SİVAS (AA) - MERVE TOPUZ - Cumhuriyet Üniversitesi Nanofotonik Uygulama ve Araştırma Merkezi (CÜNAM), atmosferik gazların gözlenmesinden küresel iklim değişimlerinin izlenmesine kadar birçok alanda kullanılan lazer teknolojisini ASELSAN iş birliğinde geliştirerek "Darbeli Kuantum Çağlayan Lazer" tasarlamayı hedefliyor.
CÜNAM Müdürü Prof. Dr. Sezai Elagöz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kızılötesi Uzun Dalgaboylu Kuantum Çağlayan Lazerler" adlı projelerinin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Sanayi Tezleri Programı kapsamında kabul edildiğini söyledi.
Projenin onaylanmasının ardından çalışmalara başladıklarını belirten Elagöz, Kuantum Çağlayan Lazerlerin (QCL) gaz algılama ve ölçme ile birçok alanda kullanıldığını ifade etti.
Elagöz, trilyonda bir oranında hassasiyetle gaz yoğunluğunu ölçebilen cihazların bu teknik kullanılarak yapıldığını belirterek, "Bu teknikle, bir tek dedektör ve lazer kaynağı kullanılarak, çoklu yansıtmayla bir fabrikanın üzerini kaplayacak ışın demetlerinin algılanması, o tesisin çevreyi kirletip kirletmediği veya herhangi bir bölgede tehlikeli bir gaz çıkışı olup olmadığını online ve gerçek zamanlı olarak gözetlemek mümkün. Endüstride sürekli egzoz ölçümü ve petrol çıkarım platformlarında çıkan gazların ölçülmesi bu uygulamalar arasındadır" diye konuştu.
QCL dedektörler kullanılarak üretilen taşınabilir sistemlerle hastanın nefesinden "şeker, astım, diğer solunum rahatsızlıkları, böbrek ve akciğer yetmezliği" gibi hastalıkların tanısının da yapılabildiğini aktaran Elagöz, şunları söyledi:
"Yüksek güçlü 4µm dalga boylu QCL'ler askeri amaçla ısı takipçisi roketlerde, terahertz (elektromanyetik dalga frekansı) bölgesinde çalışan QCL dedektörler, topluluklar ve hareketli konvoylarda sürekli tarama yaparak olası patlayıcıların tespit edilmesinde kullanılıyor. Çok hızlı çalışan bu dedektörlerin uçaklar üzerine yerleştirilmesiyle atmosferik gazların gözlenmesi ve küresel iklim değişimlerinin izlenmesine kadar birçok alanda kullanılabilmektedir."
Prof. Dr. Elagöz, Bilkent Üniversitesinden Prof. Dr. Atilla Aydınlı yürütücülüğünde, Eskişehir Anadolu Üniversitesinden Yüksel Ergün, ODTÜ'den Raşit Turan ve kendisinin de araştırmacı olarak yer aldığı "Kızılötesi Uzun Dalgaboylu Kuantum Çağlayan Lazerler" isimli projeyle araştırmaların sanayiye uygulanması yönünde bir adım attıklarını belirtti.
Projenin ASELSAN tarafından desteklendiğini ifade eden Elagöz, "Üniversitemizde araştırma görevlisi İlkay Demir, proje ve doktora teziyle ilgili çalışmalar yapmak için Northwestern Üniversitesi Kuantum Aygıtları Merkezi Başkanı Prof. Dr. Manijeh Razeghi danışmanlığında bir yıl sürecek çalışmalara başladı. Projeyle 8-12 μm dalgaboyu aralığında ışıma yapan Darbeli Kuantum Çağlayan Lazerler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Proje sonunda, çalışmanın ASELSAN tarafından üretime dönüştürülmesi hedeflenmektedir. Projeyi 2016 yılı sonunda bitirmeyi hedefliyoruz" şeklinde konuştu.