Cuma, haftalık gündemi belirleme fırsatıdır
Cuma günü, Müslümanların bayram günlerinden biridir. Bu günde Müslümanlar bir araya gelirler, cemaat olarak en önemli ibadetlerden birini yerine getirirler. Cuma vaaz ve hutbesini dinlerler, cemaatle Cuma namazını kılarlar, sonra tekrar işlerine dönerler. Cuma günü, Müslümanlar için bir haftanın muhasebesini yapma, gündemi belirleyip değerlendirme ve önümüzdeki haftaya hazırlanma fırsatıdır. Cuma gününün önemi ve işlevi bir Kur’ân suresinde bizlere anlatılır.
Kur’ân surelerinden birini adıdır Cum’a. Medine döneminde inen bu surede, göklerde ve yerde bulunan her şeyin Allah’a boyun eğip O’nu tesbih ettiği, son peygamberin kendi zamanındaki ve sonraki zamanlardaki tüm herkese gönderilmiş evrensel bir elçi olduğu, Allah’ın kitabı ile amel etmeyen Yahudilerin zalimliği ve onların ölümden nasıl korkup kaçtığı ve ölümün kaçınılmaz bir gerçek olduğu anlatılır. Surenin sonunda Cuma ayetleri yer alır. Bu ayetler, Ey iman edenler diye söze başlar ve müminleri Cuma namazına çağırır.
Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrıldığınız zaman, zikrullaha/Allah'ı anmağa koşun, alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.
Namaz kılındıktan sonra yeryüzüne dağılın ve Allah'ın lutfundan (nasibinizi) arayın. Allah'ı çok anın ki kurtuluşa eresiniz. (62/9-10)
Ayetlerdeki bazı ifadeler üzerinde kısaca duralım:
Ayetler Ey iman edenler ifadesi ile başlamaktadır. Demek ki önce iman etmek gerekir. Çünkü amellere değer kazandıran imandır. Davranışları ibadet yapan da onların inanarak yapılmasıdır. İmansız olarak yapılan iyi amellerin dünyada bir kısım karşılığı olsa bile, ahirette ve Allah katında bir değeri ve karşılığı olmayacaktır. Kur’ân, inanmayanların yaptıklarının dünya ve ahirette boşa gideceğini haber verir.
Cuma günü çağrıyı/ezanı duyduğunuz zaman. Demek ki Cuma için ezan okunmalı, insanlar cumaya davet edilmelidir. İşin ehemmiyetini bilmeyenlere bu anlatılmalı, hatırlatılmalı ve davet yapılmalıdır.
Koşun: Dünyalıkları, alış veriş ve benzeri işleri bırakıp cumaya koşulmalı. Bu atletik bir koşu değildir. Çünkü peygamberimiz, camiye cemaate ağır başlı bir şekilde gelinmesini emir buyurmuştur. O halde buradaki koşma, her şeyi ile ona yönelmedir. Gönül, zihin ve bedenen hazırlanarak camiye koşmaktır. Gönül hazırlanmalı, Yüce Huzura çıkacağının farkına varmalı, özlemle yönelmelidir. Zihin hazırlanmalı, davetin büyüklüğünü düşünüp başka şeyleri düşünmeyi bırakarak yönelmelidir. Beden hazırlanmalı, maddî ve manevî temizliklerini yerine getirerek çağrıya icabet etmelidir.
Zikrullah’a koşun. Namaz Allah’ı anmaktır, O’nu unutmamacasına hatırlamaktır. O’nu hatırlayarak, O’na layık kul olmaya, O’nun olmaya çaba sarf etmektir.
Alşverişi bırakın… Bütün her şeyi ile Allah’a yönelmek için, dünya işlerine ara vermek gerekir. Bizi O’ndan alıkoyan her şeyi bırakmak gerekir. Dünyalıkları ve dünya işlerini fiilen bıraktığımız gibi, onları zihnimizden de uzak tutmalıyız.
Eğer bilirseniz.. Rabbinizi bilirseniz. Bu emri vereni tanırsanız… Namazı, Rabbinizin niçin emrettiğini bilirseniz.. Cemaat olmanın önemini bilirseniz… Cuma namazındaki güzellikleri bilirseniz.. Namazın sizi kötülüklerden alıkoyan, sizi iyilik ve güzelliklere götüren bir araç olduğunu bilirseniz.. Namazınızı, peygamberinizin namazına benzetirseniz.. İşte o zaman, Cuma ve namazdan hakkıyla istifade edersiniz. İşte o zaman namazdan vazgeçemezsiniz. İşte o zaman namaz sizden razı, siz namazdan razı olarak namaz kılarsınız. İşte o zaman, siz aşk ve şevkle namazı kılarsınız, namaz da sizi aşkla iyilik ve güzellikte tutar, sizi istikamette tutar, kötülüklerden alıkoyarak sizi tutar, Rabbinizin huzuruna yüceltmek ve cennete sizi götürmek için elinizden tutar.
Siz namazı kılarsınız, namaz da sizi kılar. Gerçek anlamda Mümin ve Müslüman kılar… Allah’ın sevgili kulu kılar… Kur’ân’ın istediği Salih kimselerden kılar…
Namazdan sonra dağılın yeryüzüne, rızkınızı arayın, zikrullaha koşun… Hayattan kopmak, dünya işlerini tümüyle terk etmek yok. Bu yüzden namazı kıldıktan sonra, işlerinizin başına dönün, rızkınızı talep edin. Namazla doldunuz, şimdi namazı hayata taşıma vaktidir. Bunun için yeryüzüne dağılın, tüm yeryüzüne namaz ruhunu hâkim kılın. Rızık talep ederken bile namaz ruhunu terk etmeyin. Yine zikrullahın içerisinde kalın. Hem de çokça Allah’ı hatırlayın. Çünkü cami dışındaki işiniz, cami içindekinden daha zor. Bu yüzden daha fazla zikrullah ile birlikte olun.
Ta ki kurtuluşa eresiniz. Birey olarak toplum olarak kurtuluşa ermenin yolu budur. Rabbin ölçülerine uymak ve o ölçüler içerisinde kalmaktır.
Evet, Cuma günü, müslümanın yenilendiği, imanının tazelediği, iman, ilim ve fikir bakımından şarz olduğu bir gündür. Cuma fırsatını bu şekilde değerlendirenlere ne mutlu!