Arapların Mağrip, Batılıların Morocco, Türklerin ise Fas dedikleri en batıdaki İslam ülkesi…
Fas’ta beş gün…
Konya Ticaret Odası’nın 9-12 Aralık 2010 tarihinde düzenlenen ‘Otomotiv ve Yan Sanayi Fuarı’ münasebetiyle Fas’a gezi düzenleyeceğini duyduğumda ilkin ilgimi çekmemişti. Çünkü daha evvel o bölgedeki bazı ülkeleri gezmiş ve belli bir kanaate varmıştım. Fas’ın da üç aşağı beş yukarı onlara benzediğini düşünerek gidecekler listesine adımı yazdırmamıştım. Ancak sevgili dostum Muhammet Özbey aradı ve kendisinin seyahate katılacağını söyledikten sonra benim de gelmem hususunda ısrar etti. Onu kırmadım, Fas’a gitmeye karar verdim…
9 Aralık günü sabah erken saatlerde Konya Havaalanında listedeki isimler teker teker içeriye girmeye başlayınca iyi bir seyahat olacağına dair kanaate vardım. Çünkü heyette Muhammet Özbey’den başka iyi muhabbet ettiğim başka dostlar da vardı…
Türk Havayollarının İstanbul uçağına bindiğimizde heyetteki ahbaplarla muhabbeti koyulaştırmıştık çoktan. Derken İstanbul’a indik, ama Kazablanka’ya gidecek Fas uçağının kalkış saatine daha vardı. Vakit kaybetmeden İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Florya tesislerinde aldık soluğu…
Nihayet uçuş vakti geldiğinde hepimiz koltuklarımızdaydık. Güneş batmak üzereydi İstanbul’da, ama güneşin gittiği istikamete doğru uçuyorduk ve gün ışığını kovalıyorduk sürekli. İstanbul çoktan gecenin karanlığına bürünmüştü, biz ise güneşi takip ediyorduk. Aradan 3 saat kadar geçtikten sonra biz de geceyi hissettik…
Beş saat süren uçuşumuzda Fas’a ait enteresanlıklar başlamıştı bile. Bol baharat soslu balık veya tavuk yememiz gerekiyordu. Maalesef yiyemedik çoğumuz…
Fas’a gitmek için vize gerekmiyor. Elinizi kolunuzu sallayarak gidip gezebilirsiniz. Dahası eskiden Türk denilince kimse umursamaz, itibar görmezdi. Şimdi el üstünde tutulduğunuzu hissediyorsunuz. Bunu son birkaç yıldır gittiğim tüm ülkelerde bizzat yaşadım. Fas’ta da güler yüzle karşılandık. Türk olduğumuzu hemen anladılar ve dilleri döndüğünce “İstanbul, Erdoğan” gibi şirinlikler de yaptılar. Valizlerimizi alıp havaalanı dışında bizi bekleyen otobüse bindik. Sabah erkenden Konya’dan çıkmıştık yola, haliyle yorulduk…
Dünyaca ünlü Sheraton oteline vardığımızda harika bir şehre geldiğimizi fark ettim. Her yer pırıl pırıl, trafik yoğun, ama düzenli, binalar yüksek ve modern, yollar olabildiğine geniş…
Otele kayıt işlerini yapıp oda arkadaşım Muhammet’le odamıza yerleştik. Saat epey ilerlediği için bu güzel şehrin tadını çıkarmayı yarına bırakıp yatmaya karar veriyoruz. Çünkü sabah yoğun bir gezi trafiği bizi bekliyor…
…
Sabahleyin rehberimiz uyarıyor, saatlerimizi iki saat geri almamız hususunda. Çünkü diyor, programlarımız Fas saatine göre. Otobüsümüz ‘Otomotiv ve Yan Sanayi Fuarı’na giderken yol boyunca karşılaştığımız manzaraları seyrediyor ve şimdiye kadar Kazablanka’yı görmemiş olmamıza hayıflanıyoruz…
Fas coğrafi konumu, genç nüfusu ve gelişmişlik düzeyiyle batı Afrika’ya açılan kapı konumunda. Bu yüzden gidilen fuar büyük önem arz ediyor. Fuara dünyanın değişik ülkelerinden toplam 58 firma katılmış. Bu firmaların da 17’si Türkiye’den. Dahası 3’ünün de Konyalı olması bizleri sevindirdi. Bu Konyalı firmalarımızın isimlerini burada zikretmemiz icap eder: Altunpar Otomotiv, Cimak Dişli ve İsfur Otomotiv.
RAKAMLARLA FAS
Resmi adı: Mağrib Krallığı
Başkenti: Rabat (Nüfusu: 750.000)
Yüzölçümü: 458.730 km2. Batı Sahra ile birlikte 724.730 km2
Nüfusu: 32 milyon (Batı Sahra’da 520 bin)
Nüfus dağılımı: Halkın % 45’i şehirlerde yaşamaktadır
Ortalama ömür: 63 yıl. Nüfusun % 42’si 14 yaşın altında
Çocuk ölüm oranı: binde 66’dır
Nüfus artış hızı: % 2.2
Km2 başına düşen insan sayısı: 58 (Batı Sahra’da 0.84 kişi)
Önemli Şehirleri: Kazablanka, Marakeş, Fes, Meknes, Agadir
Etnik yapı: Arab-Berberi % 99.1, diğer % 0.7, Yahudi % 0.2
Din: Resmi din İslâm’dır. Halkın % 98.7’si Müslümandır
Mezhep: Çoğunluk Maliki, az bir kısmı Hanefi’dir
Dil: Resmi dil Arapça, ama Fransızca olarak işler yürümektedir
Yönetim şekli: Krallık. Hükümet kral tarafından tayin edilir
İdari bölünüş: 4’ü Batı Sahra’da 47 ilden meydana gelir
Ekonomi: Tarım, madencilik ve turizm gelirlerine dayanır
Coğrafi durumu: Topraklarının % 19’u tarım alanı, % 47’si otlak, % 12’si ormanlık ve çalılıktır
Bağımsızlık tarihi: 2 Mart 1956
Krallar: IV. Muhammed 1956-1961, II. Hasan 1961-1999, VI. Muhammed 1999-…
Para birimi: Fas Dirhemi (1$= 8 MAD)
GSYH: 145.969 milyar $
Kişi başına milli gelir: 4,604 $
Dış problemleri: Akdeniz sahilindeki Sebte ve Melilla şehirlerinin bugün hâlâ İspanya işgali altında olması
İç problemleri: 1975’ten bu yana işgal altında tuttuğu Batı Sahra meselesidir. Afrika Birliği ve BM durumu kabul etmiyor
Eğitim: İlköğretim mecburi ve parasızdır. 6 yaşından başlayarak 5 yıl sürer. 3 yıl ortaokul, 4 yıl lise
Fas Seyahatine Katılan Konya Ticaret Odası Üyesi İş Adamları
Hüseyin Üzülmez
Bilal İsmail Haydaroğlu
Veli Öncan
Mustafa Zöngür
Bekir Çetin
Mehmet Ali Arlı
Derviş Kürkçü
Ali Haydar Yıldırım
Bekir Odabaşı
Muhammet Ş.Şamil Özkafa
Mehmet Tekelioğlu
Cemal Durgut
Nuri Büyükvadi
Nevzat Güzel
Ömer Faruk Erölmez
Ali Cenap Zeybekoğlu
Mehmet Yılmaz
Muhammet Özbey
Seviban Kuşyılmaz
Fahri Özparlak
İsmail Aydın
Hüsamettin Güngör
Erkan Yılmaz
Ve ben Adem Alemdar