WASHINGTON (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ile ABD'nin kurduğu ortak görev gücünün sadece ABD'nin çekilme sürecine odaklanacağını ve karşılıklı teklifleri değerlendirerek sürecin sorunsuz ve koordineli bir şekilde gerçekleşmesini sağlayacağını belirtti.
Bakan Çavuşoğlu, başta DEAŞ Karşıtı Koalisyon Dışişleri Bakanları Toplantısı olmak üzere ABD başkenti Washington'daki temaslarının ardından basın toplantısı düzenledi.
ABD Senatosu Dışilişkiler Komitesi Başkanı James Risch ile bir araya geldiğini belirten Çavuşoğlu, ayrıca Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham’ın organize ettiği bir toplantıda Amerikalı senatörlerle bir araya geldiğini söyledi.
- Ortak görev gücü
Çavuşoğlu bu toplantılarda, Türk-Amerikan ilişkilerinin yanı sıra ABD'nin Suriye'den çekilmesi ve Venezuela'daki gelişmeleri ele aldıklarını belirtti.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal'ın başkanlığındaki Türk heyetinin dün ABD'ye geldiğini ifade eden Çavuşoğlu, "ABD'nin Suriye'den çekilme sürecini yakından takip etmek üzere bir görev gücü kuruldu. Bunu telefonda (ABD Dışişleri Bakanı Mike) Pompeo'ya bizzat teklif etmiştim o da bu teklifi olumlu buldu ve bu görev gücü sadece ABD'nin çekilme sürecine odaklanacak ve sık sık bir araya gelerek karşılıklı teklifleri değerlendirecek, yeni bilgilerle gelecek ve bu sürecin sorunsuz bir şekilde, koordineli bir şekilde gerçekleşmesi için bu mekanizmayı da devreye sokmuş olduk. " dedi.
- ABD'ye Venezuela konusunda destek veren ülkeler haritasında skandal
ABD Dışişleri Bakanı Pompoe'nun Venezuela konusunda ABD'ye destek veren ülkeleri gösteren dünya haritasında Türkiye'nin ikiye bölündüğüne ilişkin bir soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, öğle yemeğine Pompeo ile yan yana oturduklarını ve bu konu dahil birçok konuyu ele aldıklarını belirtti.
Çavuşoğlu, "Bahsettiğiniz o haritada sadece Türkiye ile ilgili değil başka ülkelerle ilgili de çok ciddi hatalar yapılmış. Dışişleri Bakanlığı bize yazılı bir şekilde geri dönerek o haritadaki diğer ülkelerle ilgili hataları bildirmişler. Tabii ki biz bu haritayı görünce tepki gösterdik arkadaşlarımız hemen devreye girdiler." diye konuştu.
Bakan Çavuşoğlu ayrıca haritadaki hatayı "teknik ama vahim bir hata" olarak niteledi.
- "ABD'nin Irak'tan çekilmesi ciddi bir hataydı"
Bugün Orta Doğu bölgesinde söz konusu olan durumun ABD'nin Irak'tan plansız bir şekilde çekilmesinden kaynaklandığın anlatan Çavuşoğlu "ABD'nin Irak'tan çekilmesi bize göre ciddi bir hataydı." dedi.
ABD Irak'tan çekilirken ülkeyi Nuri el Maliki'ye devredilmesi, Maliki'nin ise ülkede birçok kesimi dışlaması ile ülkede kaos oluştuğunu ifade eden Çavuşoğlu, bu kaostan faydalanan birkaç bin DEAŞ militanının kısa sürede Irak'ın topraklarının yüzde 40'ını ele geçirdiğini belirtti.
Çavuşoğlu şöyle devam etti:
"İşte şimdi ABD (Suriye'den) çekilirken burada böyle bir vakumun, bir boşluğun oluşmaması gerekiyor ve bu boşluğun da teröristlerce veya rejim yanlılarının doldurmaması gerekiyor. Geçmişte Irak'ta ve diğer yerlerde yapılan hataları tekrarlamadan planlı bir şekilde koordineli bir şekilde bu adımların atılması gerekiyor.
- Münbiç yol haritasında hızlanma var
Türkiye ile ABD arasında geçen haziran ayında mutabakata varılan Münbiç yol haritasına da değinen Çavuşoğlu, "Kötü hava şartlarına rağmen hızlandı diyebiliriz. Maalesef Münbiç yol haritamızın bugüne kadar tamamlanması gerekiyordu. Burada bir yavaşlama oldu bunun da sebebi ABD tarafıdır. Şu anda ortak devriyelerin dışında, YPG/PYD buradan çıkarıldıktan sonra yönetimde ve güvenlik birimlerinde kimlerin yer alacağı konusunda da çalışmalar başlamış durumda. " diye konuştu.
Çavuşoğlu, Münbiç yol haritası tamamlanmış ve Fırat'ın doğusuna uygulanmış olsaydı bugün çekilme konusunda yaşanan sorunların olmamış olacağını ifade etti.
- ABD rejim bölgelerindeki DEAŞ varlığına ilişkin bir yorum yapmadı
ABD'nin rejim bölgelerindeki DEAŞ varlığına ilişkin bir planı olup olmadığına yönelik bir soruya da yanıt veren Bakan Çavuşoğlu, o bölge ile ABD'nin kendilerine de bugüne kadar bir şey söylemediğini ancak Fırat'ın doğusundaki DEAŞ varlığının kısa bir süre içerisinde tamamen bitirileceğini söylediklerini hatırlattı.
