Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi Başkanı Dr. Aziz Hakan Altun, kömürlü sobaların kullanılmaya başlamasının ardından meydana gelen karbonmonoksit zehirlenmelerine dikkat çekerek, soba kullanıcılarına önerilerde bulundu.
Makina Mühendisleri Odası Konya Şubesi Başkanı Dr. Aziz Hakan Altun, “Ülkemiz genelinde olduğu gibi, Konya’mızda da konutların ısıtılmasında kömürlü sobaların yeri oldukça fazladır. Kış aylarının başlaması ve havaların soğuması ile beraber vatandaşlarımız ısınma ihtiyaçlarını karşılamak için soba ve kömür alımına başlarlar. Soba ve kömür alımı vatandaşlarımızın hem can güvenlikleri açısından hem de enerji tasarrufu açısından oldukça önemlidir” dedi.
Soba kullanımı ile ilgili ölümcül kazaların bilgi ve eğitim eksikliklerinden kaynaklandığına işaret eden Altun şunları söyledi:
Isınma ihtiyacının ucuza karşılanabilmesi sebebiyle genellikle kömür sobası tercih edilmektedir. Havaların soğuması ile birlikte ısınma ihtiyacı karşılanırken ortaya çıkan ve yaşamlara mal olan soba, kömür ve bacalardan kaynaklanan zehirlenme kazaları geçmiş yıllarda da görülmüş ve hala da görülmeye devam etmektedir. Sobaların ve kömürün kullanımı ile yetersiz bacalardan oluşan kazaların bilgi ve eğitim eksikliğinden kaynaklandığı çok açıktır. Bu mevsimlerde kömürlü sobaların neden olabileceği ölümcül kaza riski arttığından, sobaların bilinçli olarak nasıl kullanılması gerektiği vatandaşlarımıza hatırlatılmalı ve konu ile ilgili geniş bir çalışma yapılmalıdır.
Bu nedenle sobanın tutuşturulması ve yakılması ile ilgili olarak bazı temel noktaların vurgulanması vatandaşlarımız açısından faydalı olacaktır:
a) Soba, üretici firmanın vermesi gereken ‘Kullanma Talimatı’na göre yakılmalıdır,
b) Yeni alınan bir sobada bir – iki saat süre ile odun yakılmalıdır. Böylece soba ve boru içindeki nem alınmış olur,
c) Her tutuşturma işlemi öncesi, sobanın külü mutlaka temizlenmelidir,
d) Sobayı tutuşturmak için öncelikle benzin, gaz yağı, ve ispirto gibi yakıtların kullanılmasından emniyet nedeniyle kaçınılmalıdır,
e) Tutuşturma esnasında tüm klapeler açık tutulmalıdır,
f) Alttan yanmalı sobalarda;
· Izgara kapısından veya üst tarafındaki kömür doldurma kapağından sobaya bir miktar kağıt ve odun parçası konularak tutuşturma işlemi gerçekleştirilir,
· Tahta parçaları tamamen tutuştuktan sonra sobaya 2-3 kg tozsuz kömür atılır,
· Atılan bu kömür yaklaşık yarım saat sonra kor haline gelince sobaya tekrar kömür atılır,
· Daha sonra ayar klapeleri yardımı ile soba yanma şiddeti istenildiği şekilde ayarlanır,
· Kömür azaldıkça (soba içerisinde belirli bir yere düştükçe) sobaya istenilen şekilde kömür konulur.
g) Üstten yanmalı (kovalı) sobalarda;
· Soba taze kömürle doldurulur ve üstüne az miktarda odun konulur,
· Odun tutuşturulduktan sonra kömür en üst tabakadan yanmaya başlar,
· Daha sonra ayar klapeleri ile sobanın istenildiği şiddette yanması sağlanır,
· Sobadaki kömür tamamen yandıktan sonra külü boşaltılır,
BASINA VE KAMUOYUNA;
· Soba yeniden doldurularak tekrar yakılır,
· Kömür veya odun çok fazla (tıka-basa) konulmamalı, üzerinde boş yer bırakılmalıdır,
· Yanma süresince sobanın, ayar klapeleri dışında, tüm kapakları kapalı tutulmalıdır,
· Yanış sırasında arada sırada ızgara üzerindeki küller silkelenmelidir,
· Soba üzerinde bulunan ateş tuğlalarına zarar vermemek için büyük odun ve kömürler sobaya konurken dikkatli olunmalıdır,
· Kömürde verimli ve iyi yanma için kömürün tane iriliğini 18-50 mm olaması önerilir.
Bu konu ile ilgili vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesine yönelik olarak broşürler ve el kitapları hazırlanmalı ve Konya ’mızda dağıtımı yapılmalıdır. Belediyelerimiz ve valilik bu konu üzerinde durmalı ve gerekli hazırlıkları yapmalıdır. Yapılacak çalışma ve bilinçlendirme sayesinde bir vatandaşımızın dahi hayatı kurtarılsa veya ona faydalı olunsa, yapılan çalışma başarıya ulaşmış sayılır. Bu konu ile ilgili çalışma yapacak bütün kuruluşlara yapacakları çalışmada odamız destek olacak, bilgi birikimini ve tecrübesini aktaracaktır.
Odamız çeşitli zamanlarda, sağlıklı bir çevre, yakıt tasarrufu ve yangın güvenliğinin sağlanması amacıyla, soba alımından kullanımına kadar uzanan süreçte kullanıcının dikkat etmesi gereken hususları içeren broşür ve kitapçıklar hazırlamıştır. Konunun öneminden dolayı yine çeşitli zamanlarda, vatandaşlarımıza ve yetkililere uyarılarda bulunmuş ve onları bilgilendirmiştir. Odamız bu çalışmaları bundan önceki dönemlerde yapmış ve bundan sonrada yapmaya da devam edecektir.
Hatalı soba kullanımından oluşan üzücü ve ölümlere varan kazaların olmamasını diliyor, tüm ilgilileri ve halkımızı konuya duyarlı olmaya çağırıyoruz. Saygılarımla...