Gayrimenkul Yatırım Fonları, son yıllarda hem konut fiyatlarının artması hem de krediye erişimin zorlaşması nedeniyle gayrimenkul yatırımcısına önemli bir alternatif oldu. GYF'ler, yatırımcılara kendi başlarına alamayacakları AVM, otel, lojistik veya iş merkezi gibi ticari mülklere, konut projelerine veya arsaya yatırım yapma imkanı sunuyor. Bu sayede yatırımcılar, gayrimenkullerin varlık değer artışından ve kira gelirlerinden faydalanabiliyor.
'Proje GYF' ile 'Topraktan' Konut
Geçtiğimiz günlerde SPK, Gayrimenkul Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği'nde yapılan değişiklikle Proje Gayrimenkul Yatırım Fonu (Proje GYF) kurulmasının önünü açtı. Bu yenilikle yatırımcılar, "topraktan" konut projelerine yatırım yapabilecek. Proje GYF'ler, yabancı yatırımcıları da ülkeye çekmede önemli rol oynuyor ve sektörün büyümesine olumlu katkılar sağlaması bekleniyor.
Kurumlar Vergisinden Muaf Ama Dolaylı Vergi Katkısı Büyük
GYF'lerin kazançları kurumlar vergisinden muaf. Son 3 yılda GYF kazançları üzerinden asgari kurumlar vergisi alındığı varsayımıyla hesaplanan muaf olunan vergi geliri 1 milyar lira. Ancak bu muafiyete rağmen GYF'ler, KDV, tapu harcı, emlak vergisi ve damga vergisi aracılığıyla 2021-2023 yılları arasında toplam 806 milyon TL katkı sağladı. Ayrıca, portföy yönetim şirketlerinin GYF'lerin portföylerinin yönetiminden elde ettiği gelirler üzerinden ödediği kurumlar vergisi, Banka ve Sigorta Muamele Vergileri ve KDV tutarları da eklendiğinde toplam 2.4 milyar TL'lik vergi ödemesi yapıldı.
"Yeni Vergi Hiçbir Tarafa Kazandırmaz"
Sektör temsilcileri, GYF'lere yönelik asgari kurumlar vergisi uygulanması veya istisnanın kaldırılması durumunda finansman maliyetlerinin artacağını ve GYF'lerin vergi matrahının düşeceğini belirtiyor. Muhtemel yeni verginin, GYF'lerin dolaylı vergi gelirlerine katkısını ortadan kaldıracağı ve konut sektöründe büyük heyecan uyandıran Proje GYF'lerin gelişimini engelleyeceği ifade ediliyor. OECD, asgari kurumlar vergisinin kolektif yatırım araçlarını kapsamaması gerektiğini öngörüyor ve GYF'lere asgari kurumlar vergisi getirilmesinin Türkiye'yi dünyadan negatif ayrıştıracağını belirtiyor.
Sektörün "Gerçek Değer" Çıpası Oldu
GYF'lerin gayrimenkul sektöründeki fiyat oluşumu ve alım satımlarda rayiç bedelin kullanılmasına katkısı sayesinde devletin vergi gelirlerine de dolaylı bir katkı sağlanıyor. GYF'ler, SPK lisanslı kuruluşlardan aldıkları değerleme raporlarını esas almak zorunda, böylece KDV, tapu harcı, damga vergisi emsal bedel üzerinden gerçekleşiyor. Bu işlemler, benzer ve yakın bölgedeki diğer gayrimenkullerin işlemlerine de emsal oluyor ve gayrimenkul işlemlerinde gerçek değerin kullanılmasını artırarak devletin vergi gelirine dolaylı bir katkı sunuyor.