BELGRAD (AA) - KAYHAN GÜL - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 7-8 Ekim'de Sırbistan'a yaptığı ziyaret kapsamında imzalanan 9 yeni iş birliği anlaşması, ikili ilişkilerde yeni bir döneme girildiğinin habercisi oldu.
Beraberindeki kalabalık iş insanı grubuyla Sırbistan'ı ziyaret eden Erdoğan, buradaki bazı büyük Türk yatırımlarının toplu açılışını gerçekleştirirken, Türkiye'nin yakın ilişkilere sahip olduğu iki bölge ülkesi Sırbistan ile Bosna Hersek'i birbirine bağlayacak Belgrad-Saraybosna Otoyolu'nun da Sremska Raca-Kuzmin kısmının temellerini attı.
Balkanlar'da barışın ve istikrarın kalıcı olması noktasında önemli rol üstlenmesi beklenen otoyol projesinin, sadece ulaşım alanında yatırım olmaktan çok, Sırp ve Boşnak halklarının da birbirine yakınlaşmasında, iş birliğini güçlendirmesinde önemli katkı sağlaması bekleniyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic'in deyimiyle 1945'ten beri Saraybosna ile Belgrad şehirlerini birbirine bağlama noktasında adeta görünmez bir el engel olmuşçasına hiçbir şey yapılmazken, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın inisiyatifiyle hayat bulan bu projeyle bölge barışına katkı sağlanması, ikili ticaretin artması ve insanların birbirini daha iyi tanıması hedefleniyor.
- Ülkedeki Türk şirketlerinin sayısı 800'ü aştı
Öte yandan Erdoğan'ın ziyareti Sırbistan'da yatırım yapmayı düşünen iş insanlarını da teşvik niteliği taşıyor.
Sırbistan'da her gün artan Türk yatırımları kısa sürede önemli seviyeye ulaşırken, 2015'te 130 olan Türk şirketlerinin sayısı bugün 800'ü aşmış durumda. Ülkedeki bu Türk firmalarının 8 binden fazla kişiyi istihdam ediyor olması da ticari ilişkilerin yükselen bir grafik gösterdiğinin de kanıtı oldu.
Sadece 8 yıl önce, 2011'de 1 milyon dolar olan Türk yatırımları, bugün 200 milyon doları aştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Sırbistan'a 2017'de yaptığı ziyarette belirlenen 1 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine kısa sürede ulaşıldığı görülürken, bu ziyarette de kısa vadede 2 milyar dolar, uzun vadede 5 milyar dolarlık hedefler belirlendi.
Gerek imzalanan 9 anlaşma, gerekse ülkede sürekli artan Türk yatırımları düşünüldüğünde, hedeflere kısa sürede ulaşılmasının kaçınılmaz olduğu düşünülüyor.
Ziyaret kapsamında düzenlenen iş forumunda, Türk iş insanlarına "yatırım" çağrısını yineleyen Erdoğan, Sırbistan'daki Türk yatırımlarının devamının gelmesini özellikle istediğini vurguladı.
- 9 yeni anlaşma
Türkiye ile Sırbistan arasında Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi Toplantısı'nın da yapıldığı ziyaret kapsamında, iki ülke arasında 9 yeni iş birliği anlaşmasına imza atıldı.
Bu kapsamda iki ülke arasında "Güvenlik İş Birliği Anlaşması", "Aile ve Sosyal Koruma Alanlarında İş Birliğine İlişkin Mutabakat Zaptı", "Sanayi ve Teknoloji Alanında İş Birliği Anlaşması", "Ortak Devriye Polis Hizmetlerinin Uygulanması Hususunda Mutabakat Zaptı", "Askeri Çerçeve Anlaşması", "Kasapçiç Köprüsü'nün Yeniden İnşası Hakkında Mutabakat Zaptı", "Bilim ve Teknoloji İş Birliği Protokolü", "Türkiye Cumhuriyeti Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Sırbistan Cumhuriyeti Kalkınma Ajansı (RAS) Arasında Mutabakat Zaptı" ve "Elektronik Haberleşme ve Posta Servisleri Alanında Mutabakat Zaptı" imzalandı.
- Novi Pazar'a başkonsolosluk
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti kapsamında, Sırbistan'daki Boşnak nüfusun yoğun şekilde yaşadığı Sancak bölgesinin en büyük şehri konumundaki Novi Pazar'da başkonsolosluk açılacağı da belirtildi.
Erdoğan, Sırbistan tarafının Türkiye'nin Novi Pazar'da başkonsolosluk açma talebine olumlu yanıt verdiğini ifade etti.
Her fırsatta Sırbistan ile Türkiye arasındaki "köprü" olarak nitelendirilen Sancak bölgesinde açılacak başkonsolosluğun, ikili ilişkilere olumlu yansıyacağı şüphe götürmezken; bölge Boşnaklarını da Türkiye'ye daha da yakınlaştıracağı düşünülüyor.
- Türkiye Maarif Vakfı, Sırbistan'da okul açacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasında eğitim alanında da iş birliği geliştireceklerini vurgulayarak, Türkiye Maarif Vakfının Sırbistan'da okul açma çalışmalarına başladığını duyurdu.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) Sırbistan'daki faaliyetlerine değinen Erdoğan, TİKA'nın ülke genelinde 30 milyon doları aşan 257 proje ve faaliyet gerçekleştirdiğini hatırlattı.
- 6 yıl sonra "Üçlü Zirve"
Ziyaret kapsamında, "Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü Zirvesi" de yapıldı. Altı yıl aradan sonra ilk kez yapılan zirveye, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi üyeleri Zeljko Komsic, Sefik Dzaferovic ve Milorad Dodik de katıldı.
Balkanlar'ın istikrarının Türkiye için son derece önemli olduğunun her fırsatta altını çizen Erdoğan'ın ziyareti kapsamında yapılan bu zirve, Türkiye'nin bölgede barışı ne denli desteklediğini bir kez daha gösterdi.
Bosna Hersek ve Sırbistan'dan liderleri bir masa etrafında toplayan, sorunlarını dinleyip çözümler arayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Balkanlar'a verdiği önemi ortaya koyarken, zirvenin bir daha bu kadar uzun ara verilmeden gelecek yıl Bosna Hersek'te ve bir sonraki yıl Türkiye'de yapılmasına karar verilmesi, üç ülke ilişkilerinde yoğun bir döneme girileceğinin sinyallerini verdi.