Tarihi, doğası, güzel insanları ile, her zaman severek gittiğim ilçelerimizden biri Bozkır. Bozkır yakınlarından geçiyorsam mutlaka ilçe merkezine uğrar çayın kenarına oturup tavşankanı bir bardak çay içmeden dönmem.
Bu hafta Bozkır üzerine iki kitap geçti elime. İkisi de başucu kitabı. Özellikle araştırmacılar için kaynak kitaplar. “Kültür Diliyle Bozkır” 2003’te İstanbul’da yayınlanmış. Yazarı Ali Ulvi Ülker. Diğeri, 12 Kasım 2006’da yapılan “Bozkır’ın Dünü ve Bugünü Sempozyumu”nun kitaplaşmış hali. Editörleri Yrd. Doç. Dr. Mustafa Yılmaz, Okutman Ahmet Atalay ile Arkeolog Osman Doğanay.
Ali Ulvi Ülker, 1993 yılında Bozkır İlçe Milli eğitim müdürlüğü görevine başlamış ve 2002 yılına kadar bu görevi yürütmüş, Bozkır’dan ayrıldıktan sonra da Bozkır’ı hiç unutmamış. 1998 yılında “Bozkır Güldestesi” adlı bir şiir kitabı yayınlamış sonra da yıllarca yaptığı araştırmaları bir araya getirerek “Kültür Diliyle Bozkır” kitabını ortaya çıkarmış.
Kitap yedi bölümden oluşuyor. Üçüncü bölümde Bozkır ilçesine ait gelenek ve görenekler anlatılıyor. Evlilik, ölüm, asker uğurlama, imece, bağbozumu, sünnet vb. ile ilgili gelenekler, halk inançları anlatılıyor.
Dördüncü bölümde basın-yayın organlarında Bozkır, halk meteorolojisi, halk hekimliği, Bozkır köy adları ve güzellemeleri, Bozkır’da aile ve sülale isimleri gibi konular işlenmiş.
Benim en sevdiğim bölümlerden biri beşinci bölüm oldu. Burada Bozkır’ın deyimlerinden, dualarına bütün halk kültürünü bulmak mümkün. Deyimlerin, tekerlemelerin, masalların en güzel örneklerini sunmuş yazar. Yerel tatları sevenler için altıncı bölümün sonunda tarifler var. Yedinci bölüm halk oyunları ve giysilerine, Bozkır türkülerine ayrılmış.
12 Kasım 2006 tarihinde Konya Ticaret Odası salonunda yapılan “Bozkır’ın Dünü Bugünü Sempozyumu”nda okunan bildiriler 626 sayfa büyük boy bir kitapta toplanmış. Konu başlıkları Tarih, Coğrafya, Eğitim, Kültür, Folklor ve Sanat, Ekonomi ve Doğal Durum olarak ayrılmış.
Sempozyum bildirileri kitaplaştırılırken biraz seçici olunabilirdi bence. Çok değerli bildirilerin yer aldığı kitaba yakışmayan bir bildiri de kitapta yer bulmuş. Örneğin isminin altında eğitimci, araştırmacı, tarihçi yazan Naci Akan’ın Türk Milli Tarihi’nde Bozkır ve Çevresindeki Türk Boylarının Etkinlik ve Özellikleri başlıklı yazısı tam bir hurafeler yığını.
Kitabın 217. sayfasında değerli yazar M. Ali Uz’un “Bozkır’ın Yetiştirdiği Değerler: Bozkırlı bazı din adamları, araştırmacı-yazarlar” başlıklı yazısında Bozkır’ın yetiştirdiği şair, masal ustası Oğuz Tansel’den söz etmemesi büyük eksiklik bence. Tansel’in şiirlerinde Bozkır kokar, Mavi Boğaz kokar.