Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi ile emeklilik şartlarında belirgin farklılıklar ortaya çıkarken, şimdi de emeklilik yaşına yönelik yeni bir düzenleme tartışılıyor. Mevcut sistemin özellikle 1999 sonrası sigortalı olanlar için büyük mağduriyetler yarattığı belirtilirken, kademeli emeklilik talepleri gündemde.
1999 öncesi sigortalılar için yaş şartı aranmazken, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşında emekli olabiliyor. 30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için ise işçi statüsünde 7200 prim günü, esnaf ve memurlar için ise 9000 prim günü şartı bulunuyor.
Bu durum, 1999 sonrası sigortalı olup sadece bir gün farkla emeklilik süresi 20 yıl uzayan kişiler arasında büyük tepkiye neden oldu. EYT düzenlemesi öncesinde sadece 2 yıl olan bekleme süresinin bir anda 18 yıl artması, sigortalılar arasında adalet taleplerini artırdı.
Kademeli Emeklilik İçin Yeni Öneriler
Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşen vatandaşlar, 31 Aralık 2000’e kadar işe girenler için kadınlarda 43, erkeklerde 45 yaş sınırı getirilmesini ve her yıl bir yaş artırılarak 2008’de sigortalı olanlar için kadınlarda 51, erkeklerde 53 yaş sınırının uygulanmasını talep ediyor. Ayrıca, prim gün sayısının 7000 yerine 6400’den başlatılıp her yıl 75 gün artırılması öneriliyor.
2035’e kadar 7200 prim gününü tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilirken, bu tarihten sonra prim gününü dolduranlar için emeklilik yaşının her iki yılda bir artarak yükselmesi planlanıyor. Günümüzde birçok çalışan, aralıksız çalışsa bile 65 yaşından önce emekli olamıyor.
CHP’den Emeklilik İçin Yeni Yasa Teklifi
Meclis’e sunulan yasa teklifleri arasında en dikkat çekeni CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay’ın teklifi oldu. Teklif, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının işçilerde olduğu gibi 7200 prim gününe düşürülmesini içeriyor.
Ayrıca, 8 Eylül 1999 ile 31 Aralık 2000 arasında sigortalı olanlar için kadınlarda 49, erkeklerde 51 yaşında emekliliğin mümkün hale getirilmesi ve her yıl bir yaş artırılarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırına ulaşılması hedefleniyor.
Meclis’e sunulan tekliflerin yasalaşıp yasalaşmayacağı henüz netlik kazanmazken, emeklilik sisteminde adalet talepleri giderek artıyor.