Ulu Çınar Feyzi Halıcı ile sohbetimiz devam ediyor. Sıra FAYTON, diğer adı ile LANDUN lüks binek arabası imalat ustası Ermeni asıllı KİRKOR ustada.
Türkiye de hatta Avrupa da Motorize sistemin keşfedilmediği yıllarda At ve Öküz çiftiyle çekilir yük naklinde kullanılan arabalar dışında binek arabası olarak kullanılan yaylı ve lastik tekerlekli arabaların imalatçısı KİRKOR usta da Çifte merdiven Mahallesi Kınacı sokak sakinlerinden idi. Sözünü ettiğimiz Arabaların Konya da tek söz sahibi ve tek imalatçısıdır.
On sekizinci Asrın ortalarında Dede mesleği olarak yanında çalışıp işe devam eden Konyalıları da meslek sahibi yapan tatlı Türkçesi ve güler yüzü ile bana meslek sırlarını hatta özel hayatını anlatan Kirkor ustaya göre Fayton o yılların en lüks arabası olup Düğün, Dernek, Sünnet, hasta nakli gibi çok önemli bir ulaşım aracı imiş.
Şu yıllarda dahi bazı Turistik şehirlerde bile kullanılmakta olduğunu bildiğimiz Payton (Latince bir terim) çift atla çekilen, lastik tekerlekli, yaylı, üstü açılır kapanır deri körüklü, karşılıklı maroken koltuklu beş kişilik, zamanın en lüks aracı idi.
Şehrin işlek köşelerinde sıra sıra bekleşir müşteri geldiğinde şehrin neresi olursa olsun beş lira ücret alınır idi. Düğünlerin tarifesi tabii değişik olurdu.
Kirkor usta ile özel konuşmalarımız da olurdu. Ramazan aylarında akşama doğru dükkanının karşısındaki pideci dükkanından aldığı pidelerle orucumu açtığımda duyduğum mutluluğu anlatamam diyordu. Bu tatlı ve güzel sözleri hiç unutamıyorum.
Şimdi esas konumuza tekrar dönüyorum. Eski Konya küçük bir Konya idi. Çok şeylerin değişmiş olduğunu görüyoruz. Konya’nın en uzak yeri Batıda Atatürk Anıtı, yanında yeşil çinili Cami, Lise binası, o zaman Erkek Muallim Mektebi idi, Daha batıya doğru sağlı sollu, Zaferden tren hattına, Söylemezin Türbeden yine Tiren hattına kadar tarla evsaflı arazi mevcuttu. İstasyon şehrin son noktası idi.
Bu arada sağlı sollu bu arazinin ortasında iki Mezarlık vardı. Birisi Şeyh Sadrettin Mezarlığı, diğeri Yüksem Mezarlık. Her ne hikmetse her iki mezarlıkta kullanımdan kaldırılmıştır. Yüksek mezarlık parsellenmiş satılmış üzerinde Semt pazarı yanında Okul ve müştemilatı, ve ileriye doğru evler bulunmaktadır.
Konya’nın kuzey kanadına göz attığımızda Zindan kale adı ile tanımlanan devasa çukurların bulunduğu sonradan GARİPLER MAHALLESİ adının verildiği fakat oturan pek az kimsenin olduğu bu mıntıkaya neden Garipler Mahallesi adı verildiğini araştırdık Tarih kitaplarını karıştırdık, öğrendik ki o mıntıkada oldukça kanlı bir savaş cereyan etmiş harp sahası olmasından dolayı da Garipler adı ile anılmaya başlamıştır.
Bu savaşın acı kaderinin açıklaması haftaya…