ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı öğretim üyelerinin geliştirdiği ev kazalarının önlenmesinde alınacak tedbirlere ilişkin annelere eğitim verilecek, hazırlanan rehber hasta ve hasta yakınlarına dağıtılacak.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Murat Çakmak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, evin içinde veya bahçe, havuz, garaj gibi eve ait yakın çevrede meydana gelen kazaların "ev kazaları" olarak tanımlandığını söyledi.
Özellikle 0-6 yaş döneminde çeşitli yaralanmalara, sakatlanmalara hatta ölümlere neden olması açısından ev kazalarının önemle üzerinde durulması gerektiğini vurgulayan Çakmak, en sık boğaza yabancı cisim kaçması, suda boğulma, temizlik malzemelerinin içilmesi sonucu oluşabilen yanıklarla karşılaşıldığına dikkati çekti.
Çakmak, alınacak basit tedbirlerle bu kazalardan korunmanın mümkün olduğunu belirterek, "Bu durum sonrasında tedavi zaten bizlerin görevi ama biz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı olarak, kazaların nasıl önlenebileceğine ilişkin 'Çocuklarda en sık görülen ev kazaları ve önlemler' başlıklı bir sosyal sorumluluk projesi geliştirdik." dedi.
Proje kapsamında vaka değerlendirmesi yaptıklarını ve istatistikleri incelediklerini anlatan Çakmak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Değerlendirme sonucunda, ev kazalarına maruz kalan çocukların yüzde 70'inin kaza olduğunda anne, baba ya da bakıcısının yanında olduğu tespit edildi. Biz de bu veriden yola çıkarak kazaların önlenmesinde annelere ulaşmayı amaçladık. Koruyucu hekimlik kapsamında önce eğitim vererek kazanın olmasını engellemek, ardından da kaza anında ne yapmaları gerektiğini içeren bilgilerin yer aldığı kitapçıkla anlatmak istedik."
Kliniklerinde yılda yaklaşık 3 bin ameliyat yapıldığını, 1500 yatan hasta ve 7 bin poliklinik hastasına ulaştıklarını aktaran Çakmak, burada yatan hastaların anneleri için hazırlanan kitapçık ile kısa bir eğitim vermeye başladıklarını kaydetti. Prof. Dr. Çakmak, "Böylesi bir durumda ilk olarak 112'yi aramaları noktasında farkındalık geliştiriyoruz." ifadesini kullandı.
Eğitimlerde, annelerin ev kazalarının önlenebilmesi için bilgilendirildikten sonra taburcu edildiklerini dile getiren Çakmak, yılda 2-3 bin aileye bu şekilde ulaşmayı planladıklarını söyledi.
- "Proje, yaklaşık bir yıl sürecek"
AÜ Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülnur Göllü Bahadır da ocak ayında başlayan projenin bir yıl süreceğini söyledi.
Kliniklerindeki vakaların yaklaşık yüzde 5-10'unun ev kazaları kaynaklı olduğunu aktaran Bahadır, ekibin hazırladığı kitapçıkta kazaların nasıl önlenebileceğine ve kaza olduğunda ilk olarak ne yapılması gerektiğine ilişkin net ve uygulanabilir bilgilerin yer aldığını belirtti. Bahadır, şöyle konuştu:
"Özellikle yabancı cisimlerin soluk borusana kaçması ya da yutulması, tuz ruhu, kireç çözücü gibi maddelerin, lavabo altında saklanan koruyucu kapağı olmayan maddelerin içilmesi, yanıklar, haşlanma, çocuk kilidi olmayan elektrik prizlerine parmak sokulması, ilaç içilmesi halinde nasıl davranılması gerektiği kitapçıkta yer alıyor. Ayrıca, 1 yaşından küçük çocukların yatak ya da kucaktan düşmesi, daha büyük çocukların da pencere ve balkondan düşmesi gibi kazlarda acil müdehale ve korunma yollarını anlattık."
Bahadır, eğitimlerin nasıl verildiğine ilişkin ise şu bilgileri paylaştı:
"Eğitimler hem poliklinik, hem yatan hasta hem de günübirlik hizmet alan hasta yakınlarına yönelik. Kısa ve anlaşılır bir sunum yapılacak, kitapçık kendilerine verilecek ve belirli aralıklarla da telefonla bebek ve çocuk yaş grubundaki ailelere ulaşarak bilgilendirme yapmayı planlıyoruz. Kitapçığın anlatılması, sorumlu hemşire tarafından yapılacak, asistan hekimlerimiz ve bizler de yardımcı olacağız."
- "Ev kazaları, çocuklarda ölüm nedenleri arasında ilk beşte"
AÜ Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ufuk Ateş, ev kazaları görülme sıklığına ilişkin bilgi verdi.
Sağlık Bakanlığı'nın yaptığı bir çalışmaya göre ev kazalarının yüzde 75'inin ev içinde gerçekleştiğini gösterdiğini ifade eden Ateş, "Ev kazaları, çocuklarda ölüm nedenleri arasında ilk beşte yer alıyor. İstanbul'da 11 hastanede yapılan bir çalışmaya göre, acil servise başvuran hastaların yüzde 35'ini ev kazaları oluşturuyor. Bu hastaların da daha çok 4 yaş altında ve olayın ebeveyn yanında olduğu görülüyor." bilgisini verdi.
AÜ Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi Klinik Sorumlu Hemşiresi Gamze Gülez de klinikte yatan bir bebek hastanın annesine en sık karşılaşılan ev kazalarına ilişkin bilgi verdi.
İlaçların ve temizlik malzemelerinin çocukların erişemeyeceği yerlerde olması gerektiğini belirten Gülez, çocukların kuruyemiş yemelerine izin verilmemesi gerektiğini vurguladı. Gülez, aile bireylerinden biri olmadan bebek ve çocukların banyo gibi yerlerde tek başlarına kalmasına izin verilmemesi gerektiğine dikkati çekerek, evin pencere kenarlarına masa, sandalye gibi eşyaların bulundurulmaması gerektiğini de sözlerine ekledi.