İSTANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, yıllık büyümenin yüksek bir oranda gerçekleşmesinde iktisadi faaliyetin seyrine ek olarak takvim ve baz etkilerinin de önemli rol oynadığı bildirildi.

Kurulun 14 Aralık'ta gerçekleştirdiği toplantısına ilişkin yayımlanan özette, kasımda tüketici fiyatlarının yüzde 1,49 arttığı ve yıllık enflasyonun 1,08 puan yükselerek yüzde 12,98 olduğu anımsatıldı.

Bu dönemde yıllık enflasyonun hizmet grubunda bir miktar gerilediği, diğer alt gruplarda ise artış kaydettiği belirtilen özette, gıda enflasyonunun ise temelde işlenmemiş gıda kaynaklı yükselirken, temel mal ve enerji gruplarında döviz kuru gelişmelerinin olumsuz yansımalarının izlendiği bildirildi.

Özette, bu gelişmelerle çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonunun temel mal grubu kaynaklı arttığı, ana eğiliminin ise yüksek seviyesini koruduğu dile getirildi.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun 3,04 puan artarak yüzde 15,78'e ulaştığı aktarılan özette, söz konusu artışta işlenmemiş gıda fiyatlarının daha belirleyici olduğu, işlenmiş gıda fiyatlarının da yükselmeye devam ettiği kaydedildi.

Özette, bu dönemde kırmızı et fiyatlarındaki gerilemeye karşın, sebze grubundaki olumsuz görünümün etkisiyle mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatlarının belirgin bir oranda yükseldiği ifade edilerek, "İşlenmiş gıda grubunda ise peynir ve diğer süt ürünlerinde fiyat artışları sürmüştür. Aralık ayına ilişkin ilk göstergeler işlenmemiş gıda kaynaklı olarak gıda yıllık enflasyonunun gerileyeceğine işaret etmektedir. Enerji grubunda ise fiyatlar döviz kuru, petrol ve diğer girdi fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak kasımda yüksek artış kaydetmeye devam etmiştir." denildi.

- "Temel mal enflasyonundaki yükselişte döviz kuru gelişmeleri ana belirleyici oldu"

PPK özetinde, hizmet grubu fiyatlarının kasımda yüzde 0,11 artarken, grup yıllık enflasyonun yıl başından bu yana ilk defa gerileyerek yüzde 9,42 olduğu hatırlatıldı.

Aylık fiyat artışlarının kirada bir miktar hızlandığı, diğer alt gruplarda ılımlı seyrettiği vurgulanan özette, bu dönemde özellikle ulaştırma hizmet fiyatları ile diğer hizmetler grubundaki paket tur fiyatlarındaki düşüşlerin öne çıktığına işaret edildi.

Özette, kasımda temel mal grubu yıllık enflasyonunun 0,74 puan artarak yüzde 15,05'e ulaştığı hatırlatılarak, şu ifadelere yer verildi:

"Yıllık enflasyon, giyimde yatay seyrederken diğer alt gruplarda yükselmiştir. Bu dönemde dayanıklı mal grubunda yüksek aylık fiyat artışları devam etmiş, özellikle otomobil, beyaz eşya ve diğer elektrikli alet fiyatlarındaki yükselişler dikkati çekmiştir. Giyim ve dayanıklı dışı temel mallarda ise aylık fiyat artışları ivmelenmiştir. Temel mal enflasyonunun son dönemdeki yükselişinde döviz kuru gelişmeleri ana belirleyici olurken talep koşullarındaki güçlü seyrin de bu görünümü desteklediği izlenmektedir. Özetle, enflasyonun bulunduğu yüksek seviyeler ve yakın dönemde yaşanan maliyet gelişmeleri beklentiler ve fiyatlama davranışlarına dair riskleri artırmıştır."

