BRÜKSEL (AA) - ATA UFUK ŞEKER - Avrupa doğalgaz sektöründe faaliyet gösteren büyük şirket ve kuruluşlar, karar alıcıların enerji alanındaki politikalarını etkileyebilmek amacıyla Avrupa Birliği'nde (AB) güçlü lobi faaliyetlerinde bulunuyor.
Sektörün büyük oyuncuları AB'yi enerji arz güvenliği, makul fiyat ve yürüttükleri çevreci politikalarla etkilemeye çalışıyor.
Brüksel merkezli sivil toplum örgütü Avrupa Şirket Gözlemevi'nin "Büyük Doğalgaz Bağımlılığı" başlıklı raporuna göre, doğalgaz tedarik zincirinde üretim, dağıtım, ticaret ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alanındaki şirketler Brüksel'de aktif şekilde lobi faaliyetleri yürütüyor.
Lobiciler faaliyetlerini, halkla ilişkiler uzmanları, hukuk firmaları, düşünce kuruluşları ve ticaret birlikleri aracılığıyla sürdürüyor. Ayrıca doğalgaz şirketleri her bölgede kurdukları şubelerle sektörün çatı kuruluşları ve işveren temsilcilikleriyle ortak projelerde yer alıyor.
Rapora göre, doğalgaz alanındaki aktörler, politika belirleyicileri, farklı konularda düzenlenen toplantılarda çeşitli meselelerde ikna etmeye uğraşıyor. Bu şirketlerin AB'de kritik sektörlerde yaygın bir şekilde faaliyet göstermesi, doğalgaz alanının ortak lobi kuvvetini ciddi ölçüde artırıyor.
- "Doğalgaz endüstrisi parasının karşılığını alıyor"
Raporun yazarlarından Pascoe Sabido, AA muhabirine yaptığı değerlendirmelerde, AB Komisyonu ve üye ülkelerin Avrupa'da dev bir doğalgaz altyapı inşa programı için girişimde bulunduğunu söyledi.
Doğalgaz lobisinin AB enerji politikalarına kendi çıkarları doğrultusunda yön vermekte çok başarılı olduğunu belirten Sabido, "Hafife alınmaması gereken bir güç. Doğalgaz endüstrisinin AB'deki karar alma mekanizmalarını etkilemek için 2016'da binden fazla lobici 100 milyon avrodan fazla harcama yaptı. Lobiler Avrupa'da 3 yıldır benzer seviyelerde harcama yapıyor." dedi.
Sabido, "Bu harcamalar karşılığında bir şeyleri almayı beklersiniz. Bu kadar lobi harcamasıyla doğalgaz sektörü kendi açısından kesinlikle kazançlı çıkıyor. AB şimdiden doğalgaz altyapısı için 1 milyar avroluk harcama yaptı ve çeşitli enerji projelerine 5 milyar avro ayırdı. Doğalgaz endüstrisi parasının karşılığını alıyor. Böylece, doğalgaz sektörü iş modelinin önümüzdeki 40-50 yıl daha devamı sağlanmış oluyor." ifadesini kullandı.
Lobicilerin tavsiye grup toplantıları sayesinde AB'de sektöre ilişkin kararlar alınmadan önce politikaları şekillendirdiğine işaret eden Sabido, "Doğalgaz sektörünün temsilcilerinin bu gücü, politik süreçlerin iç işleyişinde yer almalarından ve politika belirleyicileri ile yakınlıklarından kaynaklanıyor." diye konuştu.
- Kimler lobi yapıyor
Brüksel'deki en etkin lobilerin başında Avrupa Kimya Sanayi Konseyi (CEFIC) geliyor. Brüksel'de 1972 yılında kurulan CEFIC, Avrupa kimya sanayisinde faaliyet gösteren firmaların üye olduğu ve 1,2 milyon kişinin istihdam edildiği sektörün temsilciliğini yapıyor. Geçen yıl lobicilik faaliyetlerine 12,1 milyon avro kaynak aktaran kuruluşun Brüksel'de bu işleri yürüten 78 personeli bulunuyor.
ABD merkezli General Electric'in de AB üyesi ülkelerde önemli yatırımları var. Avrupa'da 90 binin üzerinde çalışanı olan firma, enerji, elektrik, petrol, doğalgaz ve ulaştırma alanlarında büyük çalışmalar yapıyor. Şirket, Avrupa'daki menfaatlerini korumak için geçen yıl 17 kişilik bir ekiple 5,75 milyon avroluk lobi faaliyeti gerçekleştirdi.
Hollanda merkezli enerji firması Shell ise petrol ve doğalgaz arama, üretim, rafineri, LNG, elektrik ve kimya alanlarında hizmet veriyor. Son yıllarda doğalgaz üretimi, petrol üretiminin üzerine çıkan şirketin, AB üyesi 20 ülkede enerji arzı alanında yatırımları sürüyor. Shell, geçen yıl 18 lobiciyle bu faaliyetler için 4,75 milyon avro harcadı.
Brüksel'de 8 personeliyle lobicilik yapan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketi ExxonMobil de geçen yıl lobi faliyetlerine 4,75 milyon avro kaynak ayırdı.
Avrupa İş Dünyası Konfederasyonu, Brüksel temsilciliğinde 30 çalışanla yürüttüğü lobicilik faaliyetlerine 4,25 milyon avro harcadı.
Almanya Enerji ve Su Endüstrileri Birliği, Almanya’da faaliyet gösteren doğalgaz üretim ve dağıtım şirketlerinin çıkarlarını korumak amacıyla 24 lobiciyle 3 milyon avro harcama yaptı.
Londra merkezli enerji şirketi BP, Norveçli enerji şirketi Statoil ve İtalyan enerji firması ENEL de geçen yıl toplam 40 lobiciyle şirketlerinin menfaatlerini korumak için Avrupa'da 8 milyon avro harcama gerçekleştirdi.
- Avrupa'da doğalgaz kullanımı
AB, tükettiği toplam enerjinin yüzde 53'ünü ithal ediyor. Bunun için günde 1 milyar avronun üzerinde harcama gerçekleştiriliyor. AB'de kullanılan toplam doğalgazın yüzde 66'sı dış kaynaklardan temin ediliyor. AB ülkelerinde elektrik üretiminin de yüzde 20'si doğalgazdan karşılanıyor.
Büyük şirketler de enerji tüketiminin yoğun olduğu Avrupa'da rekabet ve daha fazla kar amacıyla lobicilik faaliyetlerini sürdürüyor.
AA