Aziz mübarek bir iklimden, "Vadedilen Şehir İstanbul"un sevda iklimine uçuyoruz..
Konya'nın alaca karanlığı arkamızda kaldı.. Eski Gonyalılar'ın akla ziyan sayacakları bir hızla, bir saat gibi bir zamanda Atatürk Hava Limanı'nda İstanbul'dayız. Yanımda Konya Fikir, Sanat Kültür Adamları Derneği'nin yönetim kurulu üyeleri; Fatma Şeref Polat, İbrahim Duvarcı, Ahmet Kuş var. Ziyaret Ekibimiz Selçuklu Belediyesi'in den Ali Düz'ün rehberliğinde..
Uçakta aynı sırada oturuyoruz; Fatma Şeref'le, Ali Düz'le.. Farkındalar mı bilmem; Rükneddin Mes'ud Konya'yı başkent yapan, iki Avrupa kıralı ile bir imparatorunun Miryokefalon'da berbad eden 2.Kılınçarslan; zarif kültür ve sanat adamı Sultan Alaaddin Keykubad bizimle birlikte. Tarifi zor, ancak yaşamakla vukuf olunacak duygular içindeyim... Gurur, onur, heyecan; bir hoş gönül titreşimleri.. İçinde olduğumuz Türk Hava Yollarının uçağı nerede bilmem; ben "zaman tüneli"ndeyim.
SELÇUKLULAR 918 YIL SONRA İSTANBUL'DA, SULTAN AHMET'TE
Nem ve sıcağın bunalttığı bir üç temmuz günü, penşembe.. Yürüyoruz Türk ve İslam Eserleri Müzesi'ne doğru. İbrahim Paşa Konağı'nın yüzyılların tanığı dev duvarında dev bir yazı: "Selçuklular Sergisi"..
Serginin sahibi Selçuklu Belediyesi.. Başbakanlık Tanıtma Fonu, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü önemli katkılarda bulunmuş..
Selçuklular Sergisi'ni geçtiğimiz 28 haziranda Başbakan Ahmet Davutoğlu açtı.. Başbakan Davutoğlu'nun sergi açılışında söylediği cümle, gerçekten altı çizilecek, üstünde durulacak, analizler sentezler yapılacak bir cümle.. Dedi ki: "Dünya yeni bir Selçuklu ruhuna, yeni bir Selçuklu nefesine ihtiyaç hissediyor."
Selçuklular Sergisi'nde 227 "Selçuklu Dönemi" eser yer alıyor..
Sergiyi Türk İslam Eserleri Müzesi uzmanlarından deneyimli müzeci Sevgi Kutluay'la geziyoruz. Vitrinlerde yer alan eserleri tarihi iklimi içinde tek tek heyecanla anlatıyor, soruları cevaplıyor. Sevgi Kutluay'ın önemli müzecilerimizden Naci Bakırcı'nın sınıf arkadaşı olması bizi sevindiriyor. Sergi süresince ziyaretçilere Sevgi Kutluay'ın rehberliği sergiye ekstra bir değer katmış.
BİR CİHAN İMPARATORLUĞU İLE BİR “CUMHURİYET”İN KÖKENİ
“Anadolu Selçukluları” dendiğinde bir durup düşünmek lazım.. “Minnet”, “Şükran”, “Vefa” kavramlarının en derin anlamları ile hissedilmesi; kuşaktan kuşağa aktarılması lazım.
“Anadolu Selçukluları” nın 1308’e kadar başkentliğini yapmış, Konya; bir “Cihan İmparatorluğu” ile, çağdaş bir Türk Cumhuriyeti’nin kökeni.. Konya, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın anlattığı “Beş Şehir” den biri; ama hakçasına “Birinci Şehir..”
Türk ve İslam Eserleri Müzesi salonlarını kaplayan 227 Selçuklu eserini ben de tek tek anlatmak isterdim ama yerim öyle dar, öyle dar..
Yalnız, bence Selçuklu Belediyesi’nin gerçekleştirdiği Selçuklular Sergisi’ni en iyi anlatanlardan biri Hürriyet Gazetesi’nde yazan kültür ve sanat duayenlerinin önde gelenlerinden Doğan Hızlan... Hızlan’ın 2 Temmuz 2015’de Hürriyet’te yazdığı “Selçuklular Sergisi” başlıklı yazısını özetle vermem, girişimin önemini daha güzel ortaya koyacak:
"Hüküm sürdükleri bölgelere göre 'Büyük Selçuklular' ve 'Anadolu Selçukluları' olarak adlandırılan Selçuklular, sergi kapsamında devlet teşkilatlarından günlük yaşam, eğitim, sanat, mimari ve ticaret hayatına kadar her alanda ortak bir geleneğe sahip oldukları için 'Selçuklular' adıyla anılmıştır."
