Otomotiv işçilerinin ücret artışı isteğiyle yaptığı eylemlerinin bilançosu ağır oldu. Bosch’taki ücret artışlarını gerekçe göstererek 15 Mayıs’ta Oyak Renault’nun Bursa tesisinde başlayan, Tofaş, Coşkunöz, Mako, Ototrim, Ford Otosan ve Türk Traktör’e dalga dalga yayılan iş bırakmanın faturası 30 bin araç oldu.
2015’e çok hızlı giriş yapan Türk otomotiv sektörünün üretimi, fabrikaların ‘stop’ ettiği Mayıs’ta ilk kez 100 bin adedin altında kaldı. Mayıs’ta üretimin 120 bin adetler seviyesinde çıkması beklenirken, 90 binlerle yetinilmek zorunda kalındı. Üretimde yüzde 30’a yakın düşüş görüldü. Eylemlerde en büyük kaybı Oyak Renault yaşadı. Şirket, fabrikanın 12 gün durması sonucu yaklaşık 17 bin otomobili bantlardan indiremedi.
İhracatta da önemli kan kaybı yaşandı. Mayıs’ta 22 bin civarında araç dünya pazarlarına gönderilemedi. Yetkililer iç pazar ve ihracat toplamında 500 milyon doların üzerinde bir kaybın oluştuğunda hemfikir.
Sıkıntılar sürüyor
Bursa’da MESS’in sağladığı ilave şartlar karşılığında anlaşma sağlanırken, Kocaeli ve Eskişehir’de kriz bitmedi. Ford Otosan’ın Gölcük fabrikasında üretim sürüyor ancak yaklaşık 500 kişi hâlâ eylemde. Eylemler nedeniyle Ford’un İnönü tesisinde 7 gündür üretim yapılamıyor. Türk Traktör’de de 22 Mayıs’tan bu yana üretim durdu.
İç pazarı da vurdu
Otomotiv işçilerinin eylemi iç pazar satışlarını da vurdu. 90 bin adetlerin üzerine doğru giden binek oto ve hafif ticari araç pazarının araç tedariğinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle 84 bin adetlerde kalması bekleniyor. Özellikle yerli araç satışlarının ağırlıkta olduğu Renault, Tofaş ve Ford gibi markalar, ürün bulamadığı için hedeflerini revize etmek zorunda kaldı. Satışlarda 8 bin adetlik kayıp yaşandı.
Rekor hedefi tehlikeye girdi
Otomotiv işçilerinin 12 günlük eyleminin bu yıl üretim ve ihracatta rekora koşan otomotiv sektörünü nasıl etkileyeceği merak konusu. Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Kudret Önen, bu yıl üretimin 1 milyon 225 bin adetle, ihracatın da 925 bin adetle rekora kırmasını beklediklerini açıklamıştı. Yılbaşından bu yana görünen tablo da rekorun adeta habercisiydi. Lokomotif sanayi 2015’e iç satışlar, üretim ve ihracatta çok hızlı giriş yaptı.
Üretim Ocak’ta yüzde 37 artışla 102 bin 574 adet, Şubat’ta yüzde 31 artarak 102 bin 574 adet, Mart’ta yüzde 27 büyümeyle 109 bin 11 adet ve Nisan’da yüzde 28 artışla 120 bin 293 adet olarak gerçekleşti. İlk 4 ayda otomotiv üretimi geçen yılın yüzde 28 üzerine çıkarak 454 bin 998 adede yükseldi. Aynı dönemde toplam ihracat yüzde 17 büyüme göstererek 334 bin 558 adede ulaştı. Ancak şimdi 30 binlik üretim kaybı rekor hedefinin tehlikeye girmesine neden oldu. Tüm zamanların en yüksek üretimi 2011’de 1 milyon 190 bin adetle elde edilmişti. İhracatta rekor 910 bin adetle 2008’de kırılmıştı.