Bebeğimin dişi ne zaman çıkar?
Siz hamileyken, bebeğinizin ileride süt dişlerine dönüşecek olan diş kökleri gelişiyor. Bebeklerin büyük çoğunluğu 6-7 ay arasında ilk dişlerini çıkarırlar. Minik Gurmelerin pembe diş etlerinin yerini ağız dolusu dişe bırakması ise ortalama 3 yıla yayılan bir süreç. Ancak herşeyde olduğu gibi diş çıkartmada da bebeklerde farklılıklar görülebilir. Bazı bebekler 3-4 aylıkken diş çıkartabiliyor, bazılarında ise 12-16 aylıkken dişler geliyor. Kalıtımsal bir durum olduğundan dişin çıkma zamanı anne ve babadan geçen özelliklere göre de değişebiliyor. İlk olarak santral kesici dişler, sonra lateral kesici, bunu takiben de kanin (köpek dişi) çıkar.En son ise 2 yaş civarında ağzın en gerisinde alt ve üst çenelerde bulunan azı dişleri çıkar. 3 yaşına geldiğinde artık bebeğinizin 20 adet süt dişi çıkmış olur. Bu süt dişleri ortalama 6 yaşına kadar minik gurmenizle kalır, daha sonra yerini gerçek dişlere bırakırlar. Ne zaman olursa olsun, siz o ilk dişi gördüğünüzde bir resim çekip, tarihini de anı defterinize not düşmeyi aman unutmayın.
Hangi diş hangi ayda çıkabilir?
Bebeklerin diş çıkarma sırası genel olarak şöyle olmaktadır:
Ön santral dişler: 6-10. ay
Lateral (yan diş): 9-12. ay
Kanin (köpek dişi): 15-21. ay
Birinci azılar: 13-18. ay
İkinci azılar: 24-33. ay
Diş çıkartmanın belirtileri nelerdir?
Bebeklerin diş çıkarma belirtileri ve şiddeti de bebekten bebeğe farklılık gösteren bir durum. Huzursuzluk, uyku sorunları, ağızda salyalanma ve buna bağlı gelişen yüzde kızarıklıklar, kulakları çekiştirme, iştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo alımının yavaşlaması bu süreçte rastlanılan durumlar. Bazı bebekler bu dönemde herşeyi ısırma eğilimi gösterir. Bazen ishal ve ateş de görülebilir. Bebeğin diş çıkarma belirtileri dişlerin kendisinden iki-üç ay önce ortaya çıkabilir. Kimi bebeklerde bu semptomlar şiddetli şekilde gözlemlenir, kimisinde ise farkedilmez bile. Semptomlar en çok ilk dişler ve azı dişleri çıkarken belirgindir. Sonuçta diş etleri kabarır, şişer ve sonrasında diş uç vererek belirir. Enflamasyon arttıkça ve keskin diş yüzeye yaklaştıkça bebeğin dişetindeki ağrı sürekli bir hal alabilir. Bu huzursuzluk bazen haftalar boyunca sürebilir. Katı gıdaya geçiş sürecinde olan minik gurmeniz bir süre yiyeceklere karşı ilgisini yitirebilir. Endişelenmeyin, bebeğiniz süt ve diğer sıvı gıdalardan gereken besinleri alır. Emin olun, bu geçici süreci atlattıktan sonra o yeniden bir Gurme olacak!
Diş çıkartan bebeğime nasıl yardımcı olabilirim?
• Bebeğinizin dişinin çıkmasına yardım edemezsiniz ama bu süreçte onu rahatlatmak için yapabileceğiniz birşeyler var.
• Öncelikle ona çiğneyebileceği birşeyler vermeyi deneyin. Buzdolabında soğutulmuş bir diş kaşıyıcı veya bez olabilir. Soğuk bir muz veya havuç da iyi alternatifler.Ancak bebeğinize çiğnemesi için bir şey verdiğiniz zaman boğulma tehlikesine karşı mutlaka yanında bulunun ve oturur pozisyonda olmasını sağlayın.
