ANKARA (AA) - CÜNEYT ATEŞ - Küresel ölçekte atık pil toplama oranı her geçen yıl artıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, atık yağlar gibi doğanın en büyük düşmanlarından biri olan atık pillerin toplanması konusunda küresel ölçekte bir artış söz konusu.
Amerika Çevre Koruma Ajansı'na göre, her yıl Amerikalılar 3 milyardan fazla pili çöpe atıyor. Bu da yaklaşık 180 bin ton pil anlamına geliyor. Bu pillerin 100 bin tonu yeniden dönüştürülebilen ve doldurulabilen pillerden oluşuyor.
"Call2recycle.org" ağının internet sitesine göre, ABD ve Kanada, geçen yıl 5 bin 400 ton atık pil ve cep telefonu topladı. Ağ, kurulduğu 1996 yılından bugüne kadar 45 milyon ton atık pil toplamış oldu.
Nüfusu 40 milyon dolayında olan ABD'nin Kaliforniya eyaletinde geçen yıl 454 ton atık pil toplanırken, Türkiye'de bu rakam 555 ton civarında gerçekleşti.
-Avrupa'da da duyarlılık artıyor
Avrupa'da ise atık pil konusunda duyarlılık artıyor. Eylül 2012'de yüzde 25 civarında olan atık pil dönüşüm oranının Eylül 2016'da yüzde 45'e ulaşması bekleniyor. Bunda atık pillerin vahşi çöp depolama alanlarına dökülmesi veya yakılmasının yasak olmasının etkili olduğu ifade ediliyor.
2012 verilerine göre, İsveç'te kişi başı 16.6 kilogram, Norveç'te 15.1 kilogram ve Finlandiya'da 9.2 kilogram elektronik atık toplanıyor. Romanya kişi başı 1 kilogram ile en az elektronik atık toplayan ülke durumunda.
-Türkiye-
Türkiye'de 2007'de 225 ton olan yıllık atık pil toplama miktarını geçen yıl itibarıyla 555 tona çıktı.
Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği (TAP) Genel Sekreteri Neslihan Bahar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de gerek atık pil gerek elektronik atık toplama konusunda ilerleme olduğunu ancak daha katedilecek çok fazla yol bulunduğunu ifade etti.
Atık pil ve akümülatörlerin geri dönüşümü sayesinde AB ülkelerinde milyonlarca avroluk bir katkı oluşturulduğunu ifade eden Bahar, "Türkiye’de atık pil geri dönüşüm tesisi olmadığı için TAP olarak atık pilleri bertaraf etmekle yetiniyoruz. Türkiye kendi atık pil geri dönüşüm tesisini kurmalı" dedi.
Bahar, şunları kaydetti:
“Taşınabilir türdeki atık pillerin geri dönüşümünün hedefleri, alıcı ortamları atık pillerden kaynaklanabilecek zararlı emisyonlardan korumak, ağır metallerin toprağa veya suya karışmasını önlemek ve özellikle pillerin bünyesindeki bazı değerli metalleri geri dönüştürerek ekonomik kazanç yaratmaktır. Ama Türkiye’de bir geri dönüşüm tesisi olmadığı için biz işin sadece bertaraf kısmında kalıyoruz.
Taşınabilir türdeki atık pillerin geri dönüşümünden çinko ve çinko bileşikleri, manganez birleşikleri, ferromangan, ferronikel, nikel, kadmiyum ve kadmiyum birleşikleri, lityum, gümüş, kobalt ve büyük kapasiteli birkaç tesiste de az miktarlarda nadir toprak elementleri geri dönüştürülmektedir. Çinko-karbon ve alkali pillerde mevcut cıva miktarının son derece azaltılması sonucunda, cıva ve cıva birleşiklerinin geri dönüşümü ehemmiyetini kaybetmiştir.“
Bilinçlendirme ve toplama için Türkiye çapında 30’u büyükşehir olmak üzere toplam 527 belediye ile işbirliği halinde olduklarını söyleyen Bahar, belediyelerin yanı sıra tekno marketler, zincir marketler, bakanlıklar, organize sanayi bölgeleri, okullar, Diyanet İşleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, cezaevleri, oteller, Emniyet Genel Müdürlüğü ve PTT de kendileri ile işbirliği yapan kuruluşlar arasında olduğunu söyledi.
Bahar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Geleceğin Türkiye’sinde atık pil kavramını yerleştirmek için çocuklarımıza, dolayısıyla okullarımıza büyük görevler düşüyor. Her yıl olduğu gibi 2014-2015 okul dönemi için de Türkiye çapında tüm okullarda atık pil toplama kampanyası başlattık. Ödüllü atık pil yarışmasına katılan şehir sayısı ve dolayısıyla, okul sayısı artıyor. Okullardan atık pili belediyeler topluyor, her il kendi içerisinde değerlendiriliyor ve her ilde en çok atık pil toplayan 3 okul tarafımızdan ödüllendiriliyor. Atık pil bilincinin en az olduğu yerler ise üniversiteler.
Geçen yıl topladığımız 555 ton geçmiş yılları geçen bir rakam ama biz bu rakamın daha da artmasını istiyoruz. Türkiye’de maalesef atık pil geri dönüşüm tesisi mevcut değil. Bu nedenle ülkemizde toplanan atık pillerin şarj edilebilir olanları yurt dışındaki geri dönüşüm tesislerine gönderilmektedir. Diğer piller ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın izni ile bertaraf ediliyor."