İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings'in yarın yapacağı Türkiye'nin not ve görünümüne ilişkin değerlendirmesinde herhangi bir değişikliğe gitmeyeceği beklentisi artarken, ekonomik göstergeler ve piyasaların Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişimi öncesi seviyelere kısa sürede dönmesi de Türkiye'nin "yatırım yapılabilir" seviyedeki notunu koruyacağını ortaya koyuyor.
Türkiye'nin kredi notunu "BBB-" ile "yatırım yapılabilir", not görünümünü ise "durağan" seviyede tutan Fitch'in, yarın Türkiye’nin not ve görünümünü yeniden değerlendirmesi bekleniyor.
Fitch, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişiminin ardından 18 Temmuz'da yaptığı açıklamada, Türkiye'nin kredi notunun darbe girişimi sonrası ekonomik ve siyasi gelişmelere bağlı olacağını belirtmişti.
Söz konusu açıklamanın ardından geçen süre içerisinde hükümetin ekonomik ve siyasi alanda attığı adımlar, reformlara ilişkin kararlılık vurgusu, birlik ve beraberlik açısından hem toplumda hem de siyasi çevrelerde çizilen tablo ve piyasaların neredeyse darbe girişimi öncesi seviyelere gelerek hızlı bir şekilde toparlanması dikkati çekiyor. Söz konusu gelişmeler, darbe sonrasına işaret eden Fitch'in Türkiye'nin kredi notu ile görünümünde herhangi bir değişikliğe gitmeyeceği beklentilerini beraberinde getirirken, ekonomik göstergeler de mevcut durumdaki "yatırım yapılabilir" not seviyesini destekliyor.
Fitch Ratings'in kredi notu sınıflamasında, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu alt seviye yatırım yapılabilir grubundaki ülkeler "BBB+", "BBB" ve "BBB-" kredi notlarıyla temsil ediliyor. "BBB-"nin hemen altında bulunan "BB+", "BB" ve "BB-" kredi notları ise "yatırım yapılamaz (çöp)" seviyeyi gösteriyor.
Orta seviye yatırım yapılabilir grubundaki ülkelerin kredi notları "A+", "A" ve "A-" şeklinde belirlenirken, üst seviye yatırım yapılabilir grubunda bulunan ülkeler ise "AAA", " AA+", "AA" ve "AA-" kredi notlarıyla derecelendiriliyor.
- Türkiye, ekonomik göstergelerde kendi grubundan ayrışıyor
Fitch'in alt seviyedeki "yatırım yapılabilir" grubunda değerlendirdiği ülkeler arasında, "BBB+" notuyla İzlanda, İtalya, Meksika, Peru, Slovenya, İspanya ile Tayland ve "BBB" notuyla da Kolombiya, Kazakistan, Panama ve San Marino bulunuyor.
Bu grubun en düşük notu olan "BBB-" ile derecelendirilen ülkeler arasında ise Türkiye'nin yanı sıra Bulgaristan, Macaristan, Hindistan, Endonezya, Fas, Namibya, Filipinler, Romanya, Rusya, Güney Afrika ve Uruguay yer alıyor.
IMF verilerine göre, söz konusu grupta Türkiye'den daha yüksek nota sahip birçok ülkenin makroekonomik göstergeler açısından Türkiye ile kıyaslanamayacak düzeyde olması dikkati çekiyor.
IMF'nin 2016 yılı büyüme tahminlerine bakıldığında, yüzde 3,8 ile Türkiye, kendinden daha yüksek kredi notuna sahip olan Peru, Tayland, İspanya, Kolombiya, Meksika, Slovenya, Uruguay, San Marino, İtalya ve Kazakistan'ın üzerinde bulunuyor. Türkiye'nin, kendisiyle aynı nota sahip Bulgaristan, Macaristan, Fas, Güney Afrika ve Rusya'dan da bu yıl daha fazla büyümesi bekleniyor.
Bu yıl ulaşılması beklenen ekonomik büyüklük rakamları bakımından da 751,2 milyar dolarlık milli gelire sahip Türkiye'nin üzerinde aynı nota sahip Endonezya, Rusya ve Hindistan ile kendinden daha yüksek notlu Meksika, İspanya ve İtalya yer alıyor. Söz konusu 6 ülke dışında Türkiye'yi 409,7 milyar dolarlık Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) büyüklüğüyle Tayland takip ederken, Türkiye'nin, en yakın rakibi olan bu ülkenin ekonomik büyüklüğünün yaklaşık 2 katına sahip olması da dikkati çekiyor.
- Türkiye, kamu borcunda da 20 ülkeden daha iyi durumda
IMF tahminlerine göre, Türkiye, kamu borcu göstergeleri açısından da alt seviye yatırım yapılabilir düzeyli nota sahip ülkelerin birçoğuna fark atıyor. Kamu borcunun GSYH içindeki payı açısından bu grupta yer alan 23 ülke içerisinde Türkiye'den daha iyi durumda olan sadece 3 ülke bulunuyor.