• Beslenirken de elma püresi, yoğurt gibi soğutulmuş gıdaları tercih edebilir. Örnek olarak soğuk sebze köftesini eliyle tutarak yiyebilir.
• Bir beslenme filesi içine dondurulmuş meyveler koyabilir ve o şekilde kemirmesine izin verebilirsiniz.
• Emziriyorsanız, anne sütünü buz küplerine doldurup dondurarak, bunu da beslenme filesi içinde bebeğinize verebilirsiniz.
• Erken diş çıkaran bebekler için etkili bir yöntem: Emzik kullanıyorsa, bir bardak içme suyu içine daldırıp, emziğin ucunu sıkıp bırakarak içine su dolmasını sağlayın. Daha sonra buzluğa kaldırın. Donduktan sonra bebeğinize diş etlerini rahatlatması için vermeyi deneyin.
• Diş etlerini hafifçe uyuşturmak için doktor önerisiyle verilen diş jellerinden beslenme ve uyku önceleri diş etlerine sürebilirsiniz. Geçici bir rahatlık sağlayacaktır.
• Ellerinizi yıkadıktan sonra parmak uçlarınızla diş etlerine nazikçe basınç uygulamak onu rahatlatabilir.
• Gün boyunca akan fazla salyasını nazikçe silip, bebeğiniz uyurken akan salyayı emmesi için de yatak çarşafının altına bir havlu koyabilirsiniz. Cildi kurur ve tahriş olursa yumuşak bir cilt kremi ile o bölgeyi sürekli nemli tutmakta fayda var.
• Bebeğin diş çıkarma sürecinde dişler diş etinde kanamaya neden olursa bu mavimtrak bir leke olarak görülür. Buna hematom denir. Endişelenmeyin hematomlar kendiliklerinden düzelirler. Soğuk kompres acıyı azaltıp iyileşmeyi hızlandırabilir.
• Diğer önlemlerle beraber bebeğinizin çok sıkıntısı varsa parasetamol işinizi kolaylaştıracaktır. Dozu için doktorunuza danışın.
• Bebeklerde diş çıkarma ateş yapabilir. Bebeğinizin ateşi 38C derece ve üstündeyse ve/veya ishali varsa, beraberinde diş de çıkartıyor olsa doktorunuza danışın. İshal, ateş gibi belirtiler diş çıkartma ile aynı anda başlamış farklı bir hastalığın belirtileri olabilir. Bebekler diş çıkartırken hastalıklara daha yatkın olurlar ve iyileşmeleri daha sorunlu olabilir.
Diş bakımı nasıl yapılmalı?
Bebeklerin ilk dişleri ağızda göründüğünde temizleme işlemi başlamalıdır. Sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan önce, dişleri (en azından çiğneme yüzeylerini) temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak temizlemekte fayda var. Daha sonra bebeğin yaşına uygun boyda bir fırça ve çok az miktarda macunla dişlerini fırçalamaya başlayabilirsiniz. 2 yaşına geldiğinde bezelye tanesi büyüklüğünde macun kullanabilirsiniz. 6. ay kontrolünde doktorunuza diş macununun fluoridli olup olmaması konusunda ne düşündüğünü sorabilir ve bebeğinizin dişlerini incelemesini isteyebilirsiniz. Bazı kültürlerde ilk diş doktoru ziyareti 1. yaşta yapılırken ülkemizde genel olarak 2,5 yaş tavsiye ediliyor. Doktorunuza bu konudaki fikrini de sormayı ihmal etmeyin.
18. ay civarı bebeğiniz artık yavaş yavaş kendi dişlerini fırçalamaya başlayabilir. Ancak tabii ki sizin yardımınızla. Unutmayın, bebeğinizi biberonla yatağa koymak dişleri açısından sağlıklı değildir. Sütün içindeki şeker gece boyunca dişlerinde kalır ve çürümeye neden olabilir. Bardaktan içmeye hazır olduğunda gece sütlerini yatmadan önce bardaktan içirebilir ve uyku öncesi dişlerini fırçalayabilirsiniz.
kaynak: gurmebebek.com