- "İç talepteki iyileşme devam etmektedir"

Özette, gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) 3. çeyrekte yıllık yüzde 11,1 arttığı, çeyreklik büyümenin yüzde 1,2 olduğu anımsatılarak, "Yıllık büyümenin yüksek bir oranda gerçekleşmesinde iktisadi faaliyetin seyrine ek olarak takvim ve baz etkileri de önemli rol oynamıştır. 3. çeyrekte yıllık ve dönemlik büyümenin sürükleyicisi makine-teçhizat yatırımları ve özel tüketim başta olmak üzere yurt içi talep olmuştur. Bu dönemde, turizmdeki toparlanma ve mal ihracatının güçlü seyrine rağmen yüksek oranda artan altın ithalatının etkisiyle net ihracatın yıllık büyümeye katkısı sınırlı düzeyde gerçekleşmiştir." değerlendirmeleri yapıldı.

Son dönemde açıklanan verilerin, iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna işaret ettiği belirtilerek, ekimde sanayi üretiminin de bir önceki aya ve 3. çeyrek ortalamasına göre artış kaydettiği dile getirildi.

Özette, başta mobilya olmak üzere vergi teşviklerine konu olan sektörlerin faaliyetinde yavaşlama, diğer sektörlerde de ivme kaybı gözlendiğine işaret edildi.

Anket göstergelerinin, sanayi üretimindeki artış eğiliminin 4. çeyrekte bir miktar yavaşlayarak da olsa sürdüğüne işaret ettiği aktarılan özette, şunlar kaydedildi:

"Hizmet ve ticaret sektörlerine ilişkin göstergeler ılımlı seyrini korurken, turizm sektöründeki toparlanma iktisadi faaliyeti desteklemeye devam etmektedir. İç talepteki iyileşme devam etmektedir. 4. çeyrekte, özel tüketim büyümesinin beyaz eşya ve mobilya sektörlerine uygulanan vergi indirimlerinin sona ermesi sonrası bir miktar hız kesmesi beklenmektedir. Diğer taraftan, mevcut göstergeler makine-teçhizat yatırımlarında 3. çeyrekte gözlenen toparlanmanın sürdüğüne işaret etmektedir.

Başta Avrupa Birliği büyüme görünümü olmak üzere küresel ölçekte gözlenen toparlanma eğilimi ve dış piyasalarda pazar çeşitlendirme esnekliğinin ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir. Mal ihracatındaki artışların cari açıktaki bozulmayı yavaşlattığı ve çekirdek cari açık göstergelerinde iyileşme sağladığı görülmektedir. Turizmdeki toparlanmanın süreceği beklentisine ek olarak, mal ihracatındaki artış eğiliminin cari dengeye olumlu katkı vermeye devam etmesi beklenmektedir. Kurul, ihracattaki güçlü seyirle birlikte 4. çeyrekte net ihracatın büyümeye katkısının devam edeceğini not etmiştir."

- "İstihdam artışlarının işsizlik oranlarına yansıması nispeten sınırlı kaldı"

PPK Özetinde, iş gücü piyasasındaki iyileşmenin eylül dönemi itibarıyla devam ettiği belirtilerek, bu dönemde istihdamın hizmet sektöründe arttığı, sanayi ve inşaatta ise bir önceki döneme göre gerilediği vurgulandı.

Anket verilerinin iş gücü piyasasındaki iyileşmenin son çeyrekte süreceğine işaret ettiğinin altı çizilen özette, "Kurul, iş gücüne katılım oranındaki güçlü artış eğilimi nedeniyle istihdam artışlarının işsizlik oranlarına yansımasının nispeten sınırlı kaldığının altını çizmiştir. Bu çerçevede önümüzdeki dönemde işsizlik oranlarındaki düşüşün kademeli bir biçimde gerçekleşeceği öngörülmektedir. Özetle, iktisadi faaliyet 3. çeyrekte güçlü bir artış kaydetmiştir. Son dönemde açıklanan veriler iktisadi faaliyetin gücünü koruduğuna işaret etmektedir. İç talepteki iyileşme devam ederken dış talepteki artışın ihracat üzerindeki olumlu etkisi sürmektedir." ifadeleri kullanıldı.

(Sürecek)

AA