Geçmişi binlerce yıl önceye dayanan, dünyanın dört bir yanında milyonlarca insan tarafından konuşulan Türkçe, 13. yüzyılda halk arasında konuşulmasına karşın devlet yazışmalarında kullanılmamaya başlandı.
Unutulma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Türkçenin kaderi, Konya çevresinde kurulan Karamanoğulları Beyliği hükümdarı Mehmet Bey’in 13 Mayıs 1277’de yayımladığı bir fermanla değişti. Türkçe, Mehmet Bey'in; "Bugünden sonra hiç kimse sarayda, divanda, meclislerde ve seyranda Türk dilinden başka dil kullanmaya." fermanıyla resmiyet ve itibar kazandı.
Türk kültürünün korunması, gelecek nesillere aktarılması ve millet bilincinin sağlanmasında en temel miras olan Türkçenin öneminin vurgulandığı bu fermanla, Türkçe ilk defa resmi dil kabul edildi. Bu adımla yeniden hayat bulan Türkçe, devlet dilinde ağırlığı bulunan Arapça ve Farsçaya karşı önemli bir ağırlık kazanmış oldu.
Karamanoğlu Mehmet Bey'in mezarı Karaman'ın Ermenek ilçesine bağlı Balkusan köyünde bulunuyor. Balkusan köyü Orta Torosların 1700 metresinde 100 haneli ve yaklaşık 500 nüfuslu bir Türkmen köyü.
Türk Dil Bayramı kapsamında her yıl organize edilen etkinliklerin bir kısmı köyde gerçekleştiriliyor.
Ermenek Belediye Başkanı Atila Zorlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karamanoğlu Mehmet Bey ile ailelerinin mezarlarının Balkusan köyündeki Karamanoğulları Külliyesi içerisinde bulunduğunu söyledi.
Karamanoğlu Mehmet Bey'in 13 Mayıs 1277’de ünlü Türk Dil Fermanı'nı yayımlayarak Farsçanın yerine Türkçeyi devlet dili ilan ettiğini anımsatan Zorlu, bu nedenle 13 Mayıs'ta her yıl "Türk Dil Bayramı" adı altında birçok etkinlik gerçekleştirildiğini belirtti.
"Balkusan köyü, Türk dünyası için bir çekim merkezi konumundadır"
Zorlu, bu tarihi fermanla Karamanoğlu Mehmet Bey'in sadece Türkçeyi Anadolu'da devlet dili yapmadığını, aynı zamanda Oğuz Türkçesinin yazı dili olmasını da sağladığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Bu tarihi olayın anlamı, önemi ve etkileri çok büyük olduğu için 1998 yılından itibaren Balkusan köyünde, her yıl 'Türk Dil Bayramı Bayramı ve Karamanoğlu Mehmet Bey'i Anma Etkinlikleri" düzenlenmeye başlandı. Bu tarih Türkçenin yeniden devlet dili oluşunun tarihidir. Bu yüzden Balkusan köyü, sahip olduğu bu tarihi kültürel mirastan dolayı, sadece Ermenek-Karaman insanı için değil tüm Türk dünyası için bir çekim merkezi konumundadır."
Geçen yıl 742. Türk Dil Bayramı'nın, Karaman Valisi ve beraberindeki protokol üyelerinin, köydeki Karamanoğlu Mehmet Bey'in türbesini ziyaret edip, dua etmesiyle başladığını, ardından çeşitli programlar icra edildiğini dile getiren Zorlu, bu yıl yeni tip koronavirüs nedeniyle kutlamaların sessiz geçeceğini bildirdi.
"Az katılımlı, sessiz bir kutlama yapılacak"
Salgına karşı alınan tedbirler kapsamında sınırlı katılımlı bir program planlandığını belirten Zorlu, şöyle devam etti:
"Daha önce köyde, her yıl türbe ziyaretinin ardından Karamanoğlu Mehmet Bey'in yayımladığı fermanın okunduğu açılış töreni gerçekleştiriliyordu. Tiyatro grupları tarafından temsili olarak dil ile ilgili fermanın yayımlanması canlandırılıyordu. Yine halk oyunları gösterileri oluyordu. Bu yılı sosyal mesafe kurallarına uygun olarak az katılımlı, sessiz bir kutlama yapılacak. Karamanoğlu Mehmet Bey'in türbesine, Ermenek Kaymakamlığı ve Belediyesinin çelenkleri sunulacak. Bunun dışında bir program olmayacak. İlk defa yöre halkı bu heyecandan mahrum kalacak çünkü köyde Dil Bayramı beklenen bir tarihti. Yapacak bir şey yok."
Zorlu, salgın sona erdikten sonra 743. Türk Dil Bayramı etkinliklerinin yıl içinde yapılabileceğini sözlerine ekledi.