ANKARA (AA) - Kolombiya'da 52 yıllık savaşın sona ermesi ve Myanmar ordusunun sınır karakollarına düzenlenen saldırıları gerekçe göstererek Arakan'da Müslümanları hedef alan operasyonları, 2017'nin yaz aylarında dünya gündemini meşgul eden konular arasında yer aldı.
Yılın yedinci ve sekizinci aylarına Kuzey Kore'nin füze denemeleri damgasını vurdu. 4 Temmuz'da, ilk kıtalar arası balistik füze denemesini başarıyla gerçekleştirdiğini açıklayan Kuzey Kore, 28 Temmuz’da da yeni bir kıtalar arası balistik füze denemesi yaptı. Pyongyang yönetiminin, 26 Ağustos’ta fırlattığı, kısa menzilli üç balistik füzeden ikisi havada, biri fırlatıldıktan hemen sonra infilak etti.
Irak'ın ikinci büyük kenti Musul, 9 Temmuz’da, Haziran 2014’ten beri işgali altında olduğu terör örgütü DEAŞ'tan kurtarıldı.
Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, 11 Temmuz'da Kolombiya Devrimci Silahlı Güçlerinin (FARC) haklarında siyasi suçlama bulunan 3 bin 252 mensubuna af getiren kararı imzaladı. BM gözetiminde 16 Ağustos'ta, FARC'ın, 8 binden fazla silahını yüklediği son kamyonun da yola çıkmasıyla Kolombiya’da 52 yıllık savaş sona erdi.
Myanmar'da silahlı grubun sınır karakollarına saldırıda bulunmasını gerekçe gösteren ordunun, Arakan'da sivilleri hedef alan operasyonlarında binlerce Müslüman hayatını kaybetti. Arakan'da 150’den fazla köy, ordu ve fanatik Budistler tarafından yakıldı.
Amerikalı bilim adamları, ortamdaki radyo sinyallerinden veya ışıktan elde ettiği birkaç mikrovatlık enerjiyi kullanan bataryasız cep telefonu icat etti.
Temmuz ve ağustos aylarında yaşanan başlıca gelişmeler şunlar:
1 Temmuz
- Hong Kong'un yeni lideri Carrie Lam, Çin merkezi yönetimine bağlılık yemini ederek görevine başladı.
- Estonya, Avrupa Birliği (AB) Konseyi dönem başkanlığı Malta'dan devraldı.
2 Temmuz
- Myanmar'ın Arakan eyaletinde bulunan ve ülke içinde yerinden edilenlerin kaldığı 3 mülteci kampı, Birleşmiş Milletlerin (BM) eski Genel Sekreteri Kofi Annan önderliğindeki Arakan Danışma Komisyonunun tavsiyeleri çerçevesinde kapatıldı.
4 Temmuz
- Kuzey Kore, ilk kez kıtalar arası balistik füze denemesi yaptığını ve denemenin başarılı olduğunu duyurdu. Yaklaşık 40 dakikada 930 kilometre mesafe kat eden ve 2 bin 802 kilometre irtifaya ulaşan Hwasong-14 füzesi Japon Denizi'ne düştü.
5 Temmuz
- Nijerya'nın güneydoğusundaki Cross River eyaletinde iki kabile arasında çıkan çatışmalarda 150 kişi öldü.
6 Temmuz
- Avrupa Parlamentosu, Türkiye’nin AB’ye üyelik müzakerelerinin askıya alınmasını talep eden tasarıyı kabul etti.
- Amerikalı bilim adamları, ortamdaki radyo sinyallerinden veya ışıktan elde ettiği birkaç mikrovatlık enerjiyi kullanan bataryasız cep telefonu icat etti.
7 Temmuz
- Suriye'nin güneybatısında ateşkes sağlanması için ABD, Rusya ve Ürdün arasında anlaşmaya varıldı.
- Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması, BM'de nükleer silah sahibi ülkelerin boykotuna rağmen, 122 ülkenin desteğiyle kabul edildi.
- G20 Zirvesi, Almanya’nın Hamburg kentinde düzenlendi. Protesto ve şiddet olaylarının damga vurduğu zirve sırasındaki gösterilerde 476 polis yaralandı, 411 kişi gözaltına alındı. Alman polisi, kaç protestocunun yaralandığını açıklamadı.
- Moğolistan'da cumhurbaşkanlığı seçiminin 2’nci turu düzenlendi. Seçimi, muhalefetteki Demokratik Partinin (DP) adayı iş adamı Khaltmaa Battulga kazandı.
9 Temmuz
- Irak'ın ikinci büyük kenti Musul, Haziran 2014’ten beri işgali altında olduğu terör örgütü DEAŞ'tan kurtarıldı.
10 Temmuz
- Hindistan'ın doğu eyaleti Bihar'da yıldırım düşmesi sonucu 31 kişi hayatını kaybetti.
11 Temmuz
- Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, Kolombiya Devrimci Silahlı Güçlerinin (FARC) haklarında siyasi suçlama olan 3 bin 252 mensubuna af getiren kararı imzaladı.
- Srebrenitsa soykırımında katledilenlerden 71 kurbanın cenazesi, kılınan namazın ardından Potoçari Anıt Mezarlığı'nda toprağa verildi.
12 Temmuz
- Antarktika'daki Larsen C buz sahanlığından 5 bin 800 kilometrekarelik büyüklüğünde buz dağı koptu. Böylece Larcen C, hacminin yüzde 12’sini kaybetti.
- Gök bilimciler, Güneş Sistemi dışında şu ana kadarki en küçük yıldızı keşfetti.
- BM raporu, dünya genelinde 2,1 milyar kişinin evinde temiz suya, 4,5 milyar kişinin ise sıhhi temizlik hizmetlerine erişim imkanı olmadığını açıkladı.
- Brezilya'da mahkeme, eski Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva'yı yolsuzluk ve kara para aklama suçlamasıyla 9 yıl 6 ay hapse mahkum etti.
13 Temmuz
- Kuzey Kore'nin Chongjin kentinin 192 kilometre açığında denizin 500 kilometre derinliğinde 6,3 büyüklüğünde deprem kaydedildi. Deprem, 20 yıldan uzun süredir Kuzey Kore açıklarında Japon Denizi'nde meydana gelen en şiddetli sarsıntı oldu.
14 Temmuz
- Mescid-i Aksa’da 1969’dan bu yana ilk kez cuma namazı kılınmadı.
- Kanada’nın yeni Genel Valisi, ülkenin eski astronotlarından Julie Payette oldu.
15 Temmuz
- 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü dolayısıyla, tüm dünyada anma törenleri yapıldı. Şehitler, okunan mevlitler ve hatimlerle anıldı.
16 Temmuz
- İsrail polisi üç gündür ibadete kapalı tuttuğu Mescid-i Aksa'nın kapılarına metal dedektörler kurdu, Mescid-i Aksa'nın kapılarını kademeli olarak açmaya başladı.
17 Temmuz
- Hindistan'da yerel ve ulusal milletvekilleri, cumhurbaşkanını seçmek için oy kullandı. Seçimin galibi, iktidardaki Hindistan Halk Partisinin (BJP) aday gösterdiği Ram Nath Kovind oldu.
18 Temmuz
- Almanya'da Katolik Kilisesi'nin tanınmış tarihi korolarından "Regensburger Domspatzen"da papaz ve öğretmenlerin, en az 547 çocuğa yıllarca cinsel tacizde bulunduğu ve şiddet uyguladığı ortaya çıktı.
21 Temmuz
- Suriye'de çatışan Esed rejimi karşıtı gruplar Ahraru'ş Şam ve Heyet Tahrir Şam arasında anlaşma sağlandı. Suriye-Türkiye sınırındaki Babül Hava Kapısı'nın yerel sivil idarenin kontrolüne bırakılması kararı alındı.
22 Temmuz
- ABD Özel Kuvvetler Komutanı Orgeneral Raymond Thomas, Türkiye'nin, terör örgütü PKK ile ilişkili görmesi sebebiyle YPG'ye "isim değiştirme" tavsiyesinde bulunduklarını, bunun üzerine örgütün, adını "Suriye Demokratik Güçleri (SDG)" olarak değiştirdiği açıklamasını yaptı.
24 Temmuz
- Pakistan'ın Pencap eyaletinin başkenti Lahor'un en işlek noktalarından Feruzepur Caddesi’nde düzenlenen intihar saldırısında 26 kişi öldü, 57 kişi yaralandı. Saldırıyı Pakistan Talibanı üstlendi.
25 Temmuz
- İsrail polisi, Mescid-i Aksa'nın kapılarına kurduğu elektronik arama dedektörlerini ve kameraları kaldırdı.
26 Temmuz
- Türkiye'nin, Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Ekonomik Komisyonuna (ECLAC) üyeliği onaylanarak resmileşti.
27 Temmuz
- Astronomlar, Büyük Patlama'dan sonra 800 milyon yaşında 23 genç galaksiyi görüntüledi.
- ABD'de bilim adamları, ilk defa insan embriyolarının DNA'sını "etkin" şekilde değiştirdi.
28 Temmuz
- Yemen topraklarından Suudi Arabistan'ın Mekke bölgesine atılan balistik füze, hava savunma sistemleri tarafından imha edildi.
- Pakistan'da Başbakan Navaz Şerif, aile üyelerinden bazılarının Panama belgeleriyle ortaya çıkan yolsuzluk iddialarına karıştığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi tarafından görevden uzaklaştırıldı ve siyasetten ömür boyu men edildi.
- Kuzey Kore, uluslararası balistik füze denemesi yaptı. Mupyong-ni’den fırlatılan füze, Japon Denizi’ne düşmeden önce bin kilometre uçtu.
29 Temmuz
- ABD Başkanı Donald Trump, Özel Kalem Müdürü Reince Priebus'u görevden alarak yerine İç Güvenlik Bakanı John Kelly'i atadı.
30 Temmuz
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD'nin Rusya’daki diplomat sayısını 755 kişi azaltacağını açıkladı.
1 Ağustos
- Hindistan'ın batısında hazirandan itibaren etkili olan muson yağmurlarının yol açtığı sellerde 250 kişi hayatını kaybetti.
- İstanbul'da toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dışişleri Bakanları Olağanüstü İcra Komitesi, İsrail'in son zamanlardaki provokatif eylemlerini güçlü şekilde kınadı.
2 Ağustos
- Papua Yeni Gine'de Peter O'Neill ikinci kez başbakanlık görevine seçildi.
3 Ağustos
- İran’da mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, düzenlenen törenle resmen göreve başladı.
- Avrupa'nın en büyük yumurta tedarikçisi Hollanda'da, bitlere karşı kullanılan fipronil içeren böcek ilaçlarının yasak olmasına rağmen tavuk çiftliklerinde kullanıldığı belirlendi.
4 Ağustos
- Ruanda'da devlet başkanı seçimi düzenlendi. Mevcut Devlet Başkanı Paul Kagame, oyların yüzde 90’ından fazlasını alarak seçimi kazandı.
5 Ağustos
- Orta ve Güney Amerika Ortak Pazarı (MERCOSUR) kurucu üye ülkeleri, demokratik esaslara uymadığı gerekçesiyle Venezuela'nın üyeliğini süresiz olarak askıya aldı.
- Balistik füze denemelerini sürdüren Kuzey Kore'nin ihracat gelirlerini yeni yaptırımlarla üçte bir oranında azaltmayı hedefleyen BMGK'nin karar tasarısı oy birliğiyle kabul edildi.
12 Ağustos
- Kenya'da 8 Ağustos'ta düzenlenen seçimde mevcut Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta, oyların yüzde 54,27'sini alarak ikinci kez bu göreve seçildi. Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından başlayan protesto gösterilerinde 24 kişi hayatını kaybetti.
