BRÜKSEL (AA) - ŞERİFE ÇETİN - Avrupa genelinde 9 kadın, devlet ya da hükümet başkanı olarak görev yaparken Avrupa Birliği'nin (AB) dış politikasını da bir kadın belirliyor.
AB'nin en kalabalık nüfuslu ve önemli ülkeleri olan Almanya ve İngiltere'de iktidarda kadınlar bulunuyor.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesi AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, Avrupa'da halihazırda 9 ülkede cumhurbaşkanlığı ya da başbakanlık koltuklarında kadınlar oturuyor. İngiltere, Almanya, Norveç, Litvanya, Estonya, Romanya, Hırvatistan, Sırbistan ve Malta, kadın liderler tarafından yönetiliyor.
AB'nin dış politikasını da AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini yürütüyor.
Öte yandan İspanya, İtalya, İsveç, Hollanda ve Macaristan'da tarih boyunca hiçbir kadın cumhurbaşkanı ya da başbakanın olmaması ilginç bir detay olarak dikkati çekiyor.
- Avrupa'nın yeni "demir lady"si Merkel
Avrupa'nın yeni "demir lady"si olarak da anılan 64 yaşındaki fizikçi Angela Merkel, hem 2005 yılından bu yana Almanya'yı yönetiyor hem de AB çerçevesinde oynadığı öncü rol ile birliğin politikalarına yön veriyor.
Aralık 2017'de dördüncü kez seçimi kazanan Merkel'in adı, Forbes'in Dünyanın En Güçlü Kadınları Listesi'nde 12 kez yer aldı.
Böylece Merkel, 1979-1990 yılları arasında İngiltere'de başbakanlık yapan Margaret Thatcher'i da geride bırakarak Avrupa genelinde en uzun süre başbakanlık koltuğunda oturan kadın siyasetçi oldu.
- İngiltere'nin geleceğini tayin etmeye aday
AB'nin Almanya ve Fransa'nın ardından en kalabalık nüfusa sahip üyesi İngiltere'nin başbakanlığını üstlenen Theresa May, Thatcher'ın ardından ülkesinin ikinci kadın başbakanı oldu.
May, İngiltere'nin 1973'te katıldığı AB'den ayrılma sürecini (Brexit) yürüterek bir anlamda ülkenin geleceğini tayin ediyor.
Oxford Üniversitesi Coğrafya Bölümü'nden mezun olan ve bankacılık geçmişiyle tanınan 62 yaşındaki May, başbakanlık görevini 11 Temmuz 2016'dan bu yana sürdürüyor.
- AB'nin dış politika "yüzü" Mogherini
AB'nin dış politikasının dümenindeki Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Mogherini de Avrupa'nın önde gelen kadın siyasetçileri arasında yer alıyor.
2014'ten bu yana AB'nin dışişleri ve güvenlik politikalarına yön veren 45 yaşındaki İtalyan asıllı Mogherini, daha önce de İtalya'nın en genç dışişleri bakanı olarak görev yapmıştı.
AB'nin yakın zamanda uluslararası politikada daha etkin rol oynama çabasının "yüzü" olan Mogherini, diğer taraftan da 28 üyenin çok farklı ulusal çıkarları arasında dış politika bağlamında bir uyum sağlamaya çalışıyor.
Siyaset bilimi mezunu Mogherini'nin, İslam ve politika arasındaki etkileşime dair çalışmaları bulunuyor.
- Kuzey Avrupa'nın kadın liderleri
Kuzey Avrupa'nın önde gelen iki ülkesi Norveç ve Estonya da kadınlar tarafından yönetiliyor.
Norveç'in ikinci kadın başbakanı olan ve 2013 yılından bu yana ikinci kez görevi üstlenen 57 yaşındaki Erna Solberg, daha önce de yerel yönetimlerde özellikle göçmen politikalarına ilişkin girişimleriyle dikkati çekti.
Göçmen karşıtı tutumuyla da bilinen Solberg, sığınmacıların ülkeye girişini engellemek için Rusya sınırına inşa ettirdiği duvarla anılıyor.
Avrupa'nın dijital devi Estonya'nın ilk kadın cumhurbaşkanı olan 49 yaşındaki Kersti Kaljulaid ise liberal politikalarıyla öne çıkıyor.
Cumhurbaşkanlığı öncesinde Avrupa Sayıştayında Estonya'yı temsil eden Kaljulaid'in biyoloji bölümünden lisansı, işletme alanında da yüksek lisansı bulunuyor.
Cumhurbaşkanı olana kadar ülke genelinde çok da tanınmayan Kaljulaid, Estonya halkıyla yakın irtibat ve diyalog yürütmeye büyük önem veriyor.
- Litvanya'nın "çelik manolyası" Grybauskaite
Baltık ülkesi Litvanya'da 2009'da ilk kez ve 2014'te de ikinci kez cumhurbaşkanı seçilen 62 yaşındaki Dalia Grybauskaite, daha önce AB Komisyonu üyesi olarak görev yaptığı dönemde birliğin bütçesindeki reforma katkılarıyla dikkati çekti.
Küçülen Litvanya ekonomisini büyüme eğilimine çeviren ve Rusya karşıtı tutumuyla bilinen Grybauskaite, "çelik manolya" olarak da anılıyor.
- Malta'nın "en genç" cumhurbaşkanı Preca
Avrupa'nın ada ülkesi Malta da 2014 yılından bu yana kadın Cumhurbaşkanı Marie-Louise Coleiro Preca tarafından yönetiliyor.
Cumhurbaşkanlığı görevini 2019'a kadar sürdürecek 60 yaşındaki Preca'nın, görev süresinin sona ermesinin ardından Avrupa Parlamentosu (AP) başkanlığına aday olacağı ileri sürülüyor.
Malta'nın ikinci ve "en genç" cumhurbaşkanı olan Preca, 16 yaşından bu yana siyasetle ilgileniyor.
- Balkanların kadın liderleri
Balkan ülkeleri Romanya, Hırvatistan ve Sırbistan'da da kadın liderleriyle tanınıyor.
Ocak sonunda Romanya'nın ilk kadın başbakanı olan 55 yaşındaki Viorica Dancila, AB ile ilişkilerin yolsuzlukla mücadele konusunda gerildiği bir dönemde görevi üstlendi.
Dancila, 2009'dan bu yana AP'de milletvekili olduğu için AB Komisyonu ile yakın ilişkilere sahip.
Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic ise ülkenin ilk kadın ve eşcinsel başbakanı olarak dikkati çekiyor. 2017'nin temmuz ayından bu yana görevde olan Brnabic, AB yanlısı tutumuyla tanınıyor.
Hırvatistan'da 2015'te cumhurbaşkanı olan 50 yaşındaki Kolinda Grabar-Kitarovic de ülkenin en genç ve ilk kadın cumhurbaşkanı olarak biliniyor.
Viyana Diplomasi Akademisi mezunu olan ve daha önce Kamu Diplomasisinden Sorumlu NATO Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yapan Kitarovic, büyükelçi olarak da çalışmıştı.
AA