TBMM (AA) - Finansal piyasalarda manipülasyon ve yanıltıcı işlemler olarak kabul edilen işlem ve uygulamaları yapanlara idari para cezası verilecek.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Bankacılık Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Bankacılık Kanunu, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nda yer alan idari para cezalarını güncelliyor.
Kurul kararıyla ve gerekçesi belirtilmek suretiyle Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlara, "yurt içinde şube açma" ve "sınır ötesi faaliyetler" hükmüne aykırı şekilde şube ve temsilcilik açılması halinde 100 bin liradan 200 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Pay edinim ve devirlerindeki bazı hükümlere aykırılık halinde 100 bin liradan 200 bin liraya, kanunda belirtilen hükümlere aykırı olarak banka genel müdür ve yardımcılıklarına atama yapılması veya çalışma ve imza yetkisi yasağına tabi kişilerin yasaklanan görevlerde çalıştırılması halinde 100 bin liradan 500 bin liraya, karar defteri hükümlerine aykırılık halinde bağımsız denetim kuruluşları veya değerleme ve derecelendirme kuruluşlarına yönelik hükümlere ya da muhasebe ve raporlama sistemine, konsolide finansal raporlar, finansal raporların imzalanması, sunulması, ilanı ve denetimi veya belgelerin saklanması hükümlerine aykırı davranılması halinde 50 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası kesilecek.
Dahil olunan risk grubu ve mensuplara kredi kullandırma koşulları çerçevesinde kredi yasaklarına uyulmaması halinde 50 bin liradan az olmamak üzere verilen kredinin yüzde 5'i tutarına kadar, ayrılması gereken karşılıkların tesis edilmemesi halinde 500 bin liradan az olmamak üzere ayrılması gereken karşılık tutarının yüzde 5'ine kadar, kredi sınırlarına uyulmaması halinde 500 bin liradan az olmamak üzere aykırılık oluşturan tutarın yüzde 5'ine kadar, kanunda belirtilene aykırı şekilde ortaklık payı edinilmesi halinde 500 bin liradan az olmamak üzere aykırılık teşkil eden tutarın yüzde 5'ine kadar, yasaklama ve sınırlamalara aykırılık halinde 500 bin liradan az olmamak üzere yasaklama ve sınırlama konusu değerin yüzde 5'ine kadar ceza uygulanacak.
Sandık ve vakıflara ilişkin işlemler hükümlerine aykırılığın cezası 500 bin liradan az olmamak üzere aykırılık tutarı kadar, bağış sınırlamasına uyulmamasının cezası ise 500 bin liradan az olmamak üzere aykırılık tutarı kadar olacak.
Türkiye'de kurulan kredi kuruluşlarının yurt dışındaki şubeleri ve ortaklıklarının, mevduat cüzdanı ve fon toplamaya ilişkin evrakın düzenlenmesi işlemlerini faaliyette bulundukları ülkede yapmaması; bu şube veya ortaklıklar adına yurt içinde mevduat cüzdanı ve fon toplamaya ilişkin evrak düzenlenmesi halinde 500 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari para cezası verilecek.
Kredi kuruluşlarının, mevduat hesapları ile katılım fonu hesaplarını Merkez Bankasınca tespit edilecek vade ve türlerine göre tasnif etmemesi, tasarruf mevduatı ve gerçek kişilere ait katılım fonunu diğer hesaplardan ayırmaması halinde kesilecek idari para cezası 500 bin liradan 1 milyon liraya kadar olacak.
- Müşteri hakları hükümlerine aykırılığa 1 milyon liraya kadar ceza
Mevduatın ve katılım fonunun çekilmesi ve müşteri hakları hükümlerine aykırılık halinde 500 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari para cezası kesilecek.
Merkez Bankası tarafından miktar ya da oranların tespit edildiği durumlarda, söz konusu miktar ve oranlara aykırılık oluşturan tutarın 10 katına kadar, finansal piyasalarda manipülasyon ve yanıltıcı işlemler olarak kabul edilen işlem ve uygulamaları gerçekleştirenlere, menfaat sağlanması halinde sağlanan menfaatin iki katından az olmamak üzere, bir önceki yıl sonu finansal tablolarında yer alan faiz, kar payı gelirleri, alınan ücret ve komisyonlar ile bankacılık hizmet gelirleri toplamının yüzde 5'ine kadar idari para cezası uygulanacak.
