"Konya'yı taşıyoruz"
Konya Minibüscüler ve Umum Servis Araçları Esnaf Odası Başkanı Muharrem Karabacak Memleket'e konuştu.
Şeb-i Arus törenleri yaklaşırken biz 'Konya'yı taşıyoruz' ifadesi kullanan Karabacak, aslında Konya adına çok önemli bir görev yürüttüklerini söyledi. Öğrencilere 'turizm elçisi gözüyle bakan Muharrem Karabacak, "Kampüs hattımız turizm elçilerimizi taşıyor aslında. Yanı üniversite kazanmışsınız, Konya önyargısıyla gelmişsiniz buraya. İlk karşılaştığınız kişi kampüs minibüs şoförümüz. 4 senenin sonunda abi -kardeş bir ilişki başlıyor. Ve bu insan, başka ile gittiği zaman ilk önce bizi konuşuyor" dedi.
-Konya da kaç tane hat var?
Konya inanç turizminin, hoşgörünün ve Selçuklu'nun başkentidir. Şairin de dediği gibi 'başkent her zaman başkenttir'. Bu büyük ilin servis, minibüs ve servisçi esnafının da sorumlulukları daha ağırdır diye düşünüyoruz. Bu doğrultuda da bizler çalışma yapıyoruz. Bu bağlamda toplamda 530 tane hatlı minibüsümüzle 1040 tanede servis aracımızla Konya’mıza, bu sevdalı olduğumuz şehrimize hizmet vermek için elimizden gelen gayreti yapıyoruz.
-Bu sorumluluğa binaen ne tür çalışmalarınız var?
Bu tarzda fizibilite çalışmalarımız var, hatta biz yolculuğumuza şöyle başladık: 2010 yılında daha iyi bir hizmet verebilmek adına bir anket projesi gerçekleştirdik. Bu anket projemizde mantık şuydu; Müşterilerimize ne derecede ulaşabiliyoruz, müşterilerimizin bizden beklentileri ne? Tabi ki , hemşehrilerimizin bizlerden beklentilerine yönelik Mevlana Kalkınma Ajansı Projesi oluşturduk. Bu projenin içerisinde şoförlerimizin de hemşehrilerimizden beklentileri vardı. Karşılıklı bir beklenti sonucu ortaya çıktı. Bu doğrultuda da ulaşamadığımız yerlere minibüs hatlarımızı ulaşılmayan yerlere hat götürmeye çalıştık. Beyhekim Devlet Hastanesi'nden bahsediyoruz, Meram Gödene tarafından bahsediyoruz. Yani şu an Konya minibüsçüsünün hizmet vermediği hiçbir alan yok. Ve Konya şöyle bi şehir, diğer illerle karşılaştırdığımız zaman bir metropolden bahsediyoruz. Bunu bizler Konyalı olarak kabul etmeliyiz.
-Ulaşım açısından Konya'yı hangi illerle kıyaslayabiliriz?
İstanbul, Ankara bizim örneğimiz var. Gideceğiniz yere ulaşabilmek adına İstanbul ve Ankara'da 2 saat önceden çıkıyorsunuz. Haftanın gününe göre ulaşım aracınızı değiştiriyorsunuz. Pazartesi yoğunluktan dolayı farklı bir ulaşım aracını Salı günü başka, Cumartesi, Pazar başka bir aracı kullanıyorsunuz. Ama Konya’da şöyle bir özellik var; hem Konya Büyükşehir Belediye’sinin ulaşım aracı ile hem de odamızın esnafımızın ulaşım aracı ile yarım saat öncesinden en uzak mesafedeki vatandaşımız dışarıya çıkıyor , herkes aynı saatte dışarıya çıkıyor o 'pik saat' dediğimiz olay ve herkes de yarım saat içerisinde masasına oturabiliyor, dükkanın, tezgahının başına geçebiliyor. Böyle bir ulaşım hizmetini vermek çok güç bir olay. Burada esnafımıza şoför arkadaşımıza, servisçi arkadaşımıza sizler vasıtasıyla teşekkür etmek istiyorum.
