ANKARA (AA) - TANJU ÖZKAYA / CEMİL MURAT BUDAK - Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Sahil Güvenlik Komutanlığı'ndaki eylemlere ilişkin 28 sanıktan 25'nin cezalandırılmasına ilişkin gerekçeli karar açıklandı.
Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesince 27 Ekim'de verilen kararın gerekçesinde, sanıklar eski binbaşı Abdülkadir Akcan ve eski Sahil Güvenlik Harekat Başkanı albay Süleyman Yarayan, "Anayasayı ihlal" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Sanıklar, eski Sahil Güvenlik Komutanı tümamiral Hakan Üstem, albay Sezgin Şakrucu, yarbay Mustafa Şaban Gümüşiğne, İsa Aydın, binbaşılar Burhan Gülnar, Mehmet Yılmaz, Güray Demir, Muammer Köse, Erkan Şirin, Ferhat Erel, Emir Nazlı, Mehmet Gümüşay, Fatih Şahin, yüzbaşılar Temur Yılmaz, Abdullah Karaca, Hakan Dişli, Ahmet Küçüktamer, astsubaylar Hakan Mercan, Mustafa Özek, Şahin Zengin, Mustafa Özdemir, Samet Sorkulu ve Fehmi Tırpancı'ya ise aynı suçtan önce ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası veren mahkeme, TCK'nın 62/1 maddesince takdir indirimine giderek sanıkların cezasını "müebbet hapse" çevirdi.
Olay tarihinde vatani görevini yapan er Anıl Ceylan, Zafer Önder Yufkacı ve Alper Hepçaldıranlı'nın darbe girişiminde yer almadıklarını tespit eden mahkeme, sanıkların hem bu suçtan hem de terör örgütü üyeliğinden ayrı ayrı beraatine karar verdi.
Örgütün yapısı, işleyişi, mali kaynakları, kamu kurumlarına sızma stratejisi, kendisinden olmayanlar üzerinde oluşturduğu baskı ile 15 Temmuz darbe girişiminin nasıl yapıldığı anlatılan kararda, FETÖ'nün öncelikli amacının kamu kurumlarına sızarak ülke yönetimini ele geçirmek olduğu anlatıldı.
Gerekçeli kararda, 15 Temmuz 2016'daki kanlı darbe girişiminin FETÖ mensubu askerler tarafından yapıldığı, bu kapsamda Türkiye'nin birçok yerinde darbe girişiminde suçüstü yakalanan sanıklar hakkındaki davaların devam ettiği hatırlatıldı.
Kararda, "15 Temmuz darbe teşebbüsü, uluslararası güç odaklarının desteği ile Türk Silahlı Kuvvetlerine sızan FETÖ/PDY mensuplarınca gerçekleştirildi." tespitine yer verildi.
- Sanıkların eylemi
Gerekçeli karara göre, darbe girişiminin yaşandığı 15 Temmuz'un öğle saatlerinde Üstem'in emir subayı Burhan Gülnar, Marmaris Bot Komutanlığını arayarak, Üstem'in askeri hattan görüşmek istediğini bildirdi.
Üstem, "Okluk Koyundaki gelişmeleri, alınan önlemleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın orada olup olmadığını, köşke gelip gelmeyeceğini, köşkte değilse nerede, hangi otelde kaldığını" sordu.
Sanık Süleyman Yarayan da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kaldığı yeri önceden öğrenebilmek için Marmaris Bot komutanını arayarak Erdoğan'ın hangi otelde kaldığını araştırdı.
Aynı gün saat 05.32'de komutanlıktan birimlere çekilen "atama" konulu mesajda, "SAGUVAK Komutanı Sahil Güvenlik Kıdemli Albay Fatih Erhan, SAGUVKOM emrine alınmış olup, SAGUVAK'a ait tüm komuta yetkileri Kurmay Yarbay Erdinç Balkan tarafından kullanılacaktır." denildi. Sözde atama mesajında sanıklar binbaşı Güray Demir ile Küçüktamer ve Üstem'in imzaları yer aldı.
Sanık binbaşı Gülnar, Üstem'in talimatıyla karargah dışındaki subay ve astsubayları birliğe çağırdı. Sanıklar Fatih Şahin ve Abdülkadir Akcan, yıllık izinde olmalarına rağmen birliğe geldi. Emir Nazlı ve Erkan Şirin de yurt dışına tayinlerinin çıkmasına rağmen birliğe gelerek darbe teşebbüsüne katıldı.
Sanıklar Mehmet Yılmaz, Güray Demir, Muammer Köse, Ferhat Erel, Abdullah Karaca, Hakan Dişli, Sezgin Şakrucu, Mehmet Gümüşay, Hakan Mercan ve Şahin Zengin de nöbetçi olmamalarına rağmen birliğe gelerek cuntaya destek verdi.
Sözde karargah komutanı olarak atanan Mustafa Şaban Gümüşiğne, birliğe gelerek nizamiyelere güvendiği askerleri yerleştirdi.
