .riskli bölgede yer alıyor.

Konya MTA diri fay haritası ve son 7 günlük deprem kayıtlarında böyle gösteriliyor: