Pek çok insanın az sıvı alımı, yetersiz beslenme ya da çeşitli hastalıklar nedeniyle dudak çatlaması sorunu yaşadığını belirten Uz. Dr. Ali Rıza Başaran, "Ruj, nemlendirici krem ve hatta diş macunu gibi ürünler de çatlamış dudaklara sebebiyet veriyor" diyerek, alınması gereken 7 önlemi açıkladı.
Pek çok insan az sıvı alımı, yetersiz beslenme ya da çeşitli hastalıklar nedeniyle dudak çatlaması sorununu sık sık yaşıyor. Tıbbi olarak keilitis adıyla bilinen çatlamış dudaklar; dudaklarda çatlaklar, yarıklar ve kuruluk ile kendini gösteriyor. Rüzgar, soğuk havalar ve güneş gibi çevresel stres faktörleri de dudak çatlamasına neden olabiliyor. Ruj, nemlendirici krem ve hatta diş macunu gibi ürünler de çatlamış dudaklara sebebiyet veriyor. Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümünden Uz. Dr. Ali Rıza Başaran, dudak çatlaması ve alınması gereken önlemler ile ilgili bilgi verdi.
"Vitamin eksikliğinin belirtisi olabilir"
Dudakların, vücudun geri kalanından daha fazla dış etkenlere maruz kaldığını belirten Uz. Dr. Ali Rıza Başaran, "Soğuk veya kuru hava, güneşe maruz kalma, dudakları sık sık yalama veya dehidrasyon (sıvı kaybı) nedeniyle dudaklar kuruyarak çatlar. Bazı durumlarda, soğuk algınlığı, dehidrasyon ve beslenme eksiklikleri gibi hafif durumlar da dudak çatlaması gelişebilir. Çatlamış dudaklar, özellikle folat (B9 vitamini), riboflavin (B2 vitamini), piridoksin (B6) ve kobalamin (B12) vitaminlerinin eksikliklerinin yaygın bir belirtisidir. Bazı durumlarda şeker hastalarında da dudak çatlaması görülebilmektedir" dedi.
"Tedavi ihmal edilmemeli"
Hafif dudak çatlaması durumlarında tedavi ihmal edilirse, ilerleyen süreçlerde çatlama derinleşip dudakta kanamalara yol açabileceği uyarısında bulunan Uz. Dr. Ali Rıza Başaran, "Dudak çatlamasında genellikle evde yapılan uygulamalar fayda gösterebilmektedir. Dudak çatlaması geçmiyorsa veya dudaklar ciddi şekilde çatlamış veya şişmişse mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Bunlar, altta yatan bir tıbbi sorunun belirtileri olabilir" sözlerine yer verdi.
Dudak çatlamasına bu etkenler neden olabilir
Uz. Dr. Başaran, dudak çatlamasına neden olabilecek etkenleri ise şöyle açıkladı:
"Çok az su içmek dehidrasyon yani sıvı kaybına sebep olabilir ve bu da ciltteki ve dudaklardaki nemi emebilir. Az su tüketildiğinde, genellikle çatlamış dudaklarla birlikte kırışmış ve donuk bir cilt görünümü de meydana gelir. Bu nedenle her gün en az 2 litre su içilmesi gereklidir. Yetersiz beslenme; vitaminler, mineraller ve antioksidanlar cilt sağlığının korunmasında büyük rol oynar. Dudaklar söz konusu olduğunda hiçbir şey B vitaminleri, çinko ve demirden daha önemli değildir. Stres; stresli veya endişeli insanlar ciltleriyle sürekli oynayabilir, dudaklarını kanayana kadar yalayabilir veya ısırabilir. Bunlar sadece dudakları susuz bırakmakla kalmaz, aynı zamanda onları yaralayabilir, bu da asla kaybolmayan çatlamış dudaklara yol açar. Tiroid hastalıkları; tüm tedavilere rağmen kaybolmayan çatlamış dudaklar, düşük tiroid fonksiyonunun bir işareti olabilir. Dudakların hipotiroidizm nedeniyle çatlayıp çatlamadığını görmek için bir doktora danışmak ve tiroid seviyesini kontrol ettirmek önemlidir."
"Sistemde bir sorun varsa dudaklarınızda da görünebilir"
Uz. Dr. Başaran, etkenleri şu şekilde tamamladı:
"Gastrointestinal hastalıklar; inflamatuar bağırsak hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı veya crohn hastalığı gibi gastrointestinal sorunlar dudaklarda çatlamaya neden olabilir. Gastrointestinal sistemin dudaklarla kaplı ağızla başlar. Bu nedenle doğal olarak sistemde bir sorun varsa dudaklarınızda da görünebilir. Baharatlı yiyecekler; düzenli olarak çok fazla baharatlı yiyecek tüketmek dehidrasyona, hazımsızlık gibi gastrointestinal sorunlara ve hatta dudakların iltihaplanmasına ve çatlamasına neden olabilir. Dudaklara iyileşme şansı vermek için baharatlı yiyeceklere ara verilebilir. Keilitis diye adlandırılan hastalık dudaklarda iltihaplanmaya neden olur ve doğası gereği akut veya kronik olabilir. Güneş hasarı ve enfeksiyonlardan diş travmasına veya aşırı tükürük üretimine kadar her şey keilitise neden olabilir. Dudaklarda şiddetli kuruluğa yol açar, bu da ağız köşelerinde ve dudaklarda çatlakların oluşmasına neden olur."
Dudak çatlamasına karşı almanız gereken önlemler
Dr. Başaran, dudak çatlamasının belirtilerini ise, "Kuru dudaklar, çatlamış deri görüntüsü, soyulan cilt, dudak derisinde kaşıntı, hafif ağrı, bazı durumlarda dudak ve ağızda yara" şeklinde açıkladı. Dr. Başaran, dudak çatlamasına karşı almanız gereken önlemler konusunda ise şu tavsiyelerde bulundu:
"Dudaklarınızı nemli tutmaya özen gösterin, gün boyunca gerektiği gibi dudak balsamı veya merhem kullanın, dışarıdayken güneş koruyucu ile dudak balsamı uygulayın, dudaklarınızı yalamaktan veya ısırmaktan kaçının, yabancı cisimleri ağzınızdan uzak tutun (kalem, mücevher, metal cisimler), nemlendirici kullanın, dudak çatlaması uzun sürüyorsa mutlaka uzman yardımı alın."