Yaptırım kararı verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olması veya idari para cezasının uygulanmasından itibaren 2 yıl içinde aynı aykırılığın tekrarlanması dikkate alınarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna (BDDK) idari yaptırımı ağırlaştırma yetkisi verilecek.
BDDK kararıyla ve gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili gerçek ve tüzel kişilere Bankacılık Kanunu kapsamında verilmesi öngörülen idari para cezası tutarları da güncelleniyor.
Bankacılık Kanunu'nda yer alan sınırlamalara, kararlara ve düzenlemelere aykırı hareketler dolayısıyla öngörülen idari yaptırım kapsamına, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından Bankacılık Kanunu'na dayanılarak verilen talimatlar da dahil edilecek.
- İnternet sitelerine erişim engellenecek
Telafisi mümkün olmayan zararların önlenebilmesi için izinsiz faaliyetlerin işlenmesinde kullanılan internet sitelerine erişimin içerik ve yer sağlayıcılarının yurt içinde olması halinde internet sitesine erişim engellenecek.
BDDK tarafından savcılığa suç duyurusunda bulunulmasını takiben hakim kararı sonrasında internet sitesine erişim engellenecek. İçerik ve yer sağlayıcının yurt dışında olması durumunda kurulun başvurusu üzerine bu tedbirin uygulama yetkisi Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunda olacak.
- Aşım tutarı
Bankaların; kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar dışındaki bir ortaklıktaki payının kendi öz kaynaklarının yüzde 15'ini, bu ortaklıklardaki paylarının toplam tutarının ise kendi öz kaynaklarının yüzde 60'ını aşması halinde, aşım tutarının öz kaynak hesaplamasında ana sermayeden indirim kalemi olarak dikkate alınacağına yönelik hüküm kaldırılıyor. Aşım tutarının öz kaynak hesaplamasında ana sermayeden indirilmesi yerine, Basel standartları uyarınca yüksek risk ağırlığına tabi tutulması sağlanıyor.
Bankacılık Kanunu'nda yapılan değişikliklere göre çıkarılacak düzenlemeler yürürlüğe konulana kadar mevcut hükümler uygulanacak. Bankacılık Kanunu'nda belirtilen sınırlama ve oranlara uyum konusunda yapılan değişiklikler sebebiyle oluşabilecek aşımların giderilmesi için BDDK'ya, bankalara süre verme yetkisi tanınıyor.
Teklif, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nda da değişiklik getiriyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz oranlarını tespit ve ilan etmeye yetkili olacak.
- Kart limiti artırımına 50 bin liraya kadar ceza
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'nda yer alan idari para cezası tutarları da güncelleniyor.
Kurul kararıyla ve gerekçesi belirtilmek suretiyle bu kanun kapsamındaki kuruluşlara, kart çıkaran kuruluşların, talepte bulunmayan veya sözleşme imzalamayan kişiler adına kart vermeleri, kart çıkaran kuruluşların, kart hamilleri talep etmedikçe kart limitlerini artırmaları halinde 25 bin liradan 50 bin liraya kadar, koruyucu hükümlere aykırılık halinde 50 bin liradan 250 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle, sermaye yapılarının güçlendirilmesi ve daha kurumsal bir yapıya kavuşturulmalarını sağlamak amacıyla faktoring şirketlerinin kuruluşunda nakden ödenecek sermaye tutarı, 20 milyon liradan 50 milyon liraya çıkarılacak.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nda yer alan idari para ceza tutarlarının güncellenmesi ve yaptırım kararı verilinceye kadar aykırılığın birden fazla işlenmiş olması veya idari para cezasının uygulanmasından itibaren iki yıl içinde aynı aykırılığın tekrarlanması dikkate alınarak BDDK'ye idari yaptırımı ağırlaştırma yetkisi verilecek.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'ndaki idari para cezaları da güncelleniyor.
Faktoring şirketleri asgari ödenmiş sermayelerini, düzenlemenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde kanunda belirtilen tutara yükseltecek.
(Sürecek)