ANKARA (AA) - AHMET FURKAN MERCAN - Ortadoğu Stratejik Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Irak Çalışmaları Koordinatörü Bilgay Duman, Irak Cumhurbaşkanlığı'na Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) adayı Berhem Salih'in seçilmesine ilişkin, "Salih'in seçilmesi Irak'ta bütüncül Irak siyasetine dönüş anlamına geliyor." dedi.

Duman, Irak genelinde ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) yaşanan gelişmelere ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Salih'in seçilmesi Irak'taki siyasi pazarlıkların üzerinde anlaşma sağlandığı anlamına geliyor." ifadesini kullandı.

Süreç içerisinde Kürdistan Demokrat Partisi'nin (KDP) dengeleri değiştirmeye çalıştığını belirten Duman, KDP'nin sadece Irak genelinde değil, Kürt iç siyasetinde de rol oynamak istediğinin açık olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Seçimi "bütüncül Irak siyasetine dönüş kararı" olarak niteleyen Duman, "Irak'ta yeniden ulusal birlik hükümeti tarzında bir hükümet kurulacak deniliyor. Hem Berhem Salih'in seçilmesi hem de Abdulmehdi'ye başbakanlık verilmesi konusu şunu gösterir; artık Irak'taki siyasi taraflar kriz atlatma kararı almış olarak bütüncül olarak Irak siyasetine dönülme mesajını verdiler." dedi.

Kürt bölgesinde de hafta sonunda seçimler yapıldığını anımsatan Duman, şunları söyledi:

"Onlar da bir parlamento oluşturup hükümet kuracaklar. KDP'nin amacı sadece Bağdat siyaseti üzerinden oyun oynamak değil, aynı zamanda Kürt bölgesindeki siyasette etkin rol oynamak. KDP, o nedenle KYB'yi sıkıştırmak üzerine rol izledi. Aynı pozisyonu Kürt bölgesi iç siyasetinde görüyoruz. Ama Irak siyasetinin genel tavrı dengelerin korunması yönünde oldu. Bu karar Irak'ta bütüncül Irak siyasetine dönüş anlamına geliyor."

Hükümetin kurulması sürecinde seçim öncesi yaşanan krizlerin yaşanmayacağını dile getiren Duman, "Cumhurbaşkanı seçildi, krizin büyük bölümü atlatıldı." dedi.

Bu süreçte her bakanlık için gruplardan 5'er aday alınacağını ifade eden Duman, cumhurbaşkanı ve başbakan makamı için karar verildiğini ve yaşanabilecek diğer krizlerin aşılabileceğini savundu.

Duman, "Irak gibi DEAŞ sürecini daha yeni atlatabilmiş, ekonomik ve iç siyasi krizle uğraşan bir ülkede cumhurbaşkanı ve başbakan krizleri aşıldığına göre diğer krizler de daha çabuk aşılacaktır." ifadesini kullandı.

Irak'ta siyasi gruplar arasında 2003'ten sonra varılan gayriresmi anlaşmaya göre, cumhurbaşkanı Kürtlerden, başbakan Şiilerden, meclis başkanı ise Sünnilerden seçiliyor.

Salih, meclisteki ikinci tur oylamada, 219 oyla yeni cumhurbaşkanı seçildi ve hükümeti kurma görevini Şiilerin bağımsız adayı Adil Abdulmehdi'ye verdi.

- "Önümüzdeki süreçte Kürt bölgesinde kriz görünüyor"

Kürt bölgesinde seçimler üzerine değerlendirmelerde de bulunan Duman, “Katılım çok düşük oldu. Bugüne kadar görmediğimiz bir tavır. Kürt seçmenin artık siyasetten büyük beklentisi olmadığını, umudunu yavaş yavaş kaybetmeye başladığını gösterir. Ne muhalefet partileri ne de iktidar, Kürt bölgesinde halkın beklentilerini karşılayabilecek siyasi tavır izleyebilmiş durumda değil.” dedi.

Duman, bu seçimlerde katılımın ortalama yüzde 60’a düştüğünü ancak Kürt seçmenin normalde daha yüksek katılım gösterdiğini söyledi.

KDP’nin seçim sonucunda oylarını oransal olarak yükselttiğinin görüldüğünü belirten Duman, seçime ilişkin diğer grupların itirazlarının bulunduğunu dile getirdi.

Duman, KDP-KYB arasındaki ayrışmanın Kürt bölgesinde giderek belirginleştiğini ve KDP’nin hükümeti kurma konusunda şanslı olduğunu ifade ederek, “İkinci parti KYB’nin pozisyonunun burada ne olacağı önemli.” dedi.

KDP’nin sıkıştırma politikası izleyebileceğini belirten Duman, şunları söyledi:

"KYB’yi sıkıştırabilmek ve dışarıda bırakmak konusunda KDP, diğer gruplarla iş birliğine gidebilir. Yekgirtu (Kürdistan İslami Birlik Partisi) ya da Goran (Değişim) ile hükümet kurma süreci olabilir. KYB’nin bir şekilde hükümette belirleyici rol oynama yönünde çaba harcayacağını düşünüyorum. Bir taraftan da Berhem Salih’in Cumhurbaşkanı seçilmesi, KYB iç liderliğindeki tehditler bertaraf edildi. KYB’nin iç konsolidasyonu açısından önemlidir. Önümüzdeki süreçte Kürt bölgesi açısından bir kriz ortamı görünüyor."

AA