ANKARA (AA) - ECENUR ÇOLAK - ABD'de Demokratların 8 yıl sonra ABD Kongresinin Temsilciler Meclisinde çoğunluğu yeniden alması ile sonuçlanan ara dönem seçimlerini değerlendiren uzmanlar, bu sonucun bütçe ve çeşitli yasaları çıkarma konusunda ABD Başkanı Donald Trump'ın elini zora sokacağı görüşünde.
Uzmanlar, ABD'de yapılan ara seçimlerde Demokrat Partinin 8 yıl sonra Kongrenin alt kanadı Temsilciler Meclisinde çoğunluğu elde ettiği seçim sonucunu AA muhabirine değerlendirdi.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Emeritus Prof. Dr. İlter Turan, bu seçim sonuçlarının ABD Başkanı Donald Trump'ın azil sürecini etkileyeceğini düşünmediğini belirtti.
Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisinin lüzumu muhakemeye (Trump'ın yargılanması) karar verebileceğini ancak yargılamayı şu an Cumhuriyetçilerin çoğunluğunu elinde tuttuğu Senatonun yaptığını vurgulayan Turan, azil sürecini "kapalı ve başarı elde edilmesi mümkün olmayan bir yol" şeklinde niteledi.
Demokratların da böyle bir karar alacaklarını düşünmediğini söyleyen Turan, ancak seçim sonuçlarının özellikle iki konu üzerinde etkili olacağını belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Sayıca üstünlük arttığı için Trump, atama yani kendi kadrolarını göreve yerleştirmek gibi konularda daha rahatlamış olacaktır. Buna karşılık Temsilciler Meclisinde Demokratların çoğunluğu elde etmesinin iki sonucu olur. Bunlardan bir tanesi bütçe yetkisinin Temsilciler Meclisinde olması. Böyle olunca bir kere bütçe alanında güçlüklerle karşılaşılması mümkündür. İkincisi de bütün yasaların yapımında, yine tabii Temsilciler Meclisinin de rolü var. Burada da bütün komisyonların denetimi şimdi Demokratlara geçmiş olacaktır. Dolayısıyla Demokratların tasarıları değerlendirme, sorgulama, uzmanları çağırma, kamuoyunu etkileme ve Trump'ın tasavvurlarına set çekme bakımından çok önemli bir güç elde ettiğini göreceğiz."
Dolayısıyla Trump'ın yasa yapımında daha büyük güçlüklerle karşılaşabileceğini dile getiren Turan, ancak mevcut programları yürütme konusunda ise elinin rahatlamış göründüğünü anlattı.
- "Seçim sonucu, Trump’ın elini iç politikada biraz daralttı"
Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beril Dedeoğlu, "Bu seçim sonucu (Trump'ın) istediği her yasayı çıkartamayacağı anlamına geliyor, bu açıdan biraz elini daraltan bir durum." diye konuştu.
Trump'a yönelik azil süreci başlatılırsa bunun Senatoda durdurulmasının mümkün olduğunu ifade eden Dedeoğlu, Trump'ın kendini "Senatoya mahkum" hale getirdiğini aktardı.
Trump'ın bundan sonraki tavırlarında biraz daha Demokratların gönlünü alacak politikalara yönelebileceği değerlendirmesinde bulunan Dedeoğlu, ancak bunun daha çok iç politikayla ilgili olacağını, dış politikada ise yakın vadede çok büyük bir değişiklik beklemediğini söyledi.
Dedeoğlu, "Trump, iç siyasette çok istekli olmayacaktır ama bazı değişikliklere mecbur kalacaktır. Dış politikada büyük bir değişiklik yapacağı kanaatinde değilim. Ama içeride biraz eli daraldı tabii ki." dedi.
- "Temsilciler Meclisi, azil sürecini başlatırsa bu Trump'ı zora sokabilir"
İstanbul Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan ise Demokratların Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçirmelerinin, Trump yönetiminin harcamalarının onaylanmaması ve ABD yönetiminin bütçesinin yıl sonunda "kilitlenmesi" gibi ihtimallere yol açabileceğini belirtti.
Erhan, "Dahası Temsilciler Meclisindeki Demokratlar Trump için Amerikan anayasasına göre 'rüşvet almak, vatana ihanet ya da diğer ağır suçları' işlediği iddiasıyla bir azil sürecini başlatabilirler." diye konuştu.
Temsilciler Meclisinin basit çoğunlukla azil kararı alsa bile Trump'ın azledilebilmesi için Senato önünde yargılanması gerektiğine dikkati çeken Erhan, yargılamada ABD Yüksek Mahkemesi başyargıcının "yargıç", Temsilciler Meclisinden bir grup hukukçunun "savcı" ve Senatörlerin de "jüri" görevini üstlendiğini anlattı.
Başkanın görevden alınması için senatörlerin üçte ikisinin bu yönde oy vermesinin gerektiğine işaret eden Erhan, "Şu anki dağılım sebebiyle Senato böyle bir karar alamaz. Ama Temsilciler Meclisi, azil sürecini başlatırsa bu Trump'ı zora sokabilir." değerlendirmesinde bulundu.