-Araç ve şoförlere ne tür kriterler uyguluyorsunuz?
Biraz önce Konya vurgusunu yaptık. En son tavsif etmediğimiz bir olay vardı. Özgecan meselesi... Minibüsçülerle alakalı böyle bir izlenim oluştu. Anket projesinden bahsettik o projenin bir tanesinin sonucu da GPRS sisteminin araçlara bağlanmasıyla ilgiliydi. Yani biz bunu önemsedik, kaldı ki o dönemde tamamen esnafımızın kendi bütçeleriyle oluşturulmuş bir GPRS sistemi koyduk. 2011 yılıydı bu. Yani bu tür olaylar vuku bulmadan, taşıdığımız insanların can emniyetlerini de sağlamak durumundayız. 2011 yılı itibariyle bütün araçlarımızda GPRS, araç takip gibi sistemleri, hız ihlalleri dahil olmak üzere bütün araçlarmızda mevcut... Hamdolsun ki, öyle bir olay bugüne kadar Konya ‘da vuku bulmadı. Bundan sonrası içinde vuku bulmayacak. Konya şu an için hem siyaseten örnek, hem de taşımacılık noktasında... Biz şunu da yaptık; her önüne gelenin düzen bozan bir kişinin minibüs şoförü olmaması için yine 2011 yılında şoförlere kriterler getirdik. Ulaşım koordinasyon merkezi tarafından onaylandı ve denetimi de Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılıyor. Kriterler şunlar; yüz kızartıcı suçlardan kesinlikle hüküm giymemiş personelle çalışmak, bununla birlikte terörle mücadele kapsamındaki suçlardan hüküm giymemiş bile olsa yargılanmış olması bile kesinlikle Konya’da minibüs şoförlüğü yapmasına engeldir. Bununla birlikte aslı kusurlu ve bilinçli, taksirli olarak ölümlü trafik kazalarına karışmamış şoför esnafıyla çalışıyoruz. Alkollü olarak araç kullandı ve ehliyetini kaptırdı, ikinci kez eğer ehliyetini kaptırdıysa özel aracında dahil olmak üzere kesinlikle Konya’da minibüs şoförlüğü yapamaz. En önemsediğim olaylardan bir tanesi de şu; 18 yaşındaki bir çocuk şu an ehliyetini alsın, tüm Türkiye’de minibüs şoförlüğü yapabiliyor. 18 yaşındaki çocuğun sorumluluk bilinci nedir ki, siz bu arkadaşımıza bu canları emanet ediyorsunuz. Biz burada da yine aynı şekilde okul servis araçlarında hizmet yönetmeliğindeki bir şartı buraya getirerek 5 yıllık B sınıfı ehliyet şartını getirdik. Çocukların kafasında da şu oluştu; 2bizler okumalıyız üniversiteye gitmeliyiz ondan sonra buraya gelmeliyiz'. Özellikle bu esnafımızın çocukları 18’inden sonra araçlara geliyordu, şu andan itibaren üniversitelere akın ediyorlar. Bizler Konya'da üniversite arkadaşlarımızla çalışmaya başladık.
-Şu anda minibüs şoförleri üniversite mezunu mu oluyor?
Şu anda zorunlu bir eğitim sistemi var liseyi okumak zorundasınız, bizim de 5 yıllık ehliyet zorunluluğumuz var. Yanı bu kadar bekleyip şoför olmayı kafanızdan çıkartıyorsunuz. Kendi kendine bir otokontrol mekanizmasıyla çocuklar üniversitelere gitmeye başladılar. Bir şekilde bu durum önlenmiş oldu. Şu an burada belirttiğimiz şoför arkadaşlarımızla çalışıyoruz. Şoför arkadaşlarımızın da her biri SGK tarafından güvence altındalar. Bunu da hiçbir yerde göremezsiniz. Hangi aracımızın nerde sefer olduğu, hangi aracımızda şoförün çalıştığını tamamen bizim tarafımızdan kontrol edilmekte. Böyle bir sistemi Türkiye maalesef Özgecan olayı gündeme getirdi. Konya olarak bizler bununla gurur duyuyoruz, örnek oda olarak gösterildik tüm Türkiye'de
-Sorumlulukların yanında şoför arkadaşlarımızın sıkıntıları var mı nelerdir?
