HATAY (AA) - LALE KÖKLÜ - Rusların işgali üzerine Afganistan'dan kaçarak Türkiye'ye sığınan ve Hatay'a yerleştirilen Özbek asıllı Türk vatandaşlar, öz vatanlarından ayrı olsalar da geleneklerini ve kültürlerini yaşatmaya devam ediyor.

Anadolu Ajansının görüntülediği ve 3 gün süren Kasım (24) ve Hatice Güllücü çiftinin düğünlerinde de Özbek geleneklerinin tamamı yaşatıldı.

Yaklaşık 34 yıl önce geldikleri Antakya'nın Ovakent Mahallesi'nde örf, adet ve geleneklerini yaşatabildikleri adeta küçük bir dünya kuran Özbekler, geleneklerine bağlılığını düğünlerine yansıtıyor.

Kız tarafının verdiği "kız ziyafeti" olarak adlandırılan yemekle başlayan düğünler, birbirinden renkli anlara sahne oluyor.

Sabahın erken saatlerinde kız evinin önünde odun ateşi üzerindeki dev kazanlarda erkekler tarafından pişirilen ve içerisine atılan kuş üzümü, nohut ve havucun yanı sıra özel baharatıyla enfes bir tada dönüşen turuncu renkteki Özbek pilavı, tabaklara konularak düğüne gelenlere ikram ediliyor.

Erkek tarafı, kız evinde, duvarları "şüzani" adı verilen iğneyle dikili renkli ve pullu şallarla süslü odanın içerisinde sohbet etmelerinin ardından kız evine getirilen tatlı, koyun ve giyim gibi hediyeleri takdim ediyor.

Aynı gün kadınlar ise gelinin çeyizini toplanarak erkek evine yerleştiriyor.

- İkinci gün eğlence başlıyor

Düğünün ikinci günü ise evlenecek çifte dini ve resmi nikah kıyılıyor. Havanın kararmasıyla erkekler, erkek evinin önünde, kızlar ise tutulan bir düğün salonunda eğleniyor.

Erkekler milli kıyafetleri olan beyaz üzerine ince çizgili pamuklu veya ipekli kumaşlardan dikilen, ülkelerinde "yiğit giyimi" olarak bilinen "tik köylek" ve "tik işton" giyerek eğlence yerine geliyor ve yerlere serilen halıların etrafına oturuyor.

Kültürlerine özgü müziklerin çalmasıyla başlayan eğlencede, damat yüksek yere oturtuluyor ve düğüne gelen gençler damadın önünde ikişerli olarak oynamaya başlıyor.

Düğün evinin çatısında ise Türk ve Afganistan bayrağı dalgalanıyor.

Gecenin geç vakitlerine kadar süren eğlencenin ardından gelin babaevine giderken damat da arkadaşlarıyla sohbete oturuyor.

- Önünde seccade, içinde Kur'an-ı Kerim

Son gün ise sabahın erken saatlerinde bu defa erkek evinde düğünlerin milli yemeği olan Özbek pilavı, pişirilmeye başlanıyor. Düğün yemeğine camiden anons yapılarak tüm ahali davet ediliyor.

Pilavın yenilmesinin ardından ise gelin almaya gidiliyor. Damadın babası kız babasına gelini için ev, araba veya büyükbaş hayvan gibi hediye sözü veriyor. Kız babası verilen hediyeye razı olunca kızını erkek tarafına teslim ediyor.

Ardından önüne seccade, içerisine de Kur'an-ı Kerim konulan süslü gelin arabasına bindirilen gelin, şehir turuna çıkarılıyor.

Konvoyun ardından damat evine getirilen gelin, araçtan inmeden tavuk kesiliyor. Gelin, kapının önüne açılan tülbentin altından geçerken üzerine bolluk ve bereketin simgesi para ve şeker atılıyor.

Gelin içeri girene kadar başının üzerinde kem gözlerden ve nazardan korunması için Kur'an-ı Kerim taşıyor.

Gelin ve damat yine "şüzani" örtülerin serili olduğu duvarın önüne oturtuluyor ve kızlar, gelin ve damadın önünde dans etmeye başlıyor.

Böylece gelin, erkek evinde dans eşliğinde ağırlanıyor.

- 9 tabak adeti

Daha sonra içerisinde etten, pilava ve sütlaçtan yufkaya kadar hepsinin ayrı bir anlam taşıyan 9 çeşit yemeğin yer aldığı tepsi, kız evinden erkek evine getiriliyor.

"9 tabak" içerisindeki sütlaç, evlilerin gönlü ak olsun, yufka ise eşler birbirlerine hayat boyu sarılsınlar anlamı taşıyor.

İkramların ardında düğün sona eriyor.

- "Deden babaya, babadan toruna düğünlerimiz yaşayacak"

Damadın babası İsmail Gülücü (60), AA muhabirine yaptığı açıklamada, 19 yıl önce geldiği Türkiye'de oğlunu evlendirmenin mutluluğunu yaşadığını söyledi.

Öz vatanlarından ayrı olsalar da düğünlerinde gelenek ve göreneklerini yaşatmaya çalıştıklarını ifade eden Gülücü, şöyle devam etti:

"Özbek düğünü 3 gün sürer. İlk günkü hazırlıklar tamamlandıktan sonra büyüklerimize 'Hayırlı bir işimiz var, buyurun gelin' diye haber veriyoruz. Erkekler, kadınlar ayrı eğlencesini yapar. Afgan müziklerimiz çalıyor arada Türkçe müziklerimiz de oluyor. Gençler ikişerli bir şekilde oyuna başlar. Eğlenir, sohbetleşir. Kendi kültürümüzü böylece devam ettiriyoruz. Çocuklarımız ülkelerimizde görmedi, o yüzden burada öz vatandan ayrı olsak da bu kültürümüzü yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Deden babaya, babadan toruna bu düğünlerimiz yaşayacak. Torundan da gelenek nesillere ulaşacağını ümit ediyoruz."

AA