Bürokrasi, buro: masa, kratos: yönetim. Yani masa yönetimi demektir. Yönetim bilim derslerinde devlet ve yönetimi anlatırken bürokrasinin etimolojisine dair sık tekrarlanan tanımını böylece siz de öğrenmiş oldunuz. Devlet masaların yönetimidir bir nevi. O yüzden devlet mekanizmasının ne olduğunu anlarken hiç şüphesiz bürokrasiye ve bürokratlara yönümüzü çevirmemiz lazım. Devletin nasıl idare edildiğini anlamak için de ilk önce kişilerin oturduğu yerlere yani masalarına bakacaksınız.
Bürokraside insanlar masalarının çaplarıyla değerlendirilir. Ne kadar büyük, ne kadar tepeden bakan masaya sahipseniz o kadar önemli bir yerdesinizdir. Yani artık bürokrat olmuşsundur. Mesela oturduğunuz masanın hangi maddeden yapılmış olduğu, koltuğunun alelade büro koltuğu mu, yoksa deri koltuk olup olmadığı sizin bürokrat olup olmadığını hemencecik bize anlatır. Odanın büyüklüğü de sizin ne iş yaptığınız hakkında bize yeterli bilgi verebilir. Ayrıca bu odaya nasıl girdiğiniz de başka bir göstergedir. Tek kapıyla girilen yerler bürokraside alt sınıfları temsil eder. İnsanlar size ulaşmak için İki kapı geçiyorlarsa ve geçilen ilk kapıda gelenleri sekreter karşılıyorsa bu sizin mühim bir adam olduğunuza delalettir. Anneniz, babanız gönül rahatlığıyla oğlum, kızım çok önemli insanlar diye etraftaki konu komşuya caka satabilirler.
Peki küçük odalardan büyük odalara, tek kapılı yerlerden iki kapılı yerlere, alelade büro koltuklarından deri koltuklara geçmek için nelere sahip olmalısınız, hangi maharetler ve yetenekler sizi buralara taşır? Memur arkadaşlar ya da memuriyete girecek arkadaşlar kulaklarını açsın, pardon gözlerini açsın ve burayı iyi okusun: Bunun için yapmanız gereken ilk iş, öyle örgün öğretimle, dört yıllık üniversitelerle falan uğraşarak vakit kaybetmemeniz gerekir. Açık öğretim fakültesinin en rahat okunan bölümlerinden birini seçip, bir yardımcı kitap edinirseniz bu ilk aşamayı atlatmış sayılırsınız.
İkinci olarak yapmanız gereken şey, tabii ki iyi bir referansa sahip olmalısınız. Referans deyince, cv’nizde yer alan alan eğitimler, mesleki tecrübeler anlaşılmamalı. Tabii ki referanstan kastımız; mecliste sizin için, “büyük oda”lara geçmesi ülkemizin ali menfaatleri açısından çok önemlidir, diyen vekillerin arkanızda olması gerekir. Ama çoğu zaman bu vekiller bile yetmeyebilir, il başkanı, oda başkanı ve bazı sivil toplum örgütlerinin ve tabii ki ilgili bakanın da desteğini almanız gerekiyor. Bu işlemlerden sonra büyük odalara geçme, bürokrat olma vakti gelmiştir artık. Ancak bürokrat olurken dikkat edeceğiniz şeylerden biri de nereye atandığınızdır. Yani attığınız taş ürküttüğünüz kurbağaya değmeli, 6400 ek göstergeyi kapamıyorsanız bile en az bir daire başkanlığını kotarmış olmanız gerekir. İşte o zaman Türkiye’nin saygın ve sayılı bürokratlarından biri oldunuz demektir.
Bundan sonraki aşamada isee size nasıl ulaşıldığı çok önemlidir. Telefonla arandığınızda direkt siz çıkıyorsanız, ya da dahili numarayla bağlanılıyorsa size, bu hiç de önemli adam olmadığınızı, alelade bir memur olduğunuzu gösterir. Yok sekreter tarafından telefonlarınız bağlanıyorsa gerçekten büyümüşünüz demektir. Ayrıca arkadaşlarınızı bile sekreterinize bağlatıyorsanız bu büyümenin çok ötesinde bir şeydir. Artık aşmış! olduğunuzu söyleyebiliriz. Bunun ne anlama geldiğini söylersek pek çok bürokratı kızdıracağız ama işin gerçeği şu ki; eşiniz dostunuz bundan böyle size rahat rahat ulaşamayacaklar demektir.
Haydi vatana millete hayırlı olsun…