Genelkurmay tarafından silah seslerinin geldiği sırada Gümüşiğne telsizden, "Genelkurmay emriyle görevlendirildiğini, giriş çıkışın yalnızca kendi emriyle olacağını, karargahın tüm sorumluluğunun kendisinde olduğuna" dair anons geçti.
Protokol kapısına mevzi olarak araçların dizilmesi emrini veren Gümüşiğne, lumbarağzındaki (gemilerin güverte kısmı) görevlilere "Lumbarağzı sizin namusunuz. Bu kapıdan ben izin vermeden kimse girip çıkmayacak" dedi.
Olay tarihinde Sahil Güvenlik Komutanlığı Genel Sekreteri olan sanık İsa Aydın da sözde atama listesinde İstihbarat Başkanı olarak yer aldı. Üstem'in onu arayarak "TSK yönetime el koydu. Derhal karargaha gel" demesi üzerine Aydın, şehir dışında olmasına rağmen Ankara'ya geldi.
Üstem, nöbetçi amirine ve nöbetçi subaya "Bu gecikmiş bir ameliyattı. Bunu yapmak zorundaydık." ifadesini kullanarak darbe girişiminin başladığını söyledi.
Hakan Üstem'in emriyle Süleyman Yarayan, Mustafa Özek, Zafer Önder Yufkacı, Emir Nazlı, Sezgin Şakrucu, Fatih Şahin, Ahmet Küçüktamer, Güray Demir, Abdülkadir Akcan, Türkiye'deki Bot Komutanlıklarını arayarak "Gemide/botta bulunan toplar, silahlar ile yüzde 10 cephaneyi havaya/emniyetli sahaya ateşle." emrini verdi.
Sanıklar Yarayan ve Üstem ile Gülnar, Gümüşiğne, Erkan Şirin, Sezgin Şakrucu, Muammer Köse, Fatih Şahin, Güray Demir, Mehmet Yılmaz, Ferhat Erel, Abdullah Akcan, Mehmet Gümüşay, Hakan Mercan, Mustafa Özdemir, Şahin Zengin ve Temur Yılmaz'ın birlik içerisinde ellerinde silahlı olarak bulundukları güvenlik kameralarına yansıdı.
Bu kişilere silah verirken yapılan zimmet senetleri sanık Akcan, Erel ve Köse tarafından yırtılırken, sanık Gülnar ve Gümüşay da karargahtaki bazı güvenlik kameralarını kırdı.
- Hüküm
Kararda soruşturma savcısının, "Anayasal düzene karşı işlenen suçlara" ilişkin düzenlenen Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 309, 311 ve 312. maddeleri gereğince sanıkların üçer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve aynı kanunun 314. maddesi gereğince terör örgütü üyeliğinden 7,5 yıldan 15 yıla kadar cezalandırılmalarını talep ettiği hatırlatıldı.
Sanıkların "Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme" düzenlemesini içeren 309. maddedeki bütün unsurları gerçekleştirdikleri vurgulandı. Kararda, sanıkların ayrıca söz konusu kanunun 311. ve 312. maddelerince cezalandırılmalarına imkan bulunulmadığı ifade edildi.
Bu kapsamda sanıklar eski binbaşı Akcan ve eski Sahil Güvenlik Harekat Başkanı albay Yarayan, "Anayasayı ihlal" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Bu sanıklar için takdir indirimine gitmeyen mahkeme, Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) ilgili maddesi gereğince ceza oranını yarı oranda artırdı.
Sanıklar, eski Sahil Güvenlik Komutanı tümamiral Hakan Üstem, albay Sezgin Şakrucu, yarbay Mustafa Şaban Gümüşiğne, İsa Aydın, binbaşılar Burhan Gülnar, Mehmet Yılmaz, Güray Demir, Muammer Köse, Erkan Şirin, Ferhat Erel, Emir Nazlı, Mehmet Gümüşay, Fatih Şahin, yüzbaşılar Temur Yılmaz, Abdullah Karaca, Hakan Dişli, Ahmet Küçüktamer, astsubaylar Hakan Mercan, Mustafa Özek, Şahin Zengin, Mustafa Özdemir, Samet Sorkulu ve Fehmi Tırpancı'ya ise aynı suçtan önce ağılaştırılmış müebbet hapis cezası veren mahkeme, TCK'nın 62/1 maddesince takdir indirimine giderek sanıkların cezasını "müebbet hapse" çevirdi.
Olay tarihinde vatani görevini yapan er Anıl Ceylan, Zafer Önder Yufkacı ve Alper Hepçaldıranlı'nın darbe girişiminde yer almadıklarını tespit eden mahkeme, sanıkların hem bu suçtan hem de terör örgütü üyeliğinden ayrı ayrı berat ettirdi.
Bununla birlikte "ağırlaştırılmış müebbet" ve "müebbet hapis" cezası alan sanıklar hakkında, ayrıca "silahlı terör örgütü üyeliğinden" işlem yapılmadı.
Ayrıca davaya katılanlar adına avukatlık ücretinin, hüküm giyen sanıklardan tahsil edilmesine karar verildi.
AA