Her birimiz belli bir saatte eve gidip yatıyoruz. Ama giderken minibüsçü arkadaşlarımızı yollarda görüyoruz. Sabah kalktığımızda da her birimiz farklı saatlerde kalkıyoruz ve o arkadaşlarımızı yine yollarda görüyoruz. Konya kalkmadan kalkıyor, yatmadan yatmayan bir esnafdan bahsediyoruz. Günlük 400 km seyir yapan arkadaşlardan bahsediyoruz. Ve vatandaşla sürekli diyalog halinde... Buradan baktığınız zaman araçlarımızdaki her bir vatandaşımızın trafikten çekilmiş bir hususi otomobil olarak görmemiz gerektiğine inanıyorum. Şehrin kalabalığından dolayı bizlerin toplu taşıma araçlarına saygı göstermeliyiz. Akşam sofraya oturduğumuz zaman bizim oda konuşulur. Şöyle ki, 4 kişilik bir ailede biri minibüsle gelmiştir, diğeri de servis aracını kullanmıştır. Minibüsçünün çekmiş olduğu çile yapmış olduğu hata o sofrada dile getirilir. Dolayısıyla hatalar olacak, sıkıntılarımız olacak. Biz şoförlerimizin sıkıntılarını dinliyoruz bu konuda toplantılar yapıyoruz. Hafta sonları 20-25 kişilik gruplar halinde Konya Emniyet Müdürlüğümüz, Trafik Denetleme Şube Müdürlüğümüz tarafından gelen ekibimizle beraber bu eğitimlere bizlerde katılıyoruz. Sıkıntılarımız illa ki olacak ama bunları da en asgariye indirmenin çabası içindeyiz.
-Vatandaştan ne tür talepler geliyor?
Şikayetler ve emniyet noktasında bizim 444 03 09 şikayet ve emniyet hattımız var. Burada da biz günlük gelen şikayetleri değerlendiririz. Şikâyetler değerlendirilmeli, cezaysa caza verilmeli ama memnuniyetlerin karşısında da şoför arkadaşlarımız ödüllendirilmedir. Biz bunu yapmaya çalışıyoruz.
-Ne ceza veriyorsunuz?
Disiplin kurulumuz var. Disiplin kurulumuzun takdir etmiş olduğu cezalar neyse yapılan suça göre... Şunu da belirteyim, arkadaşlarımızın sicil dosyası var. O dosyalarda herkesin ne yaptığı var. Bu da diğer illerde olmayan bir şey. Hedefimiz şu; minibüsle başlayıp minibüsle emekli olan bir esnaf topluluğu oluşturmaya çalışıyoruz.
-Öğrenci bölgesi Kampüs hattı neden önemli?
Ben Selçuk Üniversitesi mezunuyum, Kampüs hattımıza çok gittim geldim. Kampüs hattımız turizm elçilerimizi taşıyor aslında. Yanı üniversite kazanmışsınız, Konya önyargısıyla gelmişsiniz buraya. İlk karşılaştığınız kişi kampüs minibüs şoförümüz. 4 senenin sonunda abi -kardeş bir ilişki başlıyor. Ve bu insan, başka ile gittiği zaman ilk önce bizi konuşuyor. Şoförlerimiz tarafından bu gençlere yardımlara çok şahit oldum. Hep ifade ediyoruz bunlar bizim turizm elçilerimiz. Onlara kendi insanımız kadar değer vermeliyiz ki, Konya’ya akım daha fazla olsun.
-Vatandaş hattına en çok ne tür şikâyetler geliyor?