Sergide Selçuklular hangi temalar altında ele alınmış:
"Tarihçe-Selçuklular", "Hanedan - İktidar Alâmetleri", "İktidar-Siyasetname", Mimari-Kentler ve Yapılar", "Sembolizm-Mimari", "Sembolizm-Düğümler ve Desenler", " İnanç - Tasavvuf", "Günlük Yaşam - İnsanlar", "Günlük Yaşam - Konut", "Ticaret - Kervansaraylar ve Yollar", "Saray - Mimari", "Saray - İhtişam", "Saray - Eğlence", "Saray - Aşk", "Saray - Av ve Savaş".
***
Tarihçeyi izledikten sonra yukarıdaki temaların bölümlerini ayrı ayrı gezebilirsiniz. Günlük yaşam bölümünde evlerin yanı sıra, devlet tarafından belirlenen yaylaklar ve Kışlaklarda konaklayan göçebelerin de kubbeli çadırlarını görebiliyorsunuz. Burada galeriler arasında yerleştirilen ekranlarda izleyebileceğiniz animasyonlar daha canlı görüntüler sunuyor ve gözünüzün önünde bütün gerçekliğiyle canlandırmanızı sağlıyor. Savaştan gündelik yaşama kadar farklı animasyonların, ziyaretçinin ilgisinin odaklanması konusunda yararlı olacağına inanıyorum.
AH SİZ DE ORADA OLSAYDINIZ
Selçuklular Sergisi’ni Doğan Hızlan, yazısının sonunda şöyle değerlendiriyor: “-Işıklandırmasından animasyonuna kadar eksiksiz hazırlanan bir sergi” ve devam ediyor: “Mutlaka gezilmesi gereken, hem sanat ve estetik açısından hem de tarih ve kültür açısından her ziyaretçiyi besleyecek, çok şey öğretecek bir sergi.”
Doğan Hızlan’a katılmamak mümkün değil; onun da yeri kısıtlı olduğu için az bile yazmış. Eski Gonyalılar hac ziyaretlerini anlatmaya çalışırlar, anlattıklarının çok eksik olduğunu hissederler; “-Ah, gidip de bir kendiniz görseniz” derlerdi. Selçuklu Belediyesi’nin İstanbul’daki Selçuklular Sergisi, daha ay sonuna kadar açık; ah gidip de kendiniz görseniz.
Sergiyi gerçekleştiren Selçuklu Belediyesi’nin başkanı Uğur İbrahim Altay’ın şahsında emeği geçen herkesi kutluyorum. Serginin etkin ve görkemli geçmesi için gerekli emeği geçen herkesi kutluyorum. Serginin etkin ve görkemli geçmesi için gerekli emeği esirgemeyen Türk ve İslam Eserleri Müzesi Müdürü Seracettin Şahin’i Selçuklular Sergisi yönetmeni Sevgi Kutluay’ı Selçuklu Belediyesi Basın Yayın Halkla İlişkiler Müdürü Ali Düz’ü başarıları için tebrik ediyorum. Ekibimizi Topkapı Müzesi içinde yalnız bırakmayan, ağırlayan Topkapı Müdiresi Ayşe Erdoğdu’nun ilgisine teşekkürler.
Şunu yazmadan geçmek mümkün değil. .. Selçuklular Sergisi’nin lideri, Konya’dan götürülen muhteşem bir “Selçuklu Aslanı”ydı. Resimde benimle birlikte görüyorsunuz. Onu, öptüm, öptüm, öptüm. Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucularından Bayat Boyu Sarıcalar Aşireti’nden Seyit Bey olduğumu eminim hatırladı… Taşların da hafızası var…
İŞTE KONYA TANITIMI BÖYLE OLMALI. SELÇUKLU SULTANLARI’NIN AZİZ RUHLARI DA ALTMIŞ BİNDEN FAZLA ZİYARETÇİNİN İLGİSİNDEN MESRUR OLMUŞLARDIR…