13 Ağustos
- Nepal'in güneyinde şiddetli yağışların yol açtığı sel ve heyelanlarda 100’den fazla kişi hayatını kaybetti, 35 kişi ise kayboldu.
14 Ağustos
- Burkina Faso'nun başkenti Vagadugu'da bir restorana düzenlenen silahlı saldırıda biri Türk 18 kişi öldü, 22 kişi yaralandı.
- Batı Afrika ülkesi Sierra Leone'nin başkenti Freetown'da aşırı yağışların yol açtığı sel ve toprak kaymalarında binden fazla kişi hayatını kaybetti.
- Antarktika'da buzulların altında 91 yanardağın olduğu ortaya çıktı.
- Çin, BMGK'nin son yaptırım kararına uygun şekilde, Kuzey Kore’den demir, kömür ve kurşun ile deniz ürünleri ithalatını yasakladı.
15 Ağustos
- BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide görevinden istifa etti.
16 Ağustos
- BM gözetiminde, Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'nin (FARC) 8 binden fazla silahını yüklediği son kamyonun da yola çıkmasıyla Kolombiya’da 52 yıllık savaş sona erdi.
17 Ağustos
- Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin kuzeydoğusundaki Ituri eyaletinde sağanağın yol açtığı toprak kaymalarında göçük altında kalan 200’den fazla insan yaşamını yitirdi.
22 Ağustos
- ABD'de 1918'den bu yana gerçekleşen ilk tam güneş tutulması, birçok eyalette milyonlarca kişi tarafından şenlik havasında izlendi.
23 Ağustos
- Çin’in güneyinde etkili olan Hato tayfunu nedeniyle 16 kişi yaşamını yitirdi, 208 kişi yaralandı.
24 Ağustos
- Kongo Cumhuriyeti'nde Başbakan Clement Muamba yönetiminde 35 üyeden oluşan yeni hükümet kuruldu.
25 Ağustos
- Myanmar'da polis ve sınır karakollarına silahlı bir grup saldırı düzenledi. Saldırıyı gerekçe gösteren Myanmar ordusu, Arakan eyaletinde sivilleri hedef almaya başladı. Ordunun saldırılarında binlerce Müslüman hayatını kaybetti, 150’den fazla köy, ordu ve fanatik Budistler tarafından yakıldı. On binlerce Arakanlı Müslüman, can güvenliği nedeniyle bölgeyi terk etmeye başladı. Myanmar'dan kaçan siviller dağlık bölgeler, Naf Nehri ya da deniz yoluyla Bangladeş'e yöneldi.
- Anadolu Ajansı (AA), Beşşar Esed rejiminin Han Şeyhun beldesindeki kimyasal silah katliamına ilişkin tanık ifadeleri ve görsellerin yer aldığı dosyayı, Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ) ve ABD'deki ilgili Birleşmiş Milletler (BM) birimlerinin ardından Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) teslim etti.
26 Ağustos
- Kuzey Kore, kısa menzilli üç balistik füze fırlattı. Balistik füzelerden 2’si hava, biri ise fırlatılmasının hemen ardından infilak etti.
27 Ağustos
- Filipinler'in kuzeyinde etkili olan Pakhar tayfunu nedeniyle 3 bin 500'e yakın kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
29 Ağustos
- ABD'nin New Mexico eyaletindeki halk kütüphanesine düzenlenen silahlı saldırıda 2 kişi öldü ve 4 kişi yaralandı.
31 Ağustos
- Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, Türkmenlerin yaşadığı Telafer ilçesinin terör örgütü DEAŞ'tan tamamen kurtarıldığını duyurdu.
- Hac farizasını yerine getirmek üzere kutsal topraklarda bulunan milyonlarca hacı adayı, Arafat'ta öğle ile ikindi namazlarını öğle vaktinde kılarak cem-i takdim etti.
AA