"30 yıldır bu sektörün içindeyim. Böylesini görmedim." Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, küresel enerji krizini bu şekilde tanımlıyor.

Bakan Dönmez'in de işaret ettiği gibi başta gaz olmak üzere, petrol, kömür ve genel olarak enerji fiyatları rekor seviyelere çıkmış durumda.

Doğalgaz, konutların ısınmasını ve bazı enerji santrallerinin çalışmasını sağladığı için tam da kış gelirken büyük önem taşıyan bir meta. Bu yıl Avrupa gaz fiyatlarında şimdiye kadar yüzde 600'e varan bir yükseliş yaşandı.

Bu da elektrik fiyatlarına yansıdı; İngiltere'de kısa vadeli elektrik fiyatları bir ara normal seviyesinin 10 katına kadar çıktı. Yükselen gaz fiyatları, Türkiye'nin gaz ithal ettiği ülkelerle sözleşmelerinin bu yıl sona ermesi sebebiyle Türkiye'yi de etkileyecek.

TÜRKİYE'NİN GAZ ALIM MALİYETİ ARTACAK ZAM KAPIDA

BBC Türkçe'nin haberine göre Eski BOTAŞ (Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi) yöneticisi ve enerji uzmanı Ali Arif Aktürk, bu gelişmelerden ötürü Türkiye'nin gaz alım maliyetinin ortalama yüzde 30-35 artacağını öngörüyor.

Bu durumun hane halklarına nasıl yansıyacağı konusunda ise Aktürk, "Bunu tüketiciye ne şekilde yansıtırlar, o artık Hazine'nin gücüne bağlı" diyerek açıklıyor.

ELEKTRİK KESİNTİLERİ YAŞANACAK

Evlere verilen doğalgazda kesintiler beklenmese de doğalgaz ile çalışan santrallerin zora girmesi durumunda elektrik kesintileri yaşanabilir.

Aktürk, "Kış çok soğuk geçerse sıkıntılı dönemlerde gaz santrallerinin gazı kesilir, o zaman da elektrik kesintileri başlar; elektrik kesintilerini de gezdirerek çözerler" diyor.

GazDay Enerji Danışmanlık Şirketi Genel Müdürü Mehmet Doğan da Türkiye'nin gaz alım faturasının önümüzdeki altı aylık dönemde yaklaşık 10 milyar dolar artabileceğini düşünüyor.

Bu artışların bir kısmının kamu tarafından karşılanması sebebiyle devletin artan gaz maliyetlerinin ne kadarını vatandaşa yansıtacağı henüz bilinmiyor.

Doğan ayrıca, "Hükümet zam yapmasa da siz siz olun gaz kullanmayın, az kullanmaya çalışın. Sonuçta bu ülkeye ve devlete zarar verecek bir şey. Yalıtımınızı yaptırın, polarlarınızı, kazaklarınızı giyin, evinizi 18 dereceye kurun ki az doğalgaz tüketilsin" tavsiyesini veriyor.

AVRUPA'DAKİ ENERJİ KRİZİNİN NEDENLERİ

Öncelikle enerji krizinin neden Avrupa'da başladığını anlatalım.

Aslında krizin nedeni, hem arz hem talep hem de piyasa tarafında, çok fazla unsurun bir araya gelmesiyle ortaya çıktı.

GAZA TALEP YÜKSELDİ

Pandeminin etkisini azaltmasıyla ekonomik büyümenin hızlanması ve sanayi üretiminin artması, doğalgaza talebi yükselten nedenler arasında.

Geçen kışın soğuk geçmesi ve evden çalışmanın artmasıyla hanelerin kullandığı doğalgaz miktarının artması da talebi yükseltti.

Avrupa'da geçen kış ortaya çıkan talep, gazın depolardaki oranının yüzde 30 gibi endişe verici seviyelere inmesine neden oldu.