İSTANBUL (AA) - MURAT BİRİNCİ - Ticari kredi faizleri, ülke risk primindeki gerileme ve ekonomi yönetiminin aldığı tedbirlerin etkisiyle son 3 ayda yaklaşık 10 puanlık düşüşle yüzde 26 sınırına geriledi.

ABD'nin geçen yıl Çin başta olmak üzere AB ve diğer ülkelerle yaşadığı ticari gerilimler küresel piyasalarda risk iştahını azaltırken, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz artışları gelişmekte olan ülke merkez bankalarının da sıkı para politikası uygulamasını beraberinde getirmişti.

Yurt içinde de, Türkiye ekonomisine yönelik spekülatif atakların etkisiyle 13 Ağustos 2018'de dolar/TL, 7,2169 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Fed'in faiz artışları, enflasyonun çift hanedeki yüksek seyri ve spekülatif döviz atakları nedeniyle faizi artırmıştı. Merkez Bankası, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olan politika faizini 2016'dan bugüne yüzde 7,50'den yüzde 24'e yükseltti.

Yurt dışında finansman maliyetlerinin artmasının yanı sıra yurt içinde mevduat faizlerinin de yüzde 25 seviyesine yükselmesi, bankalarca kullandırılan kredi faizlerinde son 15 yılın zirvesinin görülmesine neden olmuştu.

Hükümetin spekülatif ataklara karşı aldığı önlemler ve dış politikada özellikle ABD ile Pastör Andrew Brunson üzerinden yaşanan gerilimin ortadan kalkması da piyasalara pozitif yansıdı.

Yeni Ekonomi Programı (YEP), Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı, finansal kesim ve reel sektöre yönelik düzenlemeler, hanehalkından KOBİ'lere kadar birçok kesimi olumlu etkiledi.

Alınan tedbirler ve jeopolitik risklerin azalması, ülke risk priminde düşüşü sağlarken, mevduat ve kredi faiz oranlarında da son 3 ayın en düşük seviyeleri görüldü.

- Kredi faizlerinde düşüş sürüyor

TCMB verilerine göre, bankalarca açılan kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama ihtiyaç kredi faizi 12 Ekim 2018'de yüzde 39,36 ve ticari kredi faizi de yüzde 35,37 ile yaklaşık son 15 yılın zirvesini görmüştü.

Hükümetin etkin politikaları sonucu enflasyonun gerilmesi, ülkeye fon akışının sürmesi, döviz kurlarında volatilitenin azalması, ekonomide dengelenme sürecinin devamı ve jeopolitik risklerin azalması, kredi faiz oranlarında düşüşlerin yaşanmasını sağladı.

11 Ocak itibarıyla ortalama ticari kredi faiz oranı, son 3 ayda 935 baz puan azalarak yüzde 26,02 seviyesine geriledi. Aynı dönemde ortalama ihtiyaç kredi faiz oranı da 661 baz puanlık düşüşle yüzde 32,75'e indi.

Bankalarca açılan mevduatlara uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranı da 1 aylık vadede yaklaşık 230 baz puanlık düşüşle yüzde 20,75'e geriledi.

- Kredi kartı ve kredi yapılandırması

Bankacılık sektörü, bireysel tüketicilere ve ticari işletmelere kredi ve kredi kartı yapılandırmasında hem vade hem de uygun faiz koşulları sunarak yapılandırma imkanı getirdi.

Ziraat Bankası, 8 Ocak'taki açıklamasıyla, kredi kartı borçlusuna 24 aya kadar aylık yüzde 1,10 ve 60 aya kadar aylık yüzde 1,20 faizle bireysel ihtiyaç kredisi kullandıracağını duyurmuştu.

10 Ocak'ta Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın duyurduğu "KOBİ Değer Kredisi" paketine kamu bankaları dahil toplam 14 banka iştirak etti. Toplam 20 milyar lira büyüklüğündeki paketle imalat ve ihracat sektöründeki işletmelere azami 1 milyon TL, diğer ticaret ve hizmet sektörlerindeki firmalara azami 500 bin TL'lik kredi verilecek. 6 ay anapara ödemesiz, toplam 36 ay vadeli ve aylık 1,54 faiz oranı ile bu kredi katılımcı bankalar tarafından kullandırılmaya başlandı.

VakıfBank da bireysel kredi kartı müşterilerine borç yapılandırmasında 24 aya kadar vadede yüzde 1,10, 60 aya kadar vadede yüzde 1,20 faiz oranı imkanı sundu. Banka, "Düşük Faizli Yapılandırma Kampanyası" ile VakıfBank'taki borçları 3 milyon TL'nin altında olup, 2018 sonu itibarıyla ödemelerinde 31 gün ve üstü aksama bulunan müşterilerine 6 aya varan ödemesiz dönemle yapılandırma imkanı tanıdı. Bireysel müşteriler borçlarını 3 ay ödemesiz dönem ile 36 aya varan vadelerle yapılandırabilirken, ticari segmentteki müşteriler ise 6 ay ödemesiz olarak 60 aya kadar aylık yüzde 0,98'den başlayan faiz oranlarıyla çözüme kavuşabilecek.

Halkbank ise 21 Ocak'ta duyurduğu "Halk Destek Kredisi" kampanyası ile kredi kartı borçlarını aylık yüzde 1,10'dan başlayan faiz oranları ve 60 aya kadar vade ile yapılandırma imkanı sundu.