- "YPG/PKK’nın temizlenmesi gerekiyor"
Suriye'nin kuzeydoğusunda kurulması planlanan güvenli bölgeye ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, güvenli bölge konusunda henüz daha bir netlik olmadığını söyledi.
Bakan Çavuşoğlu, "Trump'ın çekilme kararı Amerika için de bir sürpriz oldu. Dolayısıyla şu anki toplantılarda görüyoruz ki henüz somut bir plan, somut bir vizyon ortaya çıkmadı. Farklı fikirler, görüşler var. Biz de kendi önerilerimizi ve düşüncelerimizi ortaya koyduk." şeklinde konuştu.
"Bizim burada istediğimiz son derece nettir." diyen Bakan Çavuşoğlu, "Sınırımızın öbür tarafında terör örgütü var ve bu terör örgütü bize yönelik tehdit oluşturuyor. Afrin'de olduğu gibi, Fırat’ın doğusunda, YPG, PKK, PYD, bunların hepsi aynı terör örgütü." dedi.
Çavuşoğlu, "Dolayısıyla bu terör örgütünün buradan temizlenmesi gerekiyor." ifadesini kullanarak, şöyle devam etti:
“Bu güvenli bölgeyle de olabilir. Amacımız buradaki tehditi yok etmek. Güvenli bölge konusunda henüz daha somut fikirler çıkmadı. Biz bu konuyu Ruslarla da görüşüyoruz, ABD'yle koordine etmeye çalışıyoruz. Biraz önce de anlattığım gibi güvenli bölgeden ne anladığımız önemli. Burada teröristlerin korunacağı bir tampon bölge anlaşılıyorsa bu isteniyorsa biz buna karşıyız." diye konuştu.
Güvenli Bölge konusunda mültecilerin durumunun da önemli olduğuna dikkati çeken Bakan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yıllar önce güvenli bölge fikrini ortaya attığını ancak dönemin ABD yönetiminin bu bölgenin güvenliğinin sağlanamayacağını bahane ederek buna karşı çıktığını hatırlattı.
- "YPG'liler hala Münbiç'in içinde"
Bakan Çavuşoğlu, kendisine yöneltilen bir soru üzerine YPG’nin Münbiç bölgesindeki varlığı üzerine yaptığı açıklamada, "Şu anda YPG'liler hala Münbiç'te" dolayısıyla hala YPG'liler Münbiç'ten çekilmedi. Çekilmesi lazım, dışarı çıkarılması lazım." dedi.
"ABD'de bilerek ya da bilmeyerek bir kafa karışıklığı var. YPG'lilerle diğer Kürtleri bir tutuyorlar." diyen Bakan Çavuşoğlu, "Biz de diyoruz ki Kürtlerle YPG'lileri bir tutmayın. Bunların çoğu zaten YPG'den kaçmış, ya da YPG tarafından malı mülkü elinden alınıp zorla gönderilmiştir. Biz de 300 bin Kürt var, ve dönemiyorlar. Bunu anlatmaya çalışıyoruz, bugün Senato'da bunu konuştuk. Fırat'ın doğusunda da çıkarılması gerekiyor, öyle ya da böyle." ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, "YPG çıkarıldıktan sonra kim buraları yönetecek? Buranın yerel güvenlik birimlerinde kimler görev alacak, bunu da ABD'yle birlikte karar vermemiz gerekiyor. Münbiç yol haritası bunu gerekiyor. Şehir merkezlerinde değil sadece Münbiç bölgesinin bütün taraflarında, şehir içi ve dışı." diye konuştu.
ABD Başkenti Washington'da Suriye hakkında yapılan farklı bir toplantı üzerine kendisine yöneltilen soruya "Küçük koalisyonun içerisindeki bazı ülkelerin ABD’den daha fazla YPG-PKK'lılarla iç içe olduğunu biliyoruz, bu yüzden bu ülkelerin farklı düşünmesini de beklemeyiz." cevabını verdi.
Çavuşoğlu, "Burada PKK-YPG'yi koruma eğiliminde olduğunu biliyoruz. Elisa sarayında bu YPG'lileri kabul edenleri, onlar hakkında ne düşündüğünü biliyoruz." ifadelerini kullanarak, şunları kaydetti:
"Ama bu işler onların ne istediğine göre olmaz, bu süreci tabiki ABD'yle götürüyoruz, Rusya'yla birlikte koordine ediyoruz, orada bu tehditi yaşayan da biziz. Suriye'nin istikrarı herkesten çok bizim için önemlidir. Avrupa'dan olumlu bir katıkıyı memnuniyetle karşılaşıyoruz. Fakat bu ülkeler bir anayasa komisyonu kurulmasını engellediğini biliyoruz, iki, İdlib mutabakatının ortadan kalkması için İdlib bölgesindeki radikal gruplara para vererek bunu ihlal etmeleri yönünde teşvik ettiklerini de biliyoruz, bu ülkelerin Suriye konusunda çok iyi niyetli olmadığını biliyoruz."
Çavuşoğlu ayrıca, Senato'da yaptığı görüşmelerin olumlu bir atmosferde geçtiğini dile getirdi.
Türkiye'nin yaptığı operasyonlar sonrasında 310 bin Suriyelinin ülkesine geri döndüğüne dikkati çeken Çavuşoğlu, "Buraları güvenli buluyor insanlar. Bu işin insani boyutları var, güvenlik boyutları var. Daha da önemlisi, Suriye'yi istikrar getirecek ve Suriye'nin toprak sınır, toprak bütünlüğünü bozmayacak bir güvenli bölgesi olması gerekiyor." dedi.
(Bitti)