Türkiye'de bu yıl kamu borcunun GSYH içindeki payının yüzde 21,9 olması beklenirken, söz konusu oranın Peru'da yüzde 7,5, Bulgaristan'da yüzde 1,5 ve Kazakistan'da eksi yüzde 27 düzeyinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Öte yandan, Türkiye, "kanayan yarası" olmasına karşın cari açığın milli gelir oranındaki payı bakımından da daha yüksek notlu Peru, Uruguay, Kazakistan, Kolombiya, Panama ve San Marino ile aynı notlu Güney Afrika ve Nambiya'dan daha iyi durumda bulunuyor.
Böylece Türkiye, alt seviye yatırım yapılabilir grubunda yer alan 23 ülkeden büyüme oranında 15'inin, milli gelir büyüklüğünde 16'sının ve cari açığın GSYH içindeki payında 7'sinin üzerinde bulunuyor. Kamu borcunun GSYH içindeki payı bakımından IMF'nin tahminde bulunduğu 15 ülke arasında ise Türkiye'nin, 11'inden daha üstün olduğu dikkati çekiyor.
- Türkiye, çöp seviyesindeki ülkelere fark atıyor
"Baa3"ün hemen altında yer alan ve olası bir not indiriminde Türkiye'nin de dahil edileceği "yatırım yapılamaz" grubundaki ülkeler arasında "BB+" ile Azerbaycan, Bahreyn, Kosta Rika, Makedonya ve Portekiz, "BB" ile Brezilya, Hırvatistan, Guatemala ve Paraguay, "BB-" ile de Bangladeş, Bolivya, Gürcistan, Sırbistan, Seyşeller, Tunus ve Vietnam bulunuyor.
Bu gruba Türkiye de dahil edilerek kıyaslandığında ise milli gelir, büyüme oranı ve kamu borcunun GSYH içindeki payı açısından Türkiye'nin açık ara önde olduğu dikkati çekiyor.
Türkiye'nin bu yıl 751,2 milyar dolarlık milli gelir büyüklüğüyle bu grupta Brezilya hariç tüm ülkelerin üzerinde yer alması bekleniyor. Bununla birlikte Türkiye'nin büyüme oranında bu yıl Brezilya'nın da dahil olduğu 12 ülkeden daha iyi sonuçlara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Yüzde 21,9'luk kamu borcunun GSYH içindeki payı göstergesinde de Türkiye, bu grupta yer alan tüm ülkelerden öne çıkıyor. Cari açığın milli gelire oranında da Türkiye, kredi notu çöp seviyesinde bulunan 7 ülkeden daha iyi konumda bulunuyor.
IMF'nin 2016 yılı tahminlerine göre, Fitch'in alt seviye yatırım yapılabilir grubunda yer alan ülkeler için büyüme, borç/GSYH oranı, GSYH büyüklüğü ve cari açık/milli gelir oranı rakamları şöyle:
| Ülkeler | Büyüme oranı | GSYH büyüklüğü (milyar dolar) | Cari açık/GSYH (%) | Kamu borcu/GSYH (%) |
| Bulgaristan | 2,3 | 49,4 | 1,7 | 1,5 |
| Kolombiya | 2,5 | 253,2 | -6,0 | 42,2 |
| Macaristan | 2,3 | 117,7 | 5,4 | 71,0 |
| İzlanda | 4,2 | 18,6 | 4,1 | 45,2 |
| Hindistan | 7,5 | 2.288,7 | -1,5 | |
| Endonezya | 4,9 | 937,0 | -2,6 | |
| İtalya | 1,0 | 1.848,7 | 2,3 | 111,8 |
| Kazakistan | 0,1 | 116,2 | -4,0 | -27,0 |
| Meksika | 2,4 | 1.082,4 | -2,6 | 48,6 |
| Fas | 2,3 | 108,1 | 0,4 | 63,8 |
| Namibya | 4,2 | 11,2 | -14,5 | 29,2 |
| Panama | 6,1 | 55,8 | -6,1 | 36,4 |
| Peru | 3,7 | 178,6 | -3,9 | 7,5 |
| Filipinler | 6,0 | 310,3 | 2,6 | |
| Romanya | 4,2 | 181,9 | -1,7 | |
| Rusya | -1,8 | 1.132,7 | 4,2 | |
| San Marino | 1,1 | 1,6 | ||
| Slovenya | 1,9 | 43,8 | 7,6 | |
| Güney Afrika | 0,6 | 266,2 | -4,4 | 46,2 |
| İspanya | 2,6 | 1.242,4 | 1,9 | 66,2 |
| Tayland | 3,0 | 409,7 | 8,0 | |
| Türkiye | 3,8 | 751,2 | -3,6 | 21,9 |
| Uruguay | 1,4 | 53,1 | -3,9 | 25,7 |
AA