İSTANBUL (AA) - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, "Son dönemlerde, insanların algısını etkileyerek belirli bir şekilde davranmaya yöneltip zarara uğratma şeklinde tanımlanan sosyal mühendislik yoluyla, dolandırıcılık türleri ile, vatandaşlarımız mağdur edilmektedir. Bu tarz dolandırıcılıklarla bankacılık işlemlerinde sıkça karşılaşmaktayız." dedi.
Akben, bu konuda yoğunlaşan şikayetler üzerine konuya ilişkin BDDK tarafından önlem alınması ihtiyacının hissedildiğini, aldıkları karar ile kredi ve banka kartlarının internet işlemlerine açık olmasının müşterinin talebine bağlandığını bildirdi.
Türk Ekonomi Bankası (TEB) ile Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) iş birliğinde düzenlenen "3. Finansal Okuryazarlık ve Erişim Konferansı"nın açılışında konuşan Akben, Türk bankacılık sisteminin sağlamlığına değindi.
Bankacılık sektörünün finansal sağlamlık ve istikrar göstergeleri bakımından güçlü bir konumda yer aldığını dile getiren Akben, sektörün geçen yıl da sorunsuz ve sağlıklı bir biçimde hizmet sunmaya ve büyümeye devam ettiğini vurguladı.
Akben, sektörün aktif büyüklüğünün Kasım 2017 döneminde 2016 sonuna göre yüzde 19 artarak 3 trilyon 269 milyar TL seviyesine ulaştığı bilgisini verdi.
Son yıllarda finansal erişimin artmasının, kredi, mevduat ve sermaye piyasası ürünlerinin finansal yenilikler sonucunda daha da karmaşıklaşmasının tüketici sorunlarının artmasını da beraberinde getirdiğini anlatan Akben, bu nedenle, finansal tüketiciye yönelik uygulamaların iyileştirilmesi ve hak ihlallerinin önlenmesi amacıyla yapılacak düzenleme ve denetim çalışmalarıyla finansal tüketicinin bilinç seviyesinin artırılmasının önem taşıdığını vurguladı.
Akben, çeşitliliği ve karmaşıklığı gittikçe artan finansal hizmet ve ürünlerin amacına uygun kullanılmasının ve bireylerin bu işlemler üzerinden aldıkları risklerin farkında olmalarının büyük önem kazandığını bildirdi.
Aynı zamanda, tüketicilerin finansal hizmetleri yakından tanımasının tasarruf eğilimlerinin artmasını ve refah düzeylerinin yükselmesini sağladığını dile getiren Akben, finansal okuryazarlığın düşük olmasının hem finansal erişimi zayıflatarak piyasa derinliğini azalttığını hem de finansal tüketici sorunlarını beslediğini söyledi.
Akben, bu kapsamda finansal erişimin artırılmasına, finansal tüketicilerin bilgi ve bilinç düzeyinin yükseltilmesine ve finansal tüketicilerin korunmasına yönelik politikaların bütüncül ve tutarlı bir bakış açısıyla ele alınmasının gündeme geldiğini ve finansal erişim, finansal eğitim ve finansal tüketicinin korunması konularını içeren bir strateji ve eylem planının hazırlanmasının Finansal İstikrar Komitesinin öncelikli gündem maddelerinden olduğunu anlattı.
- BDDK'nın tüketicileri korumaya yönelik faaliyetleri
Finansal okuyazarlığın artırılması, finansal tüketicilerin bilgi ve bilinç düzeyinin yükseltilmesine ve finansal tüketicilerin korunmasına yönelik yapılan faaliyetleri anlatan Akben, bu kapsamda hayata geçirilen stratejilerden ve eylem planlarından bahsetti.
Akben, Finansal Tüketici İlişkileri Daire Başkanlığı'nın kurulduğunu, elektronik bir şikayet sistemi oluşturulduğunu ve bu sistemin e-devlete entegre edildiğini söyledi.
BDDK Başkanı Akben, "Finansal tüketicilerin talep ve şikayetleri ile ilgili olarak kurumumuz CİMER, BİMER, Bilgi Edinme Sistemi, e-şikayet kanalı ve dilekçe olmak üzere beş ayrı kanaldan başvuru almaktadır." diye konuştu.
Finansal tüketicilerin bireysel bankacılık alanındaki talep ve şikayetlerine istinaden bankalara çeşitli idari para cezaları uygulandığına değinen Akben, finansal tüketicilerin başvurularını telefon aracılığıyla da iletebilmesi için çağrı merkezlerinin faaliyete geçtiğini söyledi.
