TİRAN (AA) - ADNAN İDRİZ / BESAR ADEMİ / FATJON CUKA - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tehdidinin Arnavutluk'un eğitimdeki misyonunu etkilememesi konusunda kararlı olduklarını vurguladı.
AA muhabirine konuşan Rama, Arnavutluk-Türkiye ilişkileri, Arnavutluk'taki FETÖ tehditlerinin ortadan kaldırılması için gösterilen ortak çabaları ve ülkesinin Avrupa Birliği (AB) yolundaki süreci değerlendirdi.
Entegrasyon sürecinin AB ülkelerinin iç kargaşası ve genişleme karşıtı rüzgarlar nedeniyle giderek daha karmaşık ve öngörülemez bir hal aldığını kaydeden Rama, "Entegrasyon süreci, Tiran'dan Brüksel'e taşınacak bir yolculuk değil, modernize olma ve Avrupa standartlarıyla işleyen bir devlete sahip olma adına kendi içinde bir yolculuktur." dedi.
Arnavutluk'ta sığınmacı kampı ya da yabancı savaşçıların rehabilitasyon merkezi olduğu iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurgulayan Rama, Arnavutluk'un şiddet içeren aşırıcılığa karşı araştırma, program, analiz ve etkileşim merkezi kurduğunu hatırlattı.
Merkezin şiddetli aşırıcılık fenomeni ve bunu farklı yollarla ele alan bölgesel bir merkez haline getirilmesinin önerildiğini belirten Rama, merkezde eski DEAŞ mensuplarının toplanacağı iddialarını "tamamen yersiz ve gülünç" olarak nitelendirdi.
Rama, AB'nin Arnavutluk'taki bir sığınmacı kampı inşa etme olasılığını ise "fantezi" olarak değerlendirerek şunları söyledi:
"Bu konu hakkında daha önce bir şey duymadım. Arnavutluk olarak kanaatimiz şu ki AB ülkeleri yaşam tehdidinden dolayı ülkelerinden kaçan bu insanlara yönelik ahlaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusunda topu birbirlerine atamaz. Herkes üzerine düşen sorumluluğu üstlenmeli. Arnavutluk da kendi sorumluluğunu üstlenmeye hazır. Böyle bir şey yapılması yönünde teklifte bulunulmadı. Herkesle her şeyi yapmaya hazırız ancak bizden daha zengin ve güçlü olanların yapmak istemediğini yapmaya hazır değiliz."
- Arnavutluk FETÖ tehdidi konusunda kararlı
Arnavutluk'taki FETÖ iltisaklı yapılar hakkındaki soruyu yanıtlayan Rama, geçmişte ebeveynler ve çocuklar için referans noktası olan bazı okulların inşa edildiğini söyledi.
FETÖ okullarının geçmişte tüm ülkedeki sistemde var olmayan imkanlar sunduğunu hatırlatan Rama, "Tüm ülkede daha iyi eğitim hizmeti sunma, buna paralel olarak da bahsettiğiniz yapının (FETÖ tehdidi) olumsuz etkisinin yer bulmaması ve Arnavutluk'un eğitimdeki misyonunu etkilememesi konusunda kararlı olduğumuzun anlaşılması önem arz ediyor." ifadelerini kullandı.
Rama, Arnavutluk ile Türkiye'nin FETÖ tehdidini ortadan kaldırma çabalarına da değinerek, FETÖ'nün Türkiye'de kalkıştığı darbe girişiminin kendilerini de tedbirli ve dikkatli yaptığını, ulusal güvenlik ve demokratik istikrarın "önceliklerin önceliği" olduğunu söyledi.
Bu hususta çok dikkatli olduklarını kaydeden Rama, "Hiçbir şekilde ülkemizde görmek istemeyeceğimiz ciddi bir tehdidin söz konusu olduğu darbenin ilk dakikalarında ortaya koyduğumuz tavrımızı kararlı bir şekilde sürdürmek için tüm nedenlere sahibiz." dedi.
- Avlonya Havalimanında hedef 2020
Arnavutluk'taki Türk yatırımlarının yetersiz olduğunu söyleyen Rama, ülkesinde Türk yatırımlar için daha fazla imkan bulunduğunu kaydetti.
Yatırımlar konusundaki görüşlerini Türkiye'deki siyaset ve iş dünyasının önemli aktörleriyle paylaştığını anlatan Rama, "Bu potansiyelin daha da ileriye götürülmesi yönündeki iradenin tam olduğuna inanıyorum. Türkiye'nin son 15-20 yılda yaptığı birçok şey, ekonomi ve ticarette daha fazla iş birliğine sahip olmak için güçlü bir neden. Bunlar bizim de gerçekten çok ihtiyacımız olan dönüştürücü ve kazanılmış tecrübelerdir." dedi.
