ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emine Argüder, başta cilt olmak üzere mobilya, duvar, kıyafet gibi yüzeylere sinen sigara dumanı kalıntıları ile atmosferik kaynaklı ortam oksidanlarının tepkimeye girerek toksik kanserojenler ortaya çıkardığını bildirdi.
Argüder, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tütün ve tütün ürünlerinin zararlarına ilişkin verilere her gün yenilerinin eklendiğini belirtti.
Sigara kullanılan bir ortamdaki dumanın ya da sigaranın kağıdından ve filtresinden çıkan dumanın da çevredekiler için ciddi risk taşıdığını belirten Argüder, bunlardan birinin de "üçüncü el sigara dumanı" etkilenimi olduğu ifade etti.
Argüder, üçüncü el sigara dumanının, sigara içilmesinden sonra yüzeylerde ve tozda kalan duman bileşiklerinin yeniden gaz haline geçmesi ya da ortam oksidanlarıyla reaksiyona girerek ikincil zararlı maddelere dönüşmesi olarak tanımlandığını bildirdi.
Üçüncü el etkilenimin ciddi bir sorun olarak halk sağlığı alanında yeni bir tanım olduğunu aktaran Argüder, bunun sağlık üzerindeki etkilerinin laboratuvar ve hayvan deneylerine dayandığını dile getirdi.
- "Deri yoluyla vücuda geçebilir"
Argüder, üçüncü el sigara dumanının iç ortam ya da sigara içen kişiden kaynaklandığını anlatarak, "Tütün ilişkili kimyasal bileşikler, sigara içen kişinin kıyafetinde, saçında ve nefesinde bulunurken, iç ortam kaynaklı olarak halı, perde, mobilya gibi iç ortam yüzeylerinde tutunuyor." dedi.
"Mobilya, duvarlar, cilt, kıyafet gibi yüzeylerdeki sigara dumanının kalıntıları ile atmosferik kaynaklı ortam oksidanlarının tepkimeye girerek toksik kanserojenler ortaya çıkardığı" bilgisini veren Argüder, "Üçüncü el sigara dumanı içeriğinde çok sayıda zehirli ve kanserojen madde bulunmaktadır. Üçüncü el sigara dumanı deri yoluyla, sindirim aracılığıyla ve yeniden havalanan tozların solunmasıyla vücuda geçebilir." diye konuştu.
Argüder, şu bilgileri paylaştı:
"Bebekler ve çocuklar kapalı ortamda daha çok bulunmaları, yere yakın olmaları ve ortamdaki nesneleri ağızlarına alabildiklerinden ötürü üçüncü el sigara dumanından daha fazla etkilenirler.
Üçüncü el sigara dumanını pencereleri açarak veya fan kullanarak ortadan kaldırmak zordur ve etkisi iki aydan fazla sürmektedir. Üçüncü el sigara dumanı daha önce sigara içilmiş evler, kamu binaları, oteller, kiralık araçlar ve toplu taşıma araçları dahil olmak üzere birçok kapalı alanda bulunabilir. Ayrıca, sigara dumanı konutlardaki çatlaklar ya da elektrik tesisat hatları aracılığıyla diğer alanlara yayılabilir ve sigara içilmeyen evlerde de bu şekilde üçüncü el sigara dumanına maruz kalınabilir.
Üçüncü el sigara dumanı içerisindeki kimyasal bileşikler DNA hasarı, kanser, alerjik semptomlar ve astıma neden olabilecek, çocuklarda beyin ve akciğer gelişimini etkileyebilecek maddelerdir."
- "Havalandırmak yeterli değil"
Doç. Dr. Argüder, pasif etkilenim ve üçüncü el etkilenimden korunmada, sigara içenlerin sigara içmeyenlerden ayırılması, kapı ve pencerelerin açılması, binaların havalandırılması, aspiratör ya da klima çalıştırılması, ayrı bir odanın sigara içme odası yapılmasının yeterli olmadığının altını çizdi.
Korunmada tek faktörün sigara kullanılmaması veya sigara tüketilen yerlerde bulunulmaması olduğunun altını çizen Argüder, "Korunmada temel yaklaşım, iç ortamlarda sigara içilmesinin kesinlikle engellenmesidir. Bu iç ortamlar, ev, işyeri, toplu taşıma araçları, restoranlar, bakım evleri, hastaneler, arabalar, alışveriş merkezleri dahil tüm alanları kapsamalı." değerlendirmesinde bulundu.
AA