Akben, 2014'te Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in yürürlüğe girdiğini anımsatarak, böylece bankalar ve finansal kuruluşlarca finansal tüketicilere sunulan ürün ve hizmetler karşılığı alınabilecek ücret kalemlerinin belirlendiğini, belirlenenler dışında yeni bir ücret kalemi oluşturulmasının BDDK'nın iznine bağlandığını bildirdi.
Finansal tüketicilerin bilinçlendirilmesi kapsamında da yürüttükleri çalışmalar olduğunu aktaran Akben, bu çalışmalar hakkında bilgi verdi.
- Son dönemde artan dolancırıcılık yöntemleri
Akben, BDDK tarafından hazırlanan internet sitesinde şifre güvenliği ve dolandırıcılık hususlarında soru cevap şeklinde bilgilendirmeler yapıldığını kaydederek, şunları söyledi:
"Malumunuz son dönemlerde, insanların algısını etkileyerek belirli bir şekilde davranmaya yöneltip zarara uğratma şeklinde tanımlanan sosyal mühendislik yoluyla, dolandırıcılık türleri ile, vatandaşlarımız mağdur edilmektedir. Bu tarz dolandırıcılıklarla bankacılık işlemlerinde sıkça karşılaşmaktayız.
Son dönemde karşılaşılan dolandırıcılık olaylarına örnek vermek gerekirse; dolandırıcı kart sahibini bankadan aradığına ikna edip güvenini kazanmakta ve vatandaşın kart ve şifre bilgilerini almakta ya da dolandırıcı sosyal ağlar üzerinden vatandaşın arkadaş listesinde bulunan bir arkadaşının/akrabasının hesabını ele geçirip vatandaş ile temas kurarak kişisel bilgilerini ele geçirmektedir. Yine son dönemlerde sıkça karşılaştığımız sahte siteler yoluyla dolandırıcılıkta, bankanın internet sitesine giriş yaptığını düşünen vatandaş, bankaca kendisine gönderilen tek kullanımlık şifreyi bankanın sandığı internet sitesine girmekte, karşı taraftaki dolandırıcı da vatandaşın bilgilerini ele geçirmektedir."
Akben, "Bu konuda yoğunlaşan şikayetler üzerine konuya ilişkin kurumumuzca önlem alınması ihtiyacı hissedilmiştir. Aldığımız karar ile kredi ve banka kartlarının internet işlemlerine açık olması müşterinin talebine bağlanmıştır." ifadelerini kullandı.
- "Kişi istediği an kartını internette alışverişe açacak"
BDDK Başkanı Akben, bu sürenin yıl sonunda dolduğunu hatırlatarak, ancak yıl sonu alışverişlerinin etkilenmemesi için bu tarihi 31 Ocak'a ertelediklerini anımsattı.
Akben, şöyle devam etti:
"31 Ocak'ta internete açık kartların mutlak suretle taleple açık olması şartı getirilmişti. Bu, tabii şöyle bir algı oluşturmasın; e-ticarete bir zarar mı verecek, internette bundan sonra mutlaka onay gerekmesi falan... Kişi istediği an internete kredi kartını açma yetkisine sahiptir. Bankayı aradığı an onu internet kullanımına açabilecek konumdadır. Burada herhangi bir e-ticaretin engellenmesi söz konusu değildir. Aksine tüketicilerin mağduriyetlerinin önlenmesi söz konusudur."
Akben, 2017'de aldıkları bir diğer önemli kararın ise ortak ATM'nin yaygınlaştırılmasına yönelik düzenleme olduğunu belirterek, bu kapsamda bir standarda gidildiğini ve tüketicinin koruma altına alındığını anlattı.
Finansal okuryazarlığın artırılması ve finansal tüketicinin korunması için kamu kurum ve kuruluşları, kuruluş birlikleri ve sivil toplum kuruluşlarınca önemli adımlar attıklarını vurgulayan Akben, "Ancak, özellikle finansal okuryazarlık ve finansal ürün ve hizmetlerden yararlananların sisteme olan güveninin artırılması açısından ülke olarak yolun başında olduğumuzu düşünüyoruz." dedi.
Akben, finansal okuryazarlık sayesinde tasarrufun da artırılabileceğini kaydederek, bu kapsamda hem tüketicinin hem de ekonominin kazançlı çıkacağını anlattı.
AA