ABUJA (AA) - ADAM ABU BASHAL / GÖKHAN KAVAK - Afrika'nın birçok ülkesinde son derece yaygın olarak kullanılan ve Nijerya'da "ankara" olarak bilinen geleneksel kumaş zamana direniyor.

Afrika kıtasında, rengarenk desenleri, farklı hayvan figürleri ve çiçek desenleriyle oldukça yaygın olarak kullanılan ankara, eski şaşalı günlerinin aksine bugün yok olma tehlikesi yaşıyor.

Dükkanında yıllardır ankara kumaşı satan Nijeryalı Nasiru Abdullahi, AA muhabirine, kumaş zanaatının yıllar önce Afrikalılar tarafından yapıldığını ancak zamanla bu kültürün sömürgecilikle yok olduğunu söyledi.

Abdullahi, "Sömürge öncesi dönemde Nijerya'da bu tür kumaşlar elle örülüp hazırlanıyordu. İngilizler Nijerya'ya geldikten sonra birçok yerde ankara kumaşının fabrikasını açtılar ve atalarımız artık bu kumaşı örmeyi bıraktı." dedi.

Fabrikaların ömrünün de uzun sürmediğini dile getiren Abdullahi, "Kumaş fabrikaları zamanla elektrik, su gibi altyapı yetersizliğinden kapatıldı ve ankara kumaşı yurt dışından ithal edilmeye başlandı." ifadelerine yer verdi.

Abdullahi, sömürgecilik yüzünden ankara kumaşı ören ustaların da Nijerya'da yok olduğunu ve Almanya, Hollanda, Çin gibi ülkelerden bu kumaşların ithal edilmeye başlandığını belirterek, "Bu durum aslında sömürgeciliğin bizdeki olumsuz sonuçlardan birisi. Çünkü artık kendi kumaşımızı kendimiz dikemiyor, yurt dışından ithal etmek zorunda kalıyoruz." diye konuştu.

- Kız istemeden cenaze törenine kadar tercih ankara kumaşı

Günlük hayatta da tercih edilen ankara özel günler için de en çok tercih edilen kumaşların başında geliyor. Kimi zaman kız isteme törenlerinde kimi zaman düğünlerde kimi zaman da cenazelerde kullanılıyor.

Abdullahi, ülkenin kuzeyinde yoğun olarak yaşayan Hausaların kız isteme törenlerine giderken mutlaka birkaç top ankara kumaşı götürdüğüne dikkati çekerek bu hediyenin "evleneceğim kadına her zaman sahip çıkarım" anlamına geldiğini ifade etti.

Ankaraya sadece kadınların değil erkeklerin de ilgi gösterdiğinin altını çizen Abdullahi, kumaşların fiyatlarının kaliteye göre değiştiğini dile getirdi.

Müşterilerden Coroline Akiyemi ise ankaranın sadece bir kumaş türü değil aynı zamanda sosyal statünün de sembolü olduğuna vurgu yaparak hem günlük hayatında hem de özel günlerde ankaradan vazgeçemediğini söyledi.

Akiyemi, "Ben Yoruba kabilesinden geliyorum. Bu kumaşları hem evde hem de özel günler için kullanıyoruz. Bir kadın, sünnet, düğün gibi özel günlerde fark edilmek ve saygın bir imaj çizmek istiyorsa ankara dan yapılmış bir elbise giymek zorunda. Çünkü bir kadın ankara kumaşından dikilme elbiseler tercih ettiğinde bu bir olgunluk işareti olarak da algılanıyor." diye konuştu.

- Nijerya'da "ankara", Tanzanya'da "kanga", Etiyopya'da "yebahal libs"

Ankara kumaşı Afrika'nın doğusundan batısına, güneyinden kuzeyine birçok ülkede farklı isimlerle anılıyor.

Nijerya'da ankara ismi verilen rengarenk desenli kumaşlar, Tanzanya'da "kitenge" ya da "kanga", Etiyopya'da "yebahal libs", Mozambik'te "capulana" ve Güney Sudan'da "catangi" isimleriyle biliniyor.

Ankara ismi ise Nijerya'daki Yoruba dilinde kumaş anlamına geliyor.

AA