Rama, bir Türk yatırımı olan Avlonya Havalimanı inşasına da değinerek bu projenin 2020 sonuna kadar hazır olmasının hedeflendiğini aktardı.
Avlonya'daki yeni havalimanıyla ilgili mevzuata dayanan müzakerelerin ileri aşamasında olduklarını kaydeden Rama, "Umarım müzakere süreci uzamaz ve biz de bu hedefi gerçekleştirmek için tüm imkanlara sahip oluruz." dedi.
Rama, Türkiye'nin 2013'te "stratejik ortak" olarak ilan edilmesinin lideri olduğu Sosyalist Partinin (PS) programında yer aldığını anımsatarak, 2013'teki seçimleri kazandıklarında bunu hükümet programlarının bir parçası yaptıklarını anımsattı.
Türkiye'nin NATO üyesi ve birçok açıdan önemli role sahip bir ülke olduğunun altını çizen Rama, "İlişkilerin geleneği ve halklar arasındaki ilişkiler şüphesiz bu adımın temelini oluşturuyor. İlişkilerin derinleştirilmesi ile eşlik edilmiş adım, stratejik ortaklık beyannamesi ile de gerçekleşecektir." dedi.
- "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın çalışmalarına hayran kaldım"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkisi ve Arnavutluk-Türkiye ilişkileri hakkındaki yorumlara değinen Rama, siyasette hiçbir şeyin yorumsuz kalmadığını ve siyasetle uğraşanların yapılan yorum veya suçlamalara hazırlıklı olmaları gerektiğini söyledi.
Rama, "Benim Cumhurbaşkanı (Erdoğan) ile ilişkim, onunla daha tanışmadan başladı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olarak yaptığı inanılmaz çalışmalara ve dönüştürücü rolüne uzaktan hayran kaldım. Tiran için yaptığım şeylere ilham veren örneklerden biri. Ardından yakından tanıma şansına sahip oldum. Bu ilişki, karşılıklı saygı üzerine kurulu. Birçok kişinin suçlama ve komplo teorileri kurduğu işaretlerden hiçbiri bu ilişkide mevcut değil. Siyasi ve diplomatik ilişkilerde çoğu kez rastlanmayan bir ilkeye dayalı olduğundan dolayı bu ilişki ayrı bir öneme sahip." değerlendirmesinde bulundu.
- Makedonya ile Yunanistan'ın "isim sorunu"
Makedonya ile Yunanistan arasındaki "isim sorunu" ve Arnavutluk'un bu bağlamdaki tutumunu değerlendiren Rama, Arnavutluk hükümetinin, Makedonya'nın içişlerine yönelik istilacı tutum takınmakla suçlandığını savundu.
İsim sorununda uzlaşmaya varılan her çözümü teşvik ettiklerini söyleyen Rama, "Makedonya'nın çözüme yönelik vizyon, cesaret ve irade sergileyen yeni hükümetine inancımız büyük. Doğal olarak bu çözüm, Arnavut faktörünün uzlaşısını dışarıda tutamaz ve tutulmayacağından da eminim." dedi.
- "AB'nin Kosova politikası büyük bir ayıp"
Bölgedeki gelişmelere de değinen Rama, AB'nin Kosova'ya yönelik serbest dolaşım politikasını "büyük bir ayıp" olarak nitelendirdi.
Rama, "Bunu açıkça söyledim, söylüyorum. Kosova toplumunun izole edilmiş olması ve tüm kıtada serbest dolaşım hakkına sahip olmayan tek toplum olması AB'nin büyük bir ayıbı." dedi.
Bölgedeki İslamofobik ve Türkofobik yaklaşımlara da değinen Rama, İslamofobinin yeni dönemin laneti olduğunu belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
"AB'nin en gelişmiş ülkelerindeki güçler ya da belirli şahıslar, bu çok tehlikeli ateşi körüklüyor. Sadece İslam dinine değil, İslam'a inanan ve İslam'ın ılımlılığını temsil eden kişilere, toplumlara, topluluklara ve ailelere büyük bir adaletsizlik yapıyor. İslamofobi ve Türkofobi söylemleri, bir cehalet ve cehaletten kaynaklanan kibir söylemleridir. İslam dinine saldırmak ve İslamofobik tutum sergilemek, aslında Arnavut meyvesinin önemli köklerine ve milletimizin varoluş kaynağına saldırmak demektir."
AA