Okul servisi adına bir şikâyeti paylaşayım. Bir velimiz arıyor, başkanla görüşmek istediğini söylüyor, benim telefonum isteyen herkeste olduğuna inanıyorum. Velimiz diyor ki “benim çocuğumu yolda indirmemiş senin şoförün indirmesi gerekiyordu'. Soruyorum; 'anneannesine gidecekmiş yolda inmesi gerekiyormuş, kesinlikle talimat almadan indirmem' demiş şoför. Talimatı ya okul müdürümüzden ya da velimizden alıp indirmesi gerekiyor. O şoförü ödüllendirdik. Bunu da sayın velimize söyledim bu tarzda da garip şikâyetler alıyoruz.
-Büyükşehir Belediyesi ya da Emniyet Müdürlüğü güzergah, trafik işleyiş ve akışı bakımından size sorun çıkarıyor mu? Ya da ortak çalışmalarınız var mı?
Konya Emniyet Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Şube Müdürlüğümüz'le ortak çalışıyoruz. Vatandaştan gelen her türlü istekleri ayna masada değerlendiriyoruz. Herkes kapısının önünden minibüsün geçmesini ister. Minibüsün geçmediği yerde de hizmet eksikliğinden yakınır. Siz oraya ne yaparsanız yapın, minibüs getirememiş anlayışı var. Bu tarzda her köşeye ulaşabilmek adına Büyükşehir Belediyesi ve Emniyet Müdürlüğümüzle koordineli bir çalışma yapıyoruz. Toplu taşıma aracının gireceği neresi varsa, biz orda varız ve hizmete devam ediyoruz.
-Konya’nın ulaşımının en ağır yükünü kaldıran tramvaymı? Tramvay tadilata girdiğinde siz sıkıntı çektiniz mi?
Biz kesintisiz ulaşım desteğini verdik, bunu da gösteriyoruz. Geçtiğimiz kış ayında Beyhekim tarafında ulaşım sıkıntısı olmuştu. Minibüsçü arkadaşlarımız o karın içinde hizmete devam etti. Aynı şekilde tadilata giren tramvaylar hizmet devam etti. Sadece farklı bir uygulama yaptık. Şöyle ki; 5 dakikada hareket eden bir hattımız var ise bunu 2 dakikaya, 1 dakikaya çektik. Araç sayımız yettikçe bunu yaptık. Tramvaydan artan vatandaşlarımıza hizmet etmeye çalıştık. Buna da kamuoyu olarak sizlerde şahitsiniz.
- Şefikcan Caddesi'ne yeni hat düşünüyor musunuz?
Bu konu Büyükşehir Belediyesi'yle görüşüldü. İleriki zamanlarda çözüm bulacağımıza inanıyorum. Yeni açılan bir caddeden bahsediyoruz. Üstünden ve altından geçen bir minibüs hattı da söz konusu. Bu konuyla alakalı çalışmamız olacak.
-Turizm elçileri dediniz. Turizm elçiliğine yönelik şoförlere dair çalışmanız var mı?
Bu konuyla ilgili çalışmalarımız söz konusu. Odamız tarafından emniyetle birlikte 20-25 kişilik ekiple bu tarzda çalışmalarımız var. 100 bin’e yakın çocuğumuz Konya’da. Öğrenciden başka yerli ve yabancı turistler de söz konusu. Siz başka bir ile gittiğinizde ilk olarak şoför esnafıyla muhatap olursunuz. Şoförün hal ve hareketi, o yörenin kültürünü ortaya koyar. Bizim arkadaşlarımız da öğrencilerimize hizmet yapıyorlar. Ve öğrenciler de minibüsçü arkadaşlarımızla muhatap oluyor. Her ilde mutlaka önemli olan sektörler vardır, bunlardan bir tanesi minibüs esnafı, bir tanesi taksici esnafı, bir tanesi kahveci esnafı ve lokantacı esnafıdır. Mevlana Müzesi'ne giden çok fazlaca aracımız söz konusu. Dışarıdan gelen ve Konya’yı bilmeyen vatandaşlarımıza burada yardımcı olmaya çalışıyoruz. Turizmle ilgili eğitimlerimiz var.. Biz Konya’mızı tanımakla mükellef olan esnaflarız. Yapmış olduğumuz eğitimlerde empati yapıyoruz.
-Biraz da okul servislerinden bahsedelim. Tahditli plaka nedir, ve bu konuda en büyük sıkıntı nedir?
Tahdit, denetimli plakalar anlamına gelir. Yani sizler veli olarak 42 C serili plakalara güvenebilirsiniz. Bu plakalar Bakanlar Kurulu kararıyla onaylanmış plakalar. Ve Konya Emniyet Müdürlüğü tarafından denetlenen vergisini de bu tarzda veren plakalar. Yani keşmekeşliği önleyen tamamen düzene yönelik ve velinin kafasında kuşku oluşturmayacak bir plakadan bahsediyoruz. Konya için bu 42 C serisi ile başlayan plakalar. İlçeler içinde şu bilgiyi vermek istiyorum. 30 Mart itibariyle Konya Büyükşehir Belediyesi sınırları mücavir alanları il sınırları olarak değişti. Bir sene öncesinden biz Belediye'yle istişarede bulunduk. Yeni yasa ile ulaşım tamamen sekteye uğrayacak noktaya gelebilirdi. 1 sene öncesinden ilçelerdeki oda başkanlarıyla bir araya gelerek istişarelerde bulunduk. Ve ilçelerde de Türkiye’de hiçbir ilde yapılmayan bir uygulama ile, plaka serileri verildi. 31 ilçemizde plaka tahdidi uygulandı. İlk sene olmasından dolayı ilçelerimizde belki sıkıntıları olmuştur. Ama müktesib hak sahibi olan şoför arkadaşımızı koruyacak tarzda bir hizmetti bu. Bizim 1998 tarihinde geçtiğimiz bu plaka tahdit uygulamasına ilçelerimiz bu sene geçmiş oldu.. Her yerde güzergahla ilgili sıkıntılar oluşur ama şu an itibariyle Konya bölgesinde böyle bir sıkıntı yok. İlçelerimizi de takip ediyoruz.
-"Çocuklar erken alınıyor, erken bırakılıyor, hız sınırları ihlal ediliyor, başka okullara da servis yapılıyor" gibi şikayetlere ne diyeceksiniz?
Böyle sorunların söz konusu şu an itibariyle söz konusu değil. 20 dakika öncesinden okula bırakılan öğrenci çok doğal bir süre içerisinde bırakılmıştır. Çocuk okuluna girecek, ihtiyacını giderecek, bu süre normal bir suredir. Okulun ilk haftasında kısa süreli sıkıntılar olacaktır. Bir keşmekeşlik meydana gelir. Şu anda o sıkıntılar çözüldü. Sistem aslında TEOG gelince bozuldu, 5 öğrenci bir okulda, 5 öğrenci başka okulda... Ama şuan sistem oturmuş durumda ilk haftada ki o durumlar çözüldü.
-Denetimleri kim tarafından yapılıyor?
Denetimleri Konya Büyükşehir Belediyesi ve Emniyet Müdürlüğü Ulaştırma Şube Müdürlüğü ile birlikte bu sene Sedirler Semt Pazarı'ndıa yaptık. Bütün araçlarımız en ufak ayrıntısına kadar inceleme yapıldı. Tüvtürk'ten gecen araçları da biz yeniden denetledik. Bundan sonra 3 ayrı periyot içerisinde şoförleri eğitime aldık. Serviste çalışan arkadaşların da kriterleri var.
-Başbakanın memleketinde bu sorumluluğu almak nasıl bir duygu?
Dikkatli ve farklı olmamız lazım... Sayın Başbakanımıza bazı sorunları bildirdik ve bunlar düzeldi. Biz de üstümüze düşen görevi yerine getirmeye çalışıyoruz.
Röportaj